Olga Ilić
 Olga Ilić (1900) | |
| Imię i nazwisko |
Olga Gašparović |
|---|---|
| Data i miejsce urodzenia | |
| Data i miejsce śmierci | |
| Zawód |
aktorka, piosenkarka |
| Współmałżonek |
Kosta Ilić |
| Lata aktywności |
1895-1934 |
Olga Ilić serb. Олга Илић, właśc. Olga Gašparović, znana też jako Olga Ilić-Hristilić, ps. Olivera Sant (ur. 5 lutego 1880 w Salonikach, zm. 17 stycznia 1945 w Belgradzie[1]) – serbska aktorka i śpiewaczka.
Życiorys[edytuj | edytuj kod]
Urodziła się w Salonikach jako nieślubna córka Mariji Gašparović i Francuza Gastona Santa[1]. Uczyła się we francuskiej szkole klasztornej[2]. W 1887, po śmierci ojca wraz z matką przeniosła się do Niszu, gdzie rozpoczęła naukę w gimnazjum. Na scenie teatralnej zadebiutowała w roku 1895, w roli malarza Stefana w sztuce Trnje i lovorike. Spektakl odbył się w hotelu Evropa w Niszu, w którym matka Olgi pracowała jako kelnerka[2]. Występowała krótko w teatrze w Niszu, a następnie dołączyła do wędrownej trupy cyrkowej Fieri, w której śpiewała i tańczyła[1]. Po krótkiej przygodzie z cyrkiem rozpoczęła występy w teatrze lalkowym, w którym poznała aktora Kostę Ilicia. Po zawarciu małżeństwa występowała w kolejnych teatrach serbskich: w Varaždinie, Splicie i w Šabacu[1]. W tym czasie często występowała w roli piosenkarki, śpiewając sevdalinki i francuskie chansony.
Przełomowe znaczenie miał dla niej angaż do Teatru Narodowego w Belgradzie w roku 1898[1]. W 1900 została zwolniona w atmosferze skandalu. Na wystawie zakładu fotograficznego Milana Jovanovicia w centrum Belgradu umieszczono zdjęcie nagiej Olgi Ilić w roli Sakuntali z dramatu Kalidasy[2]. Była prawdopodobnie pierwszą serbską aktorką, sfotografowaną nago, co nie uzyskało aprobaty kierownictwa teatru[3]. Po zwolnieniu występowała w belgradzkim teatrze rewiowym, a następnie w objazdowej trupie w Bośni. W 1906 powróciła do Belgradu, publiczność mogła ją podziwiać w teatrze Pozorište kod sloge, a następnie w Teatrze przy Bulwarze (Pozorište kod Bulevara). W 1911 przeniosła się do Niszu. W Teatrze Sinđelić (dzisiejszy Teatr Narodowy) jako pierwsza serbska aktorka wystąpiła w Hamlecie (w tytułowej roli), zyskując przydomek serbskiej Sary Bernhardt[1]. W 1912 występowała w teatrze w Osijeku, gdzie używała pseudonim Olivera Sant. W 1913, w czasie II wojny bałkańskiej przyjęła zaproszenie od Branislava Nušicia i rozpoczęła występy w Skopju. Po zajęciu miasta przez wojska bułgarskie, występowała na koncertach organizowanych dla mieszkańców miasta. Po wojnie jej działalność uznano za formę współpracy z wrogiem[2]. Żandarmeria serbska posłużyła się dowodem w postaci rewolweru, który przechowywała w domu (wcześniej pełnił funkcję teatralnego rekwizytu) i przez trzy miesiące była więziona w Skopju[2]. Po uwolnieniu nadal występowała na scenie skopijskiej. W latach 20. występowała w Leskovacu, a następnie w Serbskim Teatrze Narodowym w Nowym Sadzie. Karierę aktorską zakończyła w Teatrze Sinđelić w Niszu. Tam też w roku 1934 obchodziła jubileusz 35-lecia kariery aktorskiej i po nim pożegnała się ze sceną.
Umarła w nędzy i zapomnieniu, w domu opieki w Belgradzie.
Życie prywatne[edytuj | edytuj kod]
Była dwukrotnie zamężna. Z pierwszym mężem, Kostą Iliciem rozwiodła się, mimo tego nadal się przyjaźnili[1]. Po jego śmierci w 1923 wyszła za mąż po raz drugi za Petara Hristilicia (zm. 1937)[1].
Pamięć[edytuj | edytuj kod]
W 1934 ukazały się jej wspomnienia z lat 1895-1934. W 2019 Jelena Stojanović nakręciła film o aktorce Trnje i lovorike Olge Ilić[4]. Imię aktorki nosi jedna z ulic w dzielnicy Pantelej w Niszu.
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b c d e f g h Glumica Olga Ilić od lovorika do trnja [online], srpsko-nasledje.rs [dostęp 2022-01-23] (serb.).
- ↑ a b c d e Олга Илић, наша Сара Бернар [online], politikin-zabavnik.co.rs, 2015 [dostęp 2022-01-23] (serb.).
- ↑ Gola Indijka u Beogradu [online], vesti-online.com, 2015 [dostęp 2022-01-23] (serb.).
- ↑ Trnje i lovorike Olge Ilić [online], cityfest.rs, 2008 [dostęp 2022-01-23] (serb.).
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Olga Ilić: O njoj, koja se ne vraća : autobiografija : 1895-1934. Belgrad: 1934.