Obrona skandynawska
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Ruchy |
1.e4 d5 | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Kod ECO |
B01 | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Pochodzenie |
Castellví–Vinyoles, Walencja 1475 | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Nazwany po | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Rodzic | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Obrona skandynawska – otwarcie szachowe charakteryzujące się posunięciami:
- 1.e4 d5
Opis[edytuj | edytuj kod]
Jest to debiut półotwarty. W klasyfikacji encyklopedii otwarć szachowych jest oznaczony kodem ECO B01.
Obronę skandynawską zastosowano w najstarszej znanej partii szachów europejskich, rozegranej około 1475 r. w Walencji. W 1497 r. jej opis znalazł się w książce Luisa Luceny. W XIX wieku analizował ją Carl Jänisch. Dużą popularność zyskała na przełomie XIX i XX wieku. Swoją nazwę zawdzięcza pracom szwedzkich szachistów Ludwiga i Gustafa Collijnów. W 1918 roku monografię otwarcia opublikował Jacques Mieses, który często stosował ten debiut w turniejach i znacząco przyczynił się do rozwoju jego teorii.
W późniejszych latach obrona skandynawska była rzadko stosowana przez czołowych szachistów świata. W 1979 r. w Montrealu Bent Larsen skutecznie zastosował ten debiut w wygranej partii z mistrzem świata, Anatolijem Karpowem[1] (była to jedyna porażka Karpowa w tym turnieju)[2]. W 1995 r. obrona skandynawska pojawiła się w meczu o mistrzostwa świata. Viswanathan Anand uzyskał po debiucie dobrą pozycję przeciwko Garriemu Kasparowowi, jednak partię przegrał[3].
Warianty[edytuj | edytuj kod]
klasyczny 2.ed5 H:d5[edytuj | edytuj kod]
| wariant Miesesa (główny) | 3.Sc3 Ha5 4.d4 Sf6 5.Sf3 Gf5 |
| wariant Laskera | 3.Sc3 Ha5 4.d4 Sf6 5.Sf3 Gg4 6.h3 |
| kontrgambit Anderssena | 3.Sc3 Ha5 4.d4 e5 |
| gambit Kotrca-Miesesa | 3.Sc3 Ha5 4.b4 |
| wariant Gubnickiego-Pytla | 3.Sc3 Hd6 |
nowoczesny 2.ed5 Sf6[edytuj | edytuj kod]
| gambit islandzki | 3.c4 e6 |
| gambit skandynawski | 3.c4 c6 |
| gambit Marshalla | 3.d4 S:d5 |
| wariant Richtera | 3.d4 g6 |
| wariant Nimzowitscha | 3.d4 Sc6 |
| wariant portugalski | 3.d4 Gg4 |
| wariant Burna | 3.Gb5+ |
Wybrana literatura[edytuj | edytuj kod]
- Ron Harman, Shaun Taulbut (1993), Winning with the Scandinavian, Henry Holt ISBN 0-8050-2935-4
- Michael Melts (2002), Scandinavian Defense: The Dynamic 3...Qd6, Russell Enterprises, ISBN 978-1-888690-11-8
- James Plaskett (2004), The Scandinavian Defence, Batsford, ISBN 0-7134-8911-1
- John Emms (2004), The Scandinavian, 2nd ed.., Everyman Chess, ISBN 1-85744-375-6
- Jerzy Konikowski (2006), Skandinavisch-richtig gespielt, Joachim Beyer Verlag, ISBN 3-88805-421-4
- Jovanka Houska (2009), Starting Out: The Scandinavian, Everyman Chess, ISBN 1-85744-582-1
- Christian Bauer (2010), Play The Scandinavian, Quality Chess, ISBN 978-1-906552-55-8
- Jerzy Konikowski (2019), Obrona skandynawska, Wydawnictwo RM, ISBN 978-83-8151-171-1
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Anatoli Karpov vs Bent Larsen, Montreal 1979
- ↑ Montreal 1979. [dostęp 2016-06-04]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-06-04)].
- ↑ Garry Kasparov vs Viswanathan Anand, World Championship Match 1995
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- W.Litmanowicz, J. Giżycki, "Szachy od A do Z", tom II, Warszawa 1987, str. 1115