Obserwatorium nad Łomnickim Stawem

Obserwatorium nad Łomnickim Stawem
Państwo	Słowacja
Miejscowość	Wysokie Tatry
Rozpoczęcie budowy	1940
Ukończenie budowy	1943
	Położenie na mapie Tatr Obserwatorium nad Łomnickim Stawem
	Położenie na mapie Karpat Obserwatorium nad Łomnickim Stawem
	49°11′21,77″N 20°14′01,75″E/49,189381 20,233819
	Multimedia w Wikimedia Commons
	Strona internetowa

Obserwatorium nad Łomnickim Stawem (słow. Astronomické observatórium na Skalnatom Plese^[1], observatórium Skalnaté pleso) – obserwatorium astronomiczne znajdujące się nad Łomnickim Stawem, na wysokości 1786 m n.p.m.^[2]

Historia

Budynek został wybudowany w latach 1940–1943. Pomysłodawcą i pierwszym kierownikiem (1943–1950) był czeski astronom i klimatolog Antonín Bečvář^[3]. Na jesieni 1943 r. obserwatorium mogło rozpocząć działalność. W 1950 r. powstała dodatkowa placówka w Tatrzańskiej Łomnicy, w 1960 r. zaś obserwatorium meteorologiczne na Łomnicy poszerzono o część astronomiczną. Od 1953 r. placówka nad Łomnickim Stawem jest pod opieką Słowackiej Akademii Nauk. Kierowali nią m.in. Vladimír Guth (1950–1956), Záviš Bochníček (1956–1958), Ľudmila Pajdušáková-Mrkosová (1958–1979) i Július Sýkora (po 1979)^[1]. Pracował tu także w latach 1945–1950 czeski astronom Antonín Mrkos^[3]. W budynku obserwatorium znajduje się stacja meteorologiczna należąca do Instytutu Geofizycznego w Bratysławie^[2].

Początkowe wyposażenie obserwatorium stanowiły:

0,6 m reflektor (f=3,29) Zeiss
dwa małe reflektory ~0,2 m
kilka lornetek Somet-binar 25x100^[2].

W 1961 r. został zakupiony 30-centymetrowy astrograf Carl Zeiss. Używany był do obserwacji małych planet i komet oraz wyznaczania ich dokładnych pozycji. W 2001 r. astrograf został zastąpiony przez 61-centymetrowy reflektor, który został wyposażony w aparat CCD – używany jest najczęściej do fotometrii asteroid. W 1977 r. obserwatorium wyposażono w teleskop o średnicy lustra głównego 0,6 m, wyposażony w fotometr fotoelektryczny i używany do fotometrii różnego typu gwiazd zmiennych^[2].

Przypisy

↑ ^a ^b Zofia Radwańska-Paryska, Witold Henryk Paryski: Wielka encyklopedia tatrzańska. Poronin: Wydawnictwo Górskie, 2004. ISBN 83-7104-009-1.
↑ ^a ^b ^c ^d Astronomical Institute. Slovak Academy of Sciences. [dostęp 2012-03-20]. (ang.).
↑ ^a ^b Józef Nyka: Tatry słowackie. Przewodnik. Wyd. VI. Latchorzew: Trawers, 2008. ISBN 978-83-60078-05-1.

Linki zewnętrzne

Strona obserwatorium – Astronomiczny Instytut Słowackiej Akademii Nauk (ang.)

[wet-1] Zofia Radwańska-Paryska, Witold Henryk Paryski: Wielka encyklopedia tatrzańska. Poronin: Wydawnictwo Górskie, 2004. ISBN 83-7104-009-1.

[www-2] Astronomical Institute. Slovak Academy of Sciences. [dostęp 2012-03-20]. (ang.).

[nyka-3] Józef Nyka: Tatry słowackie. Przewodnik. Wyd. VI. Latchorzew: Trawers, 2008. ISBN 978-83-60078-05-1.

[1]

[2]

[3]