Olaf V

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Skocz do: nawigacja, szukaj
Olaf V Glücksburg
— król Norwegii —
ilustracja
Król Norwegii
Okres panowania od 21 września 1957
do 17 stycznia 1991
Poprzednik Haakon VII Glücksburg
Następca Harald V Glücksburg
Dane biograficzne
Dynastia Glücksburgowie
Data urodzenia 2 lipca 1903
Data śmierci 17 stycznia 1991
Ojciec Haakon VII Glücksburg
Matka Maud Koburg
Żona Marta Bernadotte
Dzieci Ragnhild, Astrid, Harald
Odznaczenia
Krzyż Wojenny z Mieczem (Norwegia) Borgerdådsmedaljen (Norwegia) Krzyż Wielki Królewskiego Norweskiego Orderu Świętego Olafa Krzyż Wielki Królewskiego Norweskiego Orderu Zasługi Medal Św. Olafa (Norwegia) Haakon VIIs 70-årsmedalje stripe.svg Haakon VIIs jubileumsmedalje 1905-1955 stripe.svg Krzyż Wielki Orderu Wyzwoliciela San Martina (Argentyna) Klasa Specjalna Odznaki Honorowej za Zasługi Wielka Wstęga Orderu Leopolda (Belgia) Krzyż Wielki Orderu Krzyża Południa (Brazylia) Krzyż Wielki Cesarskiego Orderu Róży (Brazylia) Krzyż Wielki Orderu Zasługi (Chile) Order Słonia (Dania) Wielki Komandor Orderu Danebroga (Dania) Odznaka Honorowa Orderu Danebroga (Dania) Medal Wyzwolenia Medal Wspomnieniowy 100-lecia od Narodzin Króla Chrystiana IX Medal Wspomnieniowy 100-lecia od Narodzin Króla Fryderyka VIII Order Salomona (Etiopia) Krzyż Wielki Orderu Białej Róży Finlandii Krzyż Wielki Orderu Narodowego Legii Honorowej (Francja) Medal Wojskowy (Francja) Krzyż Wojenny 1939–1945 (Francja) Krzyż Wielki Orderu Zbawiciela (Grecja) Krzyż Wielki Orderu Świętych Jerzego i Konstantyna (Grecja) Krzyż Wojenny 3 klasy (Grecja) Order Złotego Runa (Hiszpania) Krzyż Wielki Orderu Karola III (Hiszpania) Kawaler Krzyża Wielkiego Orderu Lwa Niderlandzkiego (Holandia) Wielka Wstęga Orańskiego Orderu Domowego (Holandia) Rycerz Krzyża Wielkiego Orderu Oranje-Nassau (Holandia) Order Pahlawiego (Iran) Medal 2500-lecia Imperium Perskiego Krzyż Wielki z Łańcuchem Orderu Sokoła Islandzkiego Order Chryzantemy (Japonia) Order Jugosłowiańskiej Wielkiej Gwiazdy (Jugosławia) Order Lwa Złotego (Nassau) Wstęga Kategorii Specjalnej Orderu Orła Azteckiego (Meksyk) Krzyż Wielki Orderu Słońca Peru Krzyż Wielki Orderu Avis (Portugalia) Wielki Łańcuch Orderu św. Jakuba od Miecza (Portugalia) Krzyż Wielki Klasy Specjalnej Orderu Zasługi RFN Krzyż Wielki Orderu Gwiazdy Rumunii Order Ernestyński (Saksonia) Order Królewski Serafinów (Szwecja) Wielka Wstęga Orderu Chula Chom Klao (Tajlandia) Order of the Rajamitrabhorn (Thailand) ribbon.png Order of Independence Tunisia.png Legia Zasługi - Chief Commander (USA) Order Podwiązki (Wielka Brytania) Order Ostu (Wielka Brytania) Krzyż Wielki Orderu Łaźni (Wielka Brytania) UK Royal Victorian Order ribbon.svg Royal Victorian Chain Ribbon.gif Medal Srebrnego Jubileuszu Króla Jerzego V (Wielka Brytania) Medal z okazji koronacji Króla Jerzego VI (Wielka Brytania) Queen Elizabeth II Coronation Medal Order Zasługi Republiki Włoskiej I Klasy z Wielkim Łańcuchem (1951-2001)
Dorobek medalowy
Reprezentacja  Norwegia
Igrzyska olimpijskie
Złoto
 Amsterdam 1928 Żeglarstwo
6 metrów
Olaf V Norweski w 1906

Olaf V, właśc. Alexander Edward Christian Frederik książę duński (ur. 2 lipca 1903, zm. 17 stycznia 1991) – król Norwegii w latach 1957–1991 z dynastii Glücksburgów, bocznej linii Oldenburgów. Syn króla Norwegii Haakona VII i księżniczki Maud – córki króla Wielkiej Brytanii, Edwarda VII.

