Nureddin Pasza

Nureddin Pasza (tur. Sakallı Nurettin Paşa; ur. 1873 w Bursie, zm. 1932) – turecki generał i polityk. Nacjonalista czerpiący z ideologii Młodoturków dążący do eksterminacji i wyparcia z Turcji mniejszości narodowych.

Życiorys[edytuj | edytuj kod]

Karierę wojskową rozpoczął w 1893 r. w Imperium Osmańskim, następnie walczył z Grecją w 1897 r. i w wojnach bałkańskich. Podczas I wojny światowej dowodził na froncie irackim.

Wojska pod jego dowództwem zasłynęły z przeprowadzania krwawych pacyfikacji miejscowości zamieszkiwanych przez Greków i Ormian w latach 1915–1917 (Rzeź Ormian) i w czasie likwidacji prowizorycznego państwa Greków pontyjskich^[1].

W końcowej fazie wojny z Grecją 9 września 1922 r. zajął Smyrnę. Wbrew rozkazowi Mustafy Kemala Atatürka, nakazującemu oszczędzenie ludności cywilnej, w dzielnicach zamieszkiwanych przez Greków i Ormian doszło za pozwoleniem Nureddina Paszy do masakry i wielkiego, zorganizowanego przez armię turecką pożaru^[2]^[3]^[4]^[5]^[6]. Jest odpowiedzialny za brutalny mord na biskupie miasta Chryzostomie ze Smyrny.

W 1922 zorganizował porwanie liberalnego tureckiego polityka Ali Kemala Beya, który następnie został wydany tłumowi i brutalnie zamordowany.

W 1925 r. został na jedną kadencję deputowanym. Po wojnie znalazł się w obozie przeciwników Mustafy Kemala Atatürka, co skutkowało jego marginalizacją w życiu politycznym.

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

↑ The Genocide and Its Aftermath. [w:] The Australian Institute for Holocaust and Genocide Studies [on-line]. [dostęp 2009-12-27]. (ang.).
↑ Emeis oi Ellines – Historia wojen współczesnej Grecji przytacza liczne przykłady planowego podpalania miasta przez tureckie oddziały regularnej armii i oddziały ochotnicze, w tym otoczenie rowem z produktami ropopochodnymi, a następnie całkowite spalenie dzielnicy ormiańskiej, wraz z jej ludnością.
↑ Profesor Marjorie Housepian Dobkin w kronice Smyrna 1922. The Destruction of a City cytuje m.in. wicekonsula USA w Smyrnie oraz innych naocznych świadków, spośród personelu konsulatu, relacjonujących „Turkish soldiers often directed by officers. Throwing petroleum in the streets and houses – tureccy żołnierze, często kierowani przez oficerów, rozlewali ropę naftową na ulicach i domach”.
↑ Giles Milton przytacza relacje świadków opisujących podpalanie miasta przez żołnierzy tureckich, substancją o zapachu przypominającym ropę naftową. W: Giles Milton: Paradise Lost: Smyrna, 1922, ISBN 978-0-465-01119-3, s.: 305–307, 315 i 318
↑ Także niektóre źródła tureckie, nie podając szczegółów o pożarze, przyznają, że miasto znajdowało się w rękach tureckich już od 9 września (palenie dzielnic greckich, armeńskich i żydowskich rozpoczęło się 13 września).
↑ The history of Izmir, All about Turkey

[1] The Genocide and Its Aftermath. [w:] The Australian Institute for Holocaust and Genocide Studies [on-line]. [dostęp 2009-12-27]. (ang.).

[2] Emeis oi Ellines – Historia wojen współczesnej Grecji przytacza liczne przykłady planowego podpalania miasta przez tureckie oddziały regularnej armii i oddziały ochotnicze, w tym otoczenie rowem z produktami ropopochodnymi, a następnie całkowite spalenie dzielnicy ormiańskiej, wraz z jej ludnością.

[3] Profesor Marjorie Housepian Dobkin w kronice Smyrna 1922. The Destruction of a City cytuje m.in. wicekonsula USA w Smyrnie oraz innych naocznych świadków, spośród personelu konsulatu, relacjonujących „Turkish soldiers often directed by officers. Throwing petroleum in the streets and houses – tureccy żołnierze, często kierowani przez oficerów, rozlewali ropę naftową na ulicach i domach”.

[4] Giles Milton przytacza relacje świadków opisujących podpalanie miasta przez żołnierzy tureckich, substancją o zapachu przypominającym ropę naftową. W: Giles Milton: Paradise Lost: Smyrna, 1922, ISBN 978-0-465-01119-3, s.: 305–307, 315 i 318

[5] Także niektóre źródła tureckie, nie podając szczegółów o pożarze, przyznają, że miasto znajdowało się w rękach tureckich już od 9 września (palenie dzielnic greckich, armeńskich i żydowskich rozpoczęło się 13 września).

[6] The history of Izmir, All about Turkey

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]