Obyrn (herb baronowski)

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Obyrn
Ilustracja
Herb Obyrn
Typ herbu

baronowski

Alternatywne nazwy

Obryn Baron, O’Byrn

Obyrn (Obryn Baron, O’Byrn[1]) – polski herb baronowski pochodzący z Irlandii. Herb własny rodziny d'Obyrn[1][2].

Opis herbu[edytuj | edytuj kod]

Opis historyczny[edytuj | edytuj kod]

Juliusz Ostrowski blazonuje herb następująco[1]:

W polu czerwonem – między trzema dłoniami (jedną prawą i dwiema lewemi) dwiema u góry jedną u dołu, na krokwi złotej – mała tarcza, na której w polu błękitnem – lew złoty. Nad koroną hrabiowską i hełmem ukoronowanym – syrena ze zwierciadłem w prawej ręce a grzebieniem w lewej. Labry czerwone, podbite złotem.

Juliusz Ostrowski, Księga herbowa rodów polskich

Opis współczesny[edytuj | edytuj kod]

Opis skonstruowany współcześnie brzmi następująco[a]:

Na tarczy o polu czerwonym między trzema dłońmi (jedna prawa, dwie lewe) dwiema u góry, jedną u dołu, na krokwi złotej mała tarcza, na której w polu błękitnem lew złoty.

Nad tarczą korona hrabiowska.

W klejnocie syrena, trzymająca zwierciadło w prawej ręce, a grzebień w lewej.

Labry herbowe czerwone, podbite srebrem.

Dewiza herbowa Certavi et Vici.

Geneza[edytuj | edytuj kod]

Herb przysługujący irlandzkiej rodzinie arystokratycznej d’Obyrn, której jedna z gałęzi osiedliła się w Polsce. Jakub, proboszcz prużański, wraz z Jerzym, podpułkownikiem wojsk litewskich – baronowie Obyrn – otrzymali w 1764 roku polski indygenat z potwierdzeniem ich szlachectwa i prawem do kładzenia korony hrabiowskiej nad tarczą w ich herbie[2] od Króla Stanisława Augusta Poniatowskiego[3][4].

 Osobny artykuł: Rodzina d’Obyrn.

Herbowni[edytuj | edytuj kod]

Informacje na temat herbownych w artykule sporządzone zostały na podstawie wiarygodnych źródeł, zwłaszcza klasycznych i współczesnych herbarzy. Należy jednak zwrócić uwagę na częste zjawisko przypisywania rodom szlacheckim niewłaściwych herbów, szczególnie nasilone w czasie legitymacji szlachectwa przed zaborczymi heroldiami, co zostało następnie utrwalone w wydawanych kolejno herbarzach. Identyczność nazwiska nie musi oznaczać przynależności do danego rodu herbowego. Przynależność taką mogą bezspornie ustalić wyłącznie badania genealogiczne.

Pełne listy herbownych nie są dziś możliwe do odtworzenia, także ze względu na zniszczenie i zaginięcie wielu akt i dokumentów w czasie II wojny światowej (m.in. w czasie powstania warszawskiego w 1944 spłonęło ponad 90% zasobu Archiwum Głównego w Warszawie, gdzie przechowywana była większość dokumentów staropolskich)[5]. Nazwisko znajdujące się w artykule pochodzi z Herbarza polskiego, Tadeusza Gajla[6]. Występowanie danego nazwiska w artykule nie musi oznaczać, że konkretna rodzina pieczętowała się herbem Obryn. Często te same nazwiska są własnością wielu rodzin reprezentujących wszystkie stany dawnej Rzeczypospolitej, tj. chłopów, mieszczan, szlachtę. Herb Obyrn jest herbem własnym, wiec do jego używania uprawniona jest zaledwie jedna rodzina: Obyrn[7].

Galeria[edytuj | edytuj kod]

Zobacz też[edytuj | edytuj kod]

Uwagi[edytuj | edytuj kod]

  1. Opis współczesny jest skonstruowany zgodnie z obecnymi zasadami heraldyki. Zobacz: Blazonowanie.

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. a b c Ostrowski 1906 ↓, s. 234.
  2. a b Uruski 1915 ↓, s. 235.
  3. Gmerek 2020 ↓, s. 67–88.
  4. O’Byrne 1872 ↓.
  5. Dzieje zasobu ↓, Linki zewnętrzne.
  6. Gajl 2007 ↓, Bibliografia.
  7. Gajl ↓, Linki zewnętrzne.

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]