Okręty podwodne typu Ægir
.jpg)
| |
| Kraj budowy | |
|---|---|
| Stocznia | |
| Zbudowane |
5 |
| Użytkownicy | |
| Służba w latach |
1915–1943 |
| Stracone |
3 |
| Uzbrojenie: | |
| 3 torpedy | |
| Wyrzutnie torpedowe: • dziobowe • rufowe |
|
| Załoga |
11 oficerów i marynarzy |
| Wyporność: | |
| • na powierzchni |
185 ton |
| • w zanurzeniu |
235 ton |
| Rodzaj kadłuba |
jednokadłubowe |
| Długość |
40,6 metra |
| Szerokość |
3,7 metra |
| Zanurzenie |
2,4 metra |
| Napęd: | |
| 2 silniki wysokoprężne o łącznej mocy 450 KM 2 silniki elektryczne o łącznej mocy 340 KM 1 śruba | |
| Prędkość: • na powierzchni • w zanurzeniu |
|
Okręty podwodne typu Ægir – duńskie okręty podwodne z początku XX wieku. W latach 1914–1917 w stoczni Orlogsværftet w Kopenhadze zbudowano pięć okrętów tego typu. Jednostki weszły w skład Kongelige Danske Marine w latach 1915–1917, a z listy floty skreślono je w latach 1933–1940. Trzy wycofane ze służby jednostki zostały samozatopione w Kopenhadze 29 sierpnia 1943 roku, by uniknąć przejęcia przez Niemców.
Projekt i budowa[edytuj | edytuj kod]
Główny konstruktor austro-węgierskiej stoczni Whitehead & Co. w Fiume Marley F. Hay, po przejściu w 1913 roku do szkockiej stoczni William Denny and Brothers w Dumbarton opracował powiększoną wersję swojego wcześniejszego projektu Havmanden, aby pomieścić dodatkową wyrzutnię torpedową[1]. Projekt został zakupiony przez Danię, stając się drugim typem okrętów podwodnych zbudowanym w tym kraju[1]. Powstało pięć jednostek typu Ægir (zwanego także typem B); po utracie w 1916 roku pierwszego duńskiego okrętu podwodnego „Dykkeren” zamówiono szósty okręt, jednak ostatecznie nie został ukończony (budowę przerwano w 1922 roku)[2][3].
Wszystkie okręty typu Ægir zostały zbudowane w stoczni Orlogsværftet w Kopenhadze[1][4]. Stępki jednostek położono w latach 1914–1915, a zwodowane zostały w latach 1914–1916[1][2].
| Okręt | Stocznia | Początek budowy | Wodowanie | Wejście do służby | Los |
|---|---|---|---|---|---|
| „Ægir” | Orlogsværftet | 1914 | 8 grudnia 1914 | lipiec 1915 | wycofany 26 kwietnia 1933 |
| „Ran” | 1915 | 30 maja 1915 | październik 1915 | wycofany w 1940, samozatopiony 29 sierpnia 1943, złomowany w 1946 | |
| „Triton” | 29 lipca 1915 | marzec 1916 | |||
| „Neptun” | 22 grudnia 1915 | październik 1916 | wycofany 26 kwietnia 1933 | ||
| „Galathea” | maj 1915 | 15 kwietnia 1916 | styczeń 1917 | wycofany w 1940, samozatopiony 29 sierpnia 1943, złomowany w 1946 |
Dane taktyczno-techniczne[edytuj | edytuj kod]
Jednostki typu Ægir były niewielkimi, przybrzeżnymi okrętami podwodnymi o konstrukcji jednokadłubowej[1][5]. Długość całkowita wynosiła 40,6 metra, szerokość 3,7 metra i zanurzenie 2,4 metra[2][5]. Wyporność normalna w położeniu nawodnym wynosiła 185 ton, a w zanurzeniu 235 ton[2][5]. Okręty napędzane były na powierzchni przez dwa silniki wysokoprężne o łącznej mocy 450 KM[2][5]. Napęd podwodny zapewniały dwa silniki elektryczne o łącznej mocy 340 KM[2][5][a]. Jeden wał napędowy obracający jedną śrubą umożliwiał osiągnięcie prędkości 13,5 węzła na powierzchni i 9,8 węzła w zanurzeniu[2][6]. Zapas paliwa płynnego wynosił 8 ton[4].
Okręty wyposażone były w trzy stałe wyrzutnie torped kalibru 450 mm, bez torped zapasowych (dwie dziobowe i jedna na rufie)[2][4].
Załoga pojedynczego okrętu składała się z 11 (później 14) oficerów, podoficerów i marynarzy[1][2].
Służba[edytuj | edytuj kod]
Okręty podwodne typu Ægir zostały wcielone do służby w Kongelige Danske Marine w latach 1915–1917[4]. W 1917 roku uzbrojenie okrętów powiększyło się o działo przeciwlotnicze kalibru 57 mm M1885 L/40[2][4]. Większą część służby jednostki spędziły we Flotylli okrętów podwodnych[1]. „Ægir” i „Neptun” zostały wycofane ze służby 26 kwietnia 1933 roku[2][7]. Pozostałe trzy okręty wycofano ze służby w 1940 roku i trafiły do rezerwy, pełniąc funkcję pływających zbiorników paliwa[1][4]. 29 sierpnia 1943 roku „Ran”, „Triton” i „Galathea” zostały samozatopione w Kopenhadze, by uniknąć przejęcia przez realizujących operację „Safari” Niemców[2][7]. Po zakończeniu wojny wraki jednostek podniesiono i złomowano w 1946 roku[1][2].
Uwagi[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Fontenoy 2007 ↓, s. 166 podaje, że okręty napędzał jeden silnik wysokoprężny i jeden silnik elektryczny.
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Conway’s All the World’s Fighting Ships 1906–1921. Robert Gardiner, Randal Gray (red.). London: Conway Maritime Press, 1985. ISBN 0-85177-245-5. (ang.).
- Conway’s All the World’s Fighting Ships 1922–1946. Robert Gardiner, Roger Chesneau (red.). London: Conway Maritime Press, 1980. ISBN 0-85177-146-7. (ang.).
- Paul E. Fontenoy: Submarines: An Illustrated History of Their Impact (Weapons and Warfare). Santa Barbara, California: ABC-CLIO, 2007. ISBN 1-85367-623-3. (ang.).
- Ivan Gogin: ÆGIR submarines (1915-1917). Navypedia. [dostęp 2023-01-07]. (ang.).
- David Miller: The Illustrated Directory of Submarines of the World. London: Salamander Books Ltd., 2002. ISBN 1-84065-375-2. (ang.).
