Obóz pracy Jasna-Stolarska w Kielcach
| Typ | |
|---|---|
| Odpowiedzialny | |
| Rozpoczęcie działalności |
30 sierpnia 1942 |
| Zakończenie działalności |
1 kwietnia 1943 |
| Terytorium | |
| Miejsce | |
| Liczba więźniów |
2000 |
| Narodowość więźniów | |
| Liczebność personelu |
28 policjantów |
Obóz pracy Jasna-Stolarska w Kielcach – niemiecki obóz pracy przymusowej dla Żydów, istniejący w Kielcach przy ulicach Jasnej i Stolarskiej w latach 1942–1943, określany mianem „małego getta”.
Obóz powstał 30 sierpnia 1942 roku na części terenu zlikwidowanego kilka dni wcześniej getta[1]. Trafili do niego Żydzi z Polski, Austrii (przeważnie z Wiednia), Czechosłowacji i Niemiec. Byli to najczęściej pracownicy Judenratu, policjanci, lekarze, a także wykwalifikowani robotnicy[2]. W obozie, w którym panowała epidemia tyfusu, przebywało przeciętnie 1360 osób, ogółem przeszło przez niego około 2000 osób. Niemcy rozstrzeliwali więźniów na jego terenie, jak i poza nim[1]. Obóz otaczał drewniany płot i drut kolczasty, nad porządkiem czuwało 28 żydowskich policjantów, którymi dowodził Spiegiel. Więźniowie zorganizowali kilkanaście ucieczek[2].
W pierwszej fazie istnienia obozu Żydzi zajmowali się segregacją ubrań, pościeli, mebli oraz artykułów ze sklepów i warsztatów rzemieślniczych zagarniętych przez Niemców w czasie likwidacji getta. Porządkowali również teren byłej dzielnicy żydowskiej; kobiety sortowały odzież dostarczaną z obozu w Treblince. Następnie wśród więźniów utworzono specjalne brygady, których zadaniem była praca w zakładach przemysłowych, kamieniołomach, wodociągach i na kolei. Zespoły składające się z kilkuset osób były zatrudniane w fabrykach „Hasag-Granat” i „Henryków” oraz hucie „Ludwików”. Czas pracy wynosił 12 godzin, wynagrodzeniem były miska zupy i 20 dag chleba[2]. Na terenie obozu Żydzi pracowali w warsztatach krawieckich i szewskich[1].
Obóz zlikwidowano 1 kwietnia 1943 roku[1], więźniów stopniowo rozmieszczono w trzech obozach przyfabrycznych w Kielcach[2].
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b c d A. Massalski, S. Meducki: Kielce w latach okupacji hitlerowskiej 1939–1945. Wrocław: Ossolineum, 1986, s. 375-376. ISBN 83-04-01865-9.
- ↑ a b c d K. Urbański: Leksykon dziejów ludności żydowskiej Kielc 1789–2000. Kraków: Wydawnictwo Naukowe Akademii Pedagogicznej, 2002, s. 19-20. ISBN 83-7271-036-8.