W 1929 poślubił księżniczkę szwedzką Martę, córkę księcia szwedzkiego Karola Bernadotte, syna króla Szwecji i Norwegii Oskara II (1829–1907). Para miała troje dzieci:

Następca tronu, książę Olaf, urodził się w Wielkiej Brytanii. Po objęciu przez jego ojca norweskiego tronu, Aleksander przyjął imię Olaf dla oddania hołdu starej norweskiej dynastii. Miłość Norwegów zaskarbił sobie tuż po przybyciu do tego kraju. Wedle powtarzanej z ust do ust relacji mały książę Olaf wysunął się w trakcie ceremonii powitalnej z objęć matki i skierował się ku grupce dzieci wymachujących chorągiewkami w norweskich barwach narodowych. Jednemu z nich wyjął z rąk chorągiewkę i wrócił na oficjalną trybunę, trzymając w dłoni symbol niezależności i wolności, jaką niedawno odzyskał naród norweski.

Dzięki temu patriotycznemu i wysoce symbolicznemu gestowi mały Olaf natychmiast zyskał sympatię wszystkich Norwegów. Haakon VII tak pisał o swoim synu: „Muszę przyznać iż nie sądziłem, że małe dziecko może zyskać uznanie całego narodu... Często mówię żonie, że tym, co Norwedzy najbardziej lubią w naszym panowaniu, jest nasz syn”.

Początkowo miał lekcje z nauczycielem w pałacu królewskim, a następnie uczęszczał do szkoły publicznej, w której prowadzone było liberalne nauczanie. Był zdolnym uczniem, po uzyskaniu matury w roku 1921 z wynikiem dobrym kontynuował naukę w akademii wojskowej.

Po jej skończeniu został oficerem norweskiej marynarki i wspierał ojca w sprawach państwowych. Mając dwadzieścia trzy lata, po raz pierwszy oficjalnie zastąpił króla, gdy ten wyjechał w podróż zagraniczną.

Olaf V był doskonałym sportowcem, trzykrotnym mistrzem olimpijskim w żeglarstwie, za każdym razem jako sternik jachtu. W roku 1928 zdobył złoty medal w Amsterdamie w klasie R-6. W 1932 r. nie wystartował w Los Angeles (konkurencje żeglarskie odbyły się tam ze względu na koszty transportu jachtów z Europy w bardzo okrojonym zakresie), a w 1936 r. w Berlinie, a właściwie w Kilonii zajął odleglejsze miejsce. Po wojnie, w latach 1948 i 1952 zdobył dwa kolejne złote medale na olimpiadach w Londynie i Helsinkach, w klasie Dragon (ten typ jachtu, bardzo później popularny, zaprojektował żeglarz z załogi księcia z Amsterdamu). Przed wojną występował pod rodowym nazwiskiem Olaf Glücksburg, w powojennych igrzyskach startował pod pseudonimem Thor Thorwaldsen[1].

Brał czynny udział w walce wyzwoleńczej po niemieckim ataku na Norwegię w czasie II wojny światowej. Olaf był – podobnie jak Haakon VII – monarchą nie narzucającym swego zdania, co piątek udawał się wraz z synem na posiedzenie rady ministrów, otwierał obrady parlamentu, reprezentował swój kraj podczas licznych oficjalnych podróżach. W roku 1985 ustanowił Norweski Order Zasługi. Po jego śmierci w 1991 tron norweski objął jego syn, Harald V.

Na jego cześć nazwano fragment wybrzeża Antarktydy – Wybrzeże Księcia Olafa.

Odznaczenia[2][edytuj]

Norweskie
Zagraniczne


Prapradziadkowie

Ludwika Sachsen-Gotha-Altenburg
(1800–1831)
∞ 1817
Książę
Ernest I Sachsen-Coburg-Gotha
(1785–1844)

Wiktoria Sachsen-Coburg-Saalfeld
(1787–1861)
∞1818
Edward August Hanowerski
(1767–1820)

Fryderyk Wilhelm Schleswig-Holstein-Sonderburg-Glücksburg
(1785–1831)
∞1810
Luiza Karolina Hessen-Kassel
(1789–1867)

Wilhelm Heski
(1787–1867)
∞1810
Luiza Charlotta Oldenburg
(1789–1864)

Król Szwecji i Norwegii
Oskar I Bernadotte
(1799–1859)
∞1823
Józefina de Beauharnais
(1807–1876)

Wilhelm Fryderyk Oranje-Nassau
(1797–1881)
∞1825
Ludwika Hohenzollern
(1808–1870)
Pradziadkowie

Albert Sachsen-Coburg-Gotha
(1861–1861)
∞ 1840
Królowa Wielkiej Brytanii
Wiktoria Hanowerska
(1819–1901)

Król Danii
Chrystian IX Glücksburg
(1818–1906)
∞1842
Luiza Hessen-Kassel
(1817–1898)

