Odznaka „W Służbie Penitencjarnej”

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Odznaka „W Służbie Penitencjarnej”
Odznaka Wzorowego Funkcjonariusza Służby Więziennej
Awers
Awers odznaki
Rewers
Rewers odznaki
Baretka
Baretka brązowej odznaki
Baretka
Baretka srebrnej odznaki
Baretka
Baretka złotej odznaki
Ustanowiono

10 grudnia 1959

Wycofano

12 września 1997

Wielkość

∅ 32 mm

Kruszec

tombak

Powiązane

Odznaka „Za zasługi dla więziennictwa”

Odznaka „W Służbie Penitencjarnej”, do 1983 przyznawana pod nazwą odznaka Wzorowego Funkcjonariusza Służby Więziennejpolskie odznaczenie resortowe przeznaczone dla pracowników Służby Więziennej, nadawane w latach 1959–1997[1], a następnie zastąpione odznaką „Za zasługi w pracy penitencjarnej”.

Okres 1960–1972[edytuj | edytuj kod]

Odznaka Wzorowego Funkcjonariusza Służby Więziennej została ustanowiona 10 grudnia 1959[2], a nadana pierwszy raz 22 lipca 1960 i była przyznawana przez Ministra Spraw Wewnętrznych z urzędu lub na wniosek Dyrektora Centralnego Zarządu Więziennictwa. Początkowo była odznaką jednostopniową. Wzór odznaki stanowiło nieforemne koło, na górze którego umieszczony był stylizowany orzeł. Dolną część odznaki otaczał wieniec z liści laurowych, na którym widniał napis "ZA WZOROWĄ SŁUŻBĘ". W wewnętrznej części koła, emaliowanego na czerwono, umieszczony był skrzyżowany miecz i znicz oraz umieszczone litery "SW"[3].

Zasady nadawania[edytuj | edytuj kod]

Odznaka była nadawana funkcjonariuszowi lub pracownikowi Służby Więziennej, który w okresie co najmniej pięcioletniej służby wykazał się dodatnimi wynikami w pracy oraz poprawną postawą moralno-polityczną[3].

Okres 1972–1977[edytuj | edytuj kod]

Od 1972 roku wprowadzony zostaje trzystopniowy podział odznaki na: brązową, srebrną i złotą. Wzór odznaki stanowi foremny, od góry otwarty owal, koloru odpowiadającego stopniowi odznaki, z napisem "W SŁUŻBIE PENITENCJARNEJ". W centrum odznaki znajduje się skrzyżowany miecz z pochodnią, otoczony wieńcem laurowym. Górną część stanowi stylizowany orzeł piastowski, a u jego dołu umieszczone są rzymskie cyfry: X na odznace brązowej, XV na odznace srebrnej i XXV na odznace złotej. Część górną i dolną oddziela od siebie listewka w kolorze granatowym i czerwonym[4].

Zasady nadawania[edytuj | edytuj kod]

Odznaka była zaszczytnym wyróżnieniem dla funkcjonariuszy i pracowników Służby Więziennej, nadawanym za dobre wyniki w pracy zawodowej oraz długoletnią nieprzerwaną i nienaganną służbę. Odznakę brązową można było otrzymać po dziesięciu, srebrną po piętnastu, a złotą po dwudziestu pięciu latach służby.

Okres 1977–1983[edytuj | edytuj kod]

