Ocelot pampasowy
| ||
| Leopardus colocolo[1] | ||
| (Molina, 1782) | ||
| ||
| Systematyka | ||
| Domena | eukarionty | |
| Królestwo | zwierzęta | |
| Typ | strunowce | |
| Podtyp | kręgowce | |
| Gromada | ssaki | |
| Podgromada | żyworodne | |
| Infragromada | łożyskowce | |
| Rząd | drapieżne | |
| Rodzina | kotowate | |
| Rodzaj | ocelot | |
| Gatunek | ocelot pampasowy | |
| Synonimy | ||
| Podgatunki | ||
| ||
| Kategoria zagrożenia (CKGZ)[3] | ||
 | ||
| Zasięg występowania | ||
| ||
Ocelot pampasowy[5], kolokolo[6], kot pampasowy[6] (Leopardus colocolo) – gatunek drapieżnego ssaka z rodziny kotowatych, zamieszkującego Amerykę Południową. Opisany w 1782 roku przez Juana Ignacio Molinę pod nazwą Felis colocolo. Proponowany jest podział gatunku na trzy osobne.
Występowanie i biotop[edytuj | edytuj kod]
W stanie naturalnym występuje w następujących krajach Ameryki Południowej: Ekwador, Peru, Argentyna, Boliwia, Brazylia i w izolowanych populacjach w Chile. Zamieszkują tereny trawiaste i krzewiaste, sawanny, zimne półpustynie, lasy górskie. Żyją w Andach, do wysokości 5 tys. m n.p.m.
Charakterystyka ogólna[edytuj | edytuj kod]
Długość ciała 42,3–79 cm, ogona 23–33 cm; masa ciała 1,7–3,7 kg[7]. Krępa budowa ciała, przypominająca nieco europejskiego żbika, lecz kot pampasowy jest od niego mniejszy. W zależności od obszaru występowania głowa może być zaokrąglona lub lekko wydłużona. Kolor futra zróżnicowany w zależności od podgatunku, od szarego poprzez żółte do ciemnobrązowego, cętki duże, wyraźne, rozlewające się w duże plamy lub pasy. Brzuch i łapy jaśniejsze, ogon jasny, w wyraźne ciemne poprzeczne prążki. Uszy małe, lekko spiczaste, bez pędzelków. Na grzbiecie dłuższe włosy okrywowe tworzą grzywę.
Pokarm[edytuj | edytuj kod]
Pożywienie: gryzonie (kawia domowa) i naziemne ptaki.
Rozród[edytuj | edytuj kod]
Ciąża trwa około 80-85 dni, w miocie jest od 1 do 3 młodych. Na temat biologii rozrodu tych zwierząt wiadomo niewiele. Samice osiągają dojrzałość płciową prawdopodobnie około 2. roku życia.
Długość życia[edytuj | edytuj kod]
W niewoli koty pampasowe żyją do 17 lat, na wolności od 9 do 16.
Tryb życia[edytuj | edytuj kod]
Tryb życia tych zwierząt jest słabo znany. Uważa się, że polują nocą, ale widuje się je również za dnia. Prawdopodobnie są zwierzętami naziemnymi, ale w niewoli często odpoczywają na gałęziach drzew.
Status[edytuj | edytuj kod]
W latach siedemdziesiątych XX wieku skóry tych zwierząt osiągały wysoką cenę i eksportowano je z Ameryki Południowej dziesiątkami tysięcy sztuk. Pod koniec lat 80. handel ustał. Obecnie podstawowym zagrożeniem dla tych kotów jest ludzkie osadnictwo.
Wcześniej kota pampasowego zaliczano do rodzaju Felis, Lynchailurus i Oncifelis. Na podstawie 96 osobników z różnych kolekcji muzealnych Garcia-Perea zasugerował, że kot pampasowy występuje w trzech odrębnych gatunkach: Leopardus pajeros, Leopardus braccatus i Leopardus colocolo[8]. Jednak analiza genetyczna umożliwia istnienie podziału w poszczególnych populacjach, ale nie na poziomie gatunku[9][10]. Hipotezy te oczekują na potwierdzenie.
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Leopardus colocolo, [w:] Integrated Taxonomic Information System [online] (ang.).
- ↑ G.I. Molina: Saggio sulla storia naturale del Chili. Bologna: Nella Stamperia de S. Tommaso d’ Aquino, 1782, s. 295. (wł.)
- ↑ a b M. Lucherini i inni, Leopardus colocolo, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species 2018 [online], wersja 2017-3 [dostęp 2018-04-05] (ang.).
- ↑ Wilson Don E. & Reeder DeeAnn M. (red.) Leopardus colocolo. w: Mammal Species of the World. A Taxonomic and Geographic Reference (Wyd. 3.) [on-line]. Johns Hopkins University Press, 2005. (ang.) [dostęp 8 grudnia 2007]
- ↑ W. Cichocki, A. Ważna, J. Cichocki, E. Rajska-Jurgiel, A. Jasiński & W. Bogdanowicz: Polskie nazewnictwo ssaków świata. Warszawa: Muzeum i Instytut Zoologii PAN, 2015, s. 135. ISBN 978-83-88147-15-9. (pol. • ang.)
- ↑ a b Zwierzęta: encyklopedia ilustrowana. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2005, s. 159. ISBN 83-01-14344-4.
- ↑ M.E. Sunquist & F.C. Sunquist: Family Felidae (Cats). W: D.E. Wilson & R.A. Mittermeier: Handbook of the Mammals of the World. Cz. 1: Carnivores. Barcelona: Lynx Edicions, 2009, s. 146. ISBN 978-84-96553-49-1. (ang.)
- ↑ R. Garcia-Perea. The pampas cat group (Genus Lynchailurus Severertzov 1858) (Carnivora: Felidae), A systematic and biogeographic review. „American Museum Novitates”. 3096, s. 1-35, 1994 (ang.).
- ↑ W. E. Johnson, J. P. Slattery, E. Eizirik, J.-H. Kim i inni. Disparate phylogeographic patterns of molecular genetic variation in four closely related South American small cat species.. „Molecular Ecology”. 8, s. 79-94, 1999 (ang.).
- ↑ E. Eizirik, W. E. Johnson, S. J. O'Brien, S. J. Submitted. Molecular systematics and revised classification of the family Felidae (Mammalia, Carnivora). „Journal of Mammalogy”.
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Wilson Don E. & Reeder DeeAnn M. (red.) Leopardus colocolo. w: Mammal Species of the World. A Taxonomic and Geographic Reference (Wyd. 3.) [on-line]. Johns Hopkins University Press, 2005. (ang.) [dostęp 8 grudnia 2007]