Olejówka
| Protoxerus | |||
| Forsyth Major, 1893[1] | |||
 Przedstawiciel rodzaju – olejówka leśna (P. stangeri) | |||
| Systematyka | |||
| Domena | |||
|---|---|---|---|
| Królestwo | |||
| Typ | |||
| Podtyp | |||
| Gromada | |||
| Podgromada | |||
| Infragromada | |||
| Rząd | |||
| Podrząd | |||
| Rodzina | |||
| Podrodzina | |||
| Plemię | |||
| Rodzaj |
olejówka | ||
| Typ nomenklatoryczny | |||
|
Sciurus stangeri Waterhouse, 1842 | |||
| Synonimy | |||
|
| |||
| Podrodzaje i gatunki | |||
| |||
Olejówka[4] (Protoxerus) – rodzaj ssaków z podrodziny afrowiórek (Xerinae) w obrębie rodziny wiewiórkowatych (Sciuridae).
Zasięg występowania[edytuj | edytuj kod]
Rodzaj obejmuje gatunki występujące w Afryce[5][6][7].
Morfologia[edytuj | edytuj kod]
Długość ciała (bez ogona) 240–305 mm, długość ogona 298–308 mm; masa ciała 415–761 g[6][8].
Systematyka[edytuj | edytuj kod]
Rodzaj zdefiniował w 1893 roku szwajcarski zoolog Charles Immanuel Forsyth Major na łamach Proceedings of the Zoological Society of London[1]. Forsyth Major wymienił trzy gatunki – Sciurus ebii Temminck, 1853, Macroxus aubinnii J.E. Gray, 1873 i Sciurus stangeri Waterhouse, 1842 – nie wskazując gatunku typowego; w ramach późniejszego oznaczenia w 1898 roku angielski zoolog Oldfield Thomas na typ nomenklatoryczny wyznaczył olejówkę leśną (P. stangeri)[9].
Etymologia[edytuj | edytuj kod]
- Protoxerus: gr. πρωτο- prōto- ‘pierwszy, nowy’; rodzaj Xerus Hemprich & Ehrenberg, 1833 (afrowiórka)[10].
- Myrsilus: Myrsilos (gr. Μυρσιλος Mursilos), król Lidii [11]. Gatunek typowy (oryginalne oznaczenie): Macroxus aubinnii J.E. Gray, 1873.
- Allosciurus: gr. αλλος allos ‘inny, dziwny’; rodzaj Sciurus Linnaeus, 1758 (wiewiórka)[3].
Podział systematyczny[edytuj | edytuj kod]
Do rodzaju należą następujące gatunki zgrupowane w dwóch podrodzajach[12][8][5][4]:
- Protoxerus Forsyth Major, 1893
- Protoxerus stangeri (Waterhouse, 1842) – olejówka leśna
- Allosciurus Conisbee, 1953
- Protoxerus aubinnii (J.E. Gray, 1873) – olejówka wąskoogonowa
Uwagi[edytuj | edytuj kod]
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b Ch.I. Forsyth Major. On some Mioceue Squirrels, with Remarks on the Dentition and Classification of the Sciurinæ. „Proceedings of the Zoological Society of London”. 61, s. 189, 1893. (ang.).
- ↑ O. Thomas. The generic arrangement of the African Squirrels. „The Annals and Magazine of Natural History”. Eighth Series. 3 (18), s. 470, 1909. (ang.).
- ↑ a b L.R. Conisbee: A List of the Names Proposed for Genera and Subgenera of Recent Mammals, from the Publication of T. S. Palmer’s Index Generum Mammalium, 1904 to the End of 1951. London: The Trustees of the British Museum, 1953, s. 7. (ang.).
- ↑ a b Nazwy zwyczajowe za: W. Cichocki, A. Ważna, J. Cichocki, E. Rajska-Jurgiel, A. Jasiński & W. Bogdanowicz: Polskie nazewnictwo ssaków świata. Warszawa: Muzeum i Instytut Zoologii PAN, 2015, s. 207. ISBN 978-83-88147-15-9. (pol. • ang.).
- ↑ a b C.J. Burgin, D.E. Wilson, R.A. Mittermeier, A.B. Rylands, T.E. Lacher & W. Sechrest: Illustrated Checklist of the Mammals of the World. Cz. 1: Monotremata to Rodentia. Barcelona: Lynx Edicions, 2020, s. 610. ISBN 978-84-16728-34-3. (ang.).
- ↑ a b J. Koprowski, E. Goldstein, K. Bennett & C. Pereira: Family Sciuridae (Tree, Flying and Ground Squirrels, Chipmunks, Prairie Dogs and Marmots). W: D.E. Wilson, T.E. Lacher, Jr & R.A. Mittermeier (redaktorzy): Handbook of the Mammals of the World. Cz. 6: Lagomorphs and Rodents I. Barcelona: Lynx Edicions, 2016, s. 829–830. ISBN 978-84-941892-3-4. (ang.).
- ↑ D.E. Wilson & D.M. Reeder (redaktorzy): Genus Protoxerus. [w:] Mammal Species of the World. A Taxonomic and Geographic Reference (Wyd. 3) [on-line]. Johns Hopkins University Press, 2005. [dostęp 2020-12-23].
- ↑ a b Class Mammalia. W: Lynx Nature Books: All the Mammals of the World. Barcelona: Lynx Edicions, 2023, s. 391. ISBN 978-84-16728-66-4. (ang.).
- ↑ O. Thomas. On the mammals obtained by Mr. A. Whyte in Nyasaland, and presented to the British Museum by Sir H. H. Johnston, K.C.B.; being a fifth contribution to the mammal-fauna of Nyasaland. „Proceedings of the Zoological Society of London”. 1897 (4), s. 933, 1898. (ang.).
- ↑ T.S. Palmer. Index Generum Mammalium: a List of the Genera and Families of Mammals. „North American Fauna”. 23, s. 586, 1904. (ang.).
- ↑ E.C. Jaeger: Source-book of biological names and terms. Wyd. 3 (Revised second printing). Springfield: Charles C. Thomas, 1959, s. 161. (ang.).
- ↑ N. Upham, C. Burgin, J. Widness, M. Becker, C. Parker, S. Liphardt, I. Rochon & D. Huckaby: Treeview of Mammalian Taxonomy Hierarchy. [w:] ASM Mammal Diversity Database (Version 1.11) [on-line]. American Society of Mammalogists. [dostęp 2023-10-20]. (ang.).