Od 1977 roku odznaka przyjmuje kształt okrągłego medalu o średnicy 32 mm, wykonanego z metalu odpowiadającego kolorem stopniowi odznaczenia. Na awersie od góry podtrzymane zostaje, dotychczas istniejące, oznaczenie minimalnej ilości lat wysługi, potrzebnej do przyznania danego stopnia odznaczenia. W środkowej części odznaczenia umieszczony jest symbol Służby Więziennej, a po okręgu odznaki biegnie napis "W SŁUŻBIE PENITENCJARNEJ". Na rewersie odznaczenia został umieszczony biegnący po okręgu napis "MINISTERSTWO SPRAWIEDLIWOŚCI", a w centrum odznaki napis "ZA WZOROWĄ SŁUŻBĘ", pod którym znajduje się dekoracyjny element w kształcie rombu. Odznakę zawieszano na wstążce koloru granatowego o szerokości 32 mm, z dwoma pionowymi paskami koloru białego szerokości 4 mm, dzielącymi wstążkę na 3 równe części. W zastępstwie odznaczenia dopuszczono noszenie na mundurze baretki odpowiedniego wzoru[5].

Zasady nadawania[edytuj | edytuj kod]

Od 1977 roku odznakę przyznawano na tych samych zasadach, co w okresie poprzednim, jednak tylko funkcjonariuszom Służby Więziennej.

Okres 1983-1996[edytuj | edytuj kod]

Nazwa odznaka „W Służbie Penitencjarnej” została wprowadzona wraz z reformą ustawy o Służbie Więziennej, która weszła w życie 26 listopada 1983[6], ale formalne zniesienie poprzednich przepisów dot. odznaki nastąpiło dopiero 29 sierpnia 1986[7].

Zasady nadawania[edytuj | edytuj kod]

Nadanie odznaki „W Służbie Penitencjarnej” można było uzyskać po pięciu latach (brązowej), dziesięciu (srebrnej) i piętnastu (złotej) latach nieprzerwanej i nienagannej służby[6].

Kolejna reforma ustawy o Służbie Więziennej ustanowiła nową odznakę „Za zasługi w pracy penitencjarnej”, utrzymując poprzednie odznaczenie w mocy momentu wydania nowych przepisów wykonawczych[8], które weszły w życie 12 września 1997[9].

Odznaczeni[edytuj | edytuj kod]

 Z tym tematem związana jest kategoria: Odznaczeni odznaką „W Służbie Penitencjarnej”.

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. Stefan Oberleitner: Odznaki honorowe (resortowe) PRL 1944-1989. Rzeszów: PTN, 2000, s. 62-63
  2. Ustawa z dnia 10 grudnia 1959 r. o Służbie Więziennej (Dz.U. z 1959 r. nr 69, poz. 436)
  3. a b Zarządzenie Ministra Sprawiedliwości z dnia 27 maja 1960 r. w sprawie odznaki Wzorowego Funkcjonariusza Służby Więziennej (M.P. z 1960 r. nr 53, poz. 254)
  4. Zarządzenie Ministra Sprawiedliwości z dnia 12 grudnia 1972 r. w sprawie odznaki Wzorowego Funkcjonariusza Służby Więziennej (M.P. z 1972 r. nr 58, poz. 312)
  5. Zarządzenie Ministra Sprawiedliwości z dnia 23 listopada 1977 r. zmieniające zarządzenie w sprawie odznaki Wzorowego Funkcjonariusza Służby Więziennej (M.P. z 1977 r. nr 33, poz. 159)
  6. a b Ustawa z dnia 22 listopada 1983 r. o zmianie ustawy o Służbie Więziennej (Dz.U. z 1983 r. nr 63, poz. 289)
  7. Zarządzenie Ministra Sprawiedliwości z dnia 15 lipca 1986 r. uchylające zarządzenie w sprawie odznaki Wzorowego Funkcjonariusza Służby Więziennej (M.P. z 1986 r. nr 26, poz. 182)
  8. Ustawa z dnia 26 kwietnia 1996 r. o Służbie Więziennej (Dz.U. z 1996 r. nr 61, poz. 283, art. 15)
  9. Zarządzenie Ministra Sprawiedliwości z dnia 12 września 1997 r. w sprawie zasad i trybu nadawania oraz wzoru odznaki „Za zasługi w pracy penitencjarnej” (Dz. Urz. Min. Spr. z dnia 7 października 1997 r., nr 4, poz. 44)