Odra 1305

Odra 1305
Premiera	1971
System operacyjny	EXEC
poprzednik: Odra 1304	następca: Odra 1325

System ODRA 1305 w Muzeum Historii Komputerów i Informatyki w Katowicach

Odra 1305 – polski komputer trzeciej generacji serii Odra, produkowany seryjnie od 1973 w Zakładach Elektronicznych Elwro we Wrocławiu; prototyp komputera powstał w 1971.

Dane techniczne

• typ:
  • seria: Odra 1300
  • mikroprogramowany komputer III generacji zbudowany na układach scalonych TTL
  • słowo maszynowe długości 24 bity
  • pełna zgodność funkcjonalna i programowa z systemami komputerów serii ICL 1900
• prędkość:
  • cykl mikroprogramu: zależy od mikrorozkazu
  • cykl odczytu pamięci operacyjnej: 1 µs
  • czas wykonania rozkazów:
    • skok: 1 µs
    • dodawanie stałoprzecinkowe: 1,6 µs
    • mnożenie stałoprzecinkowe: 9 µs
• pamięć operacyjna:
  • ferrytowa 24-bitowa + bit parzystości
  • półprzewodnikowa 24-bitowa z korekcją pojedynczych błędów i wykrywaniem wielokrotnych (kod Hamminga), dodana w ramach modernizacji; 25 bit – bit parzystości
  • od 32 do 256 kilosłów (po modernizacji maszyny z Hutmenu i Brochowa otrzymały dwa „banki” po 512 kilosłów)
  • możliwość pracy dwóch jednostek centralnych ze wspólną pamięcią
  • możliwość pracy w zestawie dwuprocesorowym (hierarchia Master – Slave) przy pomocy Adaptera Międzymaszynowego ADM-306
  • w ramach modernizacji maszyny zostały rozbudowane między innymi o kontroler dysków twardych MFM (ST-251)
• pamięć stała mikroprogramu: pamięć transformatorowa, 1024 słów 48 bitowych
• interfejsy:
  • szafa podstawowa (procesor):
    • kanał priorytetowy – 1 kanał (współpraca z Systemem Modułowej Automatyki)
    • kanał monitora 2, 3 (obsługa konsoli FACIT) – 2 kanały
    • kanał znakowy o szybkości 100 000 znaków 6-bitowych/sekundę(czytnik/perforator taśmy papierowej lub kart, drukarka wierszowa itp) – 10 kanałów
    • kanał multiplekserowy – specyficzny kanał znakowy mogący obsługiwać multiplekser wraz z maksymalnie 32 terminalami
    • kanały autonomiczne o szybkości 500 000 znaków 6-bitowych/sekundę (pamięci taśmowe PT-3, bułgarskie napędy dyskowe, itp)
    • kanał Jednolitego Systemu służący do współpracy JC Odra 1305 z urządzeniami peryferyjnymi RIAD – jeden kanał, opcjonalnie
  • szafa dodatkowa:
    • kanały znakowe (zewnętrzne) – 7 kanałów
    • kanały autonomiczne (zewnętrzne) – 4 kanały
    • kanały Jednolitego Systemu – 3 kanały zamiennie z kanałami autonomicznymi zewnętrznymi
• wyprodukowano łącznie: 346 szt.

Ostatnie komputery Odra

data uruchomienia	data wyłączenia	miejsce	uwagi
?	18 lipca 2003 r.	Hutmen, Wrocław	Jeden z ostatnich komputerów Odra 1305, wyprodukowany przed 30 laty przez Elwro został 18 lipca 2003 wyłączony na zawsze. Przez 30 lat służył we wrocławskiej fabryce Hutmen. Kiedyś w dziale informatycznym Hutmenu pracowało 60 osób, obecnie 6 na wymienionym nowoczesnym sprzęcie komputerowym. Odra działała podobno bezawaryjnie, zużywały się tylko części i odmawiała włączenia kiedy w pomieszczeniu było za zimno, trafiła do powstającego muzeum przemysłu dolnośląskiego. Odra pracująca poprzednio w Hutmenie znajduje się w skansenie kolejnictwa w Jaworzynie Śląskiej, któremu obecni właściciele chcą nadać szerszy charakter muzeum zabytków techniki
?	lato 2006 r.	PKP, Ostróda	Do lata 2006 roku PKP w Ostródzie używały maszyny cyfrowej Odra 1305.
?	1 kwietnia 2010 r.	PKP, Wrocław Brochów	Do 1 kwietnia 2010 roku przedostatnia Odra 1305 pracowała na stacji towarowej Wrocław Brochów. Maszyna służyła do zdalnej inwentaryzacji składów i zestawiania pociągów towarowych.
1974 r.	1 maja 2010 r., 9:18	PKP, Lublin Tatary	1 maja 2010 roku o godzinie 9:18 została wyłączona ostatnia w Polsce działająca maszyna tego typu. Jest nią Odra 1305 zainstalowana na stacji Lublin Tatary. Komputer został wyłączony i zastąpiony przez system korzystający z sieci Internet.[1] Ostatni komputer polskiej produkcji Odra, który funkcjonował w lubelskich PKP nieprzerwanie od 1974 r., zakończył swą pracę – poinformowała gazeta „Polska The Times” (PAP – 10-05-2010 05:03). Maszyna przypominała wielką szafę, a nie powszechnie znany komputer typu PC. Zajmowała 40 m². Na początku produkcji takie modele zamiast dysku twardego miały szpule z taśmami magnetycznymi. Taka pamięć taśmowa miała ok. 7 MB pojemności (sto tysięcy razy mniejszą niż ma teraz wiele komputerów domowych). [2]

Odra w muzeach

Muzeum Historii Komputerów i Informatyki w Katowicach ma komputer Odra 1305.

Zobacz też

• Rodan 15 – mobilna wersja militarna Odry 1305
• SKOK.

Linki zewnętrzne

• Andrzej Krajewski, ODRA 1305: Cud techniki po polsku, Newsweek.pl, 28 maja 2010
• Odra 1305 – filmy na YouTube
• ODRA JC 1305 Muzeum Historii Komputerów i Informatyki Katowice