Olendry Duże
51°35′06″N 18°44′35″E/51,585000 18,743056| część miasta Sieradza | |
| Państwo | |
|---|---|
| Województwo | |
| Powiat | |
| Miasto | |
| SIMC |
0976178 |
| Strefa numeracyjna |
(+48) 43 |
| Kod pocztowy |
98-200 |
| Tablice rejestracyjne |
ESI |
Położenie na mapie Sieradza  | |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa łódzkiego  | |
Położenie na mapie powiatu sieradzkiego  | |
| 51°35′06″N 18°44′35″E/51,585000 18,743056
| |
Olendry Duże – część miasta Sieradza w Polsce, w województwie łódzkim, w powiecie sieradzkim. Rozpościerają się w okolicy ulicy o tej samej nazwie (Olendry Duże), w południowej części miasta[1].
Olendry nazwę zawdzięczają osadnictwu holenderskiemu zapoczątkowanemu w Polsce już w XVII w., a obejmującemu tereny zalewowe rzek. Z biegiem czasu olendrami (Holendrami) zaczęto nazywać wszystkich osadników na terenach zalewowych, także Polaków. Wsie olenderskie spotykamy również nad Wartą, zwłaszcza w powiatach konińskim i słupeckim.
Nie udało się ustalić dokładnie rodowodu obu podsieradzkich wiosek (Olendry Duże i Olendry Małe) zwanych Olendrami. Wiadomo jednak, że pruskie władze zaborcze używały tej formuły osadniczej w celu powiększenia wpływów niemieckich na zagarniętych w czasie II rozbioru ziemiach polskich. Powstawały wtedy takie osady w okolicach Łęczycy, Łodzi i Zgierza. Także Olendry sieradzkie wywodzą się z tego okresu. Obie wsie wytyczono na terenie zalewowym Warty w ten sposób, że chaty zbudowano na zabezpieczonym przed powodzią brzegu pradoliny rzeki, wzdłuż wytyczonej ulicy, a przy domach wyznaczano działki ziemi uprawnej. Potwierdza ten stan rzeczy plan Sieradza z 4 VIII 1796 r. (oryginał w AGAD, sygn. 48-4), na którym wyraźnie zaznaczono zagospodarowany już przez chaty i działki obszar podmiejski. Początkowo Olendry Duże i Małe stanowiły odrębne wsie o charakterze przedmieść. Najprawdopodobniej włączone zostały w obręb miasta przy okazji regulacji w 1823 r. Olendry do dziś zachowały wygląd wiosek. Ich geneza przetrwała w nazwie ulic i charakterystycznej parterowej zabudowie. Ich walorem jest otwarcie na rozległe nadwarciańskie łęgi.
Literatura[edytuj | edytuj kod]
- Ruszkowski A., Wioski podmiejskie, które wchłonął Sieradz (Górka, Olendry, Męka, Monice, Zapusty), [w:] "Na sieradzkich szlakach", nr 1/73/2004/XIX, s. 28-33.