Król Szwecji i Norwegii
Karol XV Bernadotte
(1826–1872)
∞1851
Ludwika Oranje-Nassau
(1828–1871)
Dziadkowie

Król Wielkiej Brytanii
Edward VII Koburg
(1841–1910)
∞1863
Aleksandra Glücksburg (1844–1925)

Król Danii
Fryderyk VIII Glücksburg
(1843–1912)
∞1869
Luiza Bernadotte (1851–1926)
Rodzice

Maud Koburg (1869–1938)
∞1896
Król Norwegii
Haakon VII (1872–1957)

Olaf V Norweski (1903–1991), Król Norwegii

Przypisy

  1. ↑ Włodzimierz Głowacki: Dzieje jachtingu światowego. Gdańsk: Wydawnictwo Morskie, 1983. ISBN 83-215-3250-0.
  2. ↑ Odznaczenia na stronie rodziny królewskiej (norw.)) [dostęp 5 czerwca 2011].

Bibliografia[edytuj]

p • d • e
Władcy Norwegii
Władcy legendarni
Halfdan I Biały (640–700) • Eystein Halfdansson (700–730) • Halfdan II Łagodny (730–784) • Gudrød Myśliwy (784–821) • Olaf (821–840) • Halfdan III Czarny (840–860)
Coat of arms of Norway.svg
Królestwo Norwegii
Ynglingowie
Harald I Pięknowłosy (872–930) • Eryk I Krwawy Topór (930–935) • Haakon I Dobry (935–961) • Harald II Szara Opończa (961–976)
Skjoldungowie
Harald Sinozęby (961–987) • Swen Widłobrody (987–995) • Haakon Sigurdsson (970/975–995)
Ynglingowie
Olaf I Tryggvason (995–1000)
Skjoldungowie
Swen Widłobrody (1000–1014) • Eryk z Lade (1000–1015) • Swen z Lade (1000–1015)
Ynglingowie
Olaf II Haraldsson (1015–1028)
Skjoldungowie
Kanut Wielki (1028–1035) • Haakon Eiriksson (regent 1028–1029/1030) • Swen Knutsson (1030–1035) • Ælgifu (regentka 1030–1035)
Ynglingowie
Magnus I Dobry (1035–1047)
Harald III Srogi (1045–1066) • Magnus II Haraldsson (1066–1069) • Olaf III Pokojowy (1067–1093) • Haakon Magnusson (1093–1094) • Magnus III Bosy (1093–1103) • Olaf Magnusson (1103–1115) • Eystein I Magnusson (1103–1123) • Sigurd I Krzyżowiec (1103–1130) • Magnus IV Ślepy (1130–1135) • Harald IV Gille (1130–1136) • Sigurd II Gęba (1136–1155) • Inge I Garbaty (1136–1161) • Eystein II (1142–1157) • Magnus Haraldsson (1142–1145) • Haakon II Barczysty (1157–1162) • Magnus V (1161–1184)
Sverre Sigurdsson (1184–1202) • Haakon III (1202–1204) • Guttorm Sigurdsson (1204) • Inge II Baardsson (1204–1217) • Haakon IV Stary (1217–1263) • Haakon Haakonsson Młody (1240–1257) • Magnus VI Prawodawca (1263–1280) • Eryk II Wróg Księży (1280–1299) • Haakon V Długonogi (1299–1319)
Magnus VII Eriksson (1319–1343/1355) • Haakon VI Magnusson (1343–1380) • Olaf IV (1380–1387)
Unia kalmarska
Małgorzata (1387–1412)
Eryk III Pomorski (1396–1442)
Krzysztof Bawarski (1442–1448)
Dynastia Bonde
Chrystian I (1450–1481) • Bezkrólewie (1481–1483) • Jan (1483–1513) • Chrystian II (1513–1523) • Fryderyk I (1523–1533) • Olav Engelbrektsson (regent 1533–1536)
Królestwo
Danii i Norwegii
Oldenburgowie
Chrystian III (1534/1536–1559) • Fryderyk II (1559–1588) • Chrystian IV (1588–1648) • Fryderyk III (1648–1670) • Chrystian V (1670–1699) • Fryderyk IV (1699–1730) • Chrystian VI (1730–1746) • Fryderyk V (1746–1766) • Chrystian VII (1766–1784) • Fryderyk VI (1784–1814)
Królestwo Norwegii
Oldenburgowie
Christian Frederik (regent 1814) • Christian Frederik (1814)
Unia
szwedzko-
norweska
Oldenburgowie
Karol II (1814–1818)
Karol III Jan (1818–1844) • Oskar I (1844–1859) • Karol IV (1859–1872) • Oskar II (1872–1905)
Królestwo Norwegii
Oldenburgowie
Haakon VII (1905–1957) • Olaf V (1957–1991) • Harald V (od 1991)
Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Olaf_V&oldid=48883791”