Nurniczek ciemny
| Ptychoramphus aleuticus[1] | |||
| (Pallas, 1811) | |||
| |||
| Systematyka | |||
| Domena | |||
|---|---|---|---|
| Królestwo | |||
| Typ | |||
| Podtyp | |||
| Gromada | |||
| Podgromada | |||
| Infragromada | |||
| Rząd | |||
| Podrząd | |||
| Rodzina | |||
| Podrodzina | |||
| Rodzaj |
Ptychoramphus | ||
| Gatunek |
nurniczek ciemny | ||
| Synonimy | |||
|
| |||
| Podgatunki | |||
| |||
| Kategoria zagrożenia (CKGZ)[3] | |||
 | |||
| Zasięg występowania | |||
 w sezonie lęgowym występuje przez cały rok poza sezonem lęgowym | |||
Nurniczek ciemny[4] (Ptychoramphus aleuticus) – gatunek średniej wielkości ptaka morskiego z rodziny alk (Alcidae). Bliski zagrożenia wyginięciem.
Systematyka[edytuj | edytuj kod]
Jest to jedyny przedstawiciel rodzaju Ptychoramphus[4][5]. Wyróżnia się dwa podgatunki – nominatywny i P. a. australis[2][5].
Występowanie i biotop[edytuj | edytuj kod]
Występuje w pasie północno-zachodniego wybrzeża Ameryki Północnej (od Aleutów, przez wybrzeże Alaski, do meksykańskiej Kalifornii Dolnej)[6]. Pozostaje w pobliżu terenów lęgowych przez cały rok – gniazduje w koloniach m.in. na Wyspach Farallońskich[6].
Poszczególne podgatunki zamieszkują:
- P. a. aleuticus – Aleuty i południowa Alaska do północnej Kalifornii Dolnej (Meksyk)
- P. a. australis – południowa Kalifornia Dolna (Meksyk)
Morfologia[edytuj | edytuj kod]
Długość ciała około 23 cm[6]. Krępa budowa ciała, dziób krótki, prosty z białą plamką u podstawy[6]. Upierzenie szare z białym spodem[6]. Młode ptaki mają czarne dzioby i ciemną tęczówkę[6]. Brak dymorfizmu płciowego[6].
Ekologia i zachowanie[edytuj | edytuj kod]
Tryb życia[edytuj | edytuj kod]
Ptak osiadły – pozostaje w okolicach wybrzeży (nie podejmuje wędrówek przez Ocean Spokojny)[6].
Pożywienie[edytuj | edytuj kod]
Pokarm stanowią ryby i skorupiaki[6].
Lęgi[edytuj | edytuj kod]
Samica składa 1 białe jajo w podziemnej norze lub w gnieździe zakładanym wśród skał[6]. Termin sezonu lęgowego zależy od szerokości geograficznej miejsca gniazdowania (marzec–lipiec)[6]. Kolonia lęgowa nurniczków ciemnych zwraca uwagę drapieżników, takich jak mewy, co powoduje straty wśród jaj i piskląt[6].
Status[edytuj | edytuj kod]
W Czerwonej księdze gatunków zagrożonych Międzynarodowej Unii Ochrony Przyrody nurniczek ciemny od 2015 roku klasyfikowany jest jako gatunek bliski zagrożenia (NT – Near Threatened); wcześniej, od 1988 roku uznawano go za gatunek najmniejszej troski (LC – Least Concern). W 1996 roku szacowano liczebność populacji na około 3,6 miliona dorosłych osobników. Globalny trend liczebności populacji uznawany jest za spadkowy[3].
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b Ptychoramphus aleuticus, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).
- ↑ a b Cassin's Auklet (Ptychoramphus aleuticus). IBC: The Internet Bird Collection. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-03-05)]. (ang.).
- ↑ a b Ptychoramphus aleuticus, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species (ang.).
- ↑ a b Systematyka i nazwy polskie za: P. Mielczarek & M. Kuziemko: Podrodzina: Aethiinae Anonymous, 1908 (1840) - nurniczki (Wersja: 2015-10-31). [w:] Kompletna lista ptaków świata [on-line]. Instytut Nauk o Środowisku Uniwersytetu Jagiellońskiego. [dostęp 2021-06-16].
- ↑ a b F. Gill, D. Donsker & P. Rasmussen (red.): Noddies, gulls, terns, skimmers, skuas, auks. IOC World Bird List (v11.1). [dostęp 2021-06-20]. (ang.).
- ↑ a b c d e f g h i j k l David Alderton, Encyklopedia ptaków świata, Warszawa: Wydawnictwo Dragon, 2020, s. 37, ISBN 978-83-8172-650-4 (pol.).
Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]
- Zdjęcia, nagrania głosów i krótkie filmy. [w:] eBird [on-line]. Cornell Lab of Ornithology. (ang.).