Olga Skabiejewa

Olga Skabiejewa

Ольга Скабеева

Pełne imię i nazwisko	Olga Władimirowna Skabiejewa
Data i miejsce urodzenia	11 grudnia 1984 Wołżski

Olga Władimirowna Skabiejewa (ros. Ольга Владимировна Скабеева; ur. 11 grudnia 1984 w Wołżskim) – rosyjska dziennikarka państwowej stacji telewizyjnej Rossija 1. Wraz z mężem, Jewgienijem Popowem, prowadzi najbardziej popularny talk-show polityczny w Rosji, „60 minut”. Za popieranie wojny w Ukrainie i nawoływanie do niej została obłożona sankcjami UE i czterech innych krajów. Popularność zdobyła dzięki krytyce zespołu Pussy Riot, uważana jest za osobę "od zadań specjalnych" w propagandowych programach i otrzymała przezwisko "Żelazna lalka telewizji Putina" (ros. Железная кукла путинского ТВ).

Życiorys

Ukończyła szkołę rosyjsko-amerykańską, a w 2008 r, wydział dziennikarstwa Petersburskiego Uniwersytetu Państwowego. W czasie studiów zaczęła pracę w regionalnym oddziale stacji telewizyjnej Rossija 1, następnie przeniosła do centralnej redakcji, gdzie w latach 2015-2016 prowadziła program „Wiesti.doc”, a od sierpnia 2016 r. program „60 minut”. W 2013 r. wyszła za mąż za Jewgienija Popowa, od 2021 r. deputowanego do Dumy Państwowej FR. Z ich oświadczeń majątkowych wynika, że w 2021 r. otrzymali wynagrodzenie w wysokości 33,5 mln rubli. Mają syna Zachara (ur. 2014 r.).

Sankcje

Unia Europejska

Decyzją z 28 lutego 2022 r. Rada Unii Europejskiej nałożyła na Skabiejewą sankcje za wspieranie działań podważających integralność terytorialną, suwerenność i niezależność Ukrainy. W uzasadnieniu podano: „rozpowszechnia antyukraińską propagandę i promuje pozytywny stosunek do aneksji Krymu i działań separatystów w Donbasie. W swoim programie konsekwentnie przedstawiała sytuację na Ukrainie w stronniczy sposób, opisując ten kraj jako sztuczne państwo. […] Wyprosiła gościa, który nie zgadzał się z linią narracyjną propagandy rosyjskiej. […] Wydaje się, że jest świadoma cynicznej roli, jaką odgrywa – wraz ze swoim mężem – w machinie rosyjskiej propagandy”.

Inne kraje

8 lipca 2022 r. Kanada objęła Skabiejewą sankcjami. Sankcje przyjęte przez UE wdrożyły również takie kraje jak: Wielka Brytania, Szwajcaria i Australia.

Dochodzenie prokuratury ukraińskiej

22 marca 2022 r. Iryna Wenediktowa poinformowała, że prokuratura ukraińska prowadzi dochodzenie wobec podejrzanych: Olgi Skabiejewej i Dmitrija Kisielowa (prezenter telewizyjny, dyrektor Rossija Siegodnia). Do tego dnia prokuratura zabezpieczyła ponad 40 godzin nagrań wypowiedzi medialnych ww. osób, które tuszowały rosyjskie ataki na cywilów, nawoływały do agresji militarnej i siłowego przejęcia władzy w Ukrainie oraz zajęcia jej terytorium.

Zakaz nadawania

W lutym 2021 r. łotewska Krajowa Rada ds. Mediów Elektronicznych (NEPLP) zakazała na terenie Łotwy nadawania telewizji Rossija 1, między innymi z powodu podżegania do nienawiści, wojny oraz nawoływania do porwania i zabójstwa Swiatłany Cichanouskiej, które miały miejsce w programie „60 minut”. Dyrektor Rady uzasadnił decyzję w słowach: „mówili publicznie, że należy uprowadzić i zabić kobietę [Cichanouską]. Nazywali Ukrainę państwem terrorystycznym. Chcieli włączyć do Rosji estońskie miasto Narwa. Mówili, że łotewskie miasto Jēkabpils jest rosyjskie, że należy poderwać rosyjskie samoloty, wysłać je na Sztokholm i Berlin, gdyż Rosji jest potrzebna mała, ale zwycięska wojna. Nie będziemy tolerować na Łotwie wezwań do nienawiści i wojny”. Po inwazji Rosji na Ukrainę (w czerwcu 2022 r.) zakazem nadawania objęto łącznie 80 rosyjskich kanałów.

W Ukrainie publiczne odtwarzanie programu „60 minut” (podobnie jak innych propagandowych programów mediów rosyjskich) jest zakazane prawnie i grozi za to pięć lat pozbawienia wolności.  

Krytyka

24 sierpnia 2022 r. Stowarzyszenie Dziennikarzy Polskich wydało oświadczenie w sprawie między innymi Skabiejewej, postulując uznanie „za zbrodniarzy wojennych także propagandystów rosyjskich zachęcających w kremlowskich mediach do agresji na Ukrainę i próbujących usprawiedliwiać masowe mordy, gwałty i rabunki”. W uzasadnieniu podano: „oszustwo, dezinformacja, a nade wszystko podżeganie do nienawiści, do zabijania niewinnych ludzi w niepodległym kraju, nigdy nie będą uważane za dziennikarstwo, a ośrodki rosyjskiej propagandy nigdy nie staną się mediami".

Zdaniem Anny Łabuszewskiej:

Skabiejewa nie jest dziennikarką. Jest funkcjonariuszką wydziału propagandy Kremla, realizującą zadania. Propaganda to filar władzy Putina. Funkcjonariusze są świetnie wynagradzani, o czym świadczy m.in. wypasiona posiadłość jej i jej męża Jewgienija Popowa. Małżeńska para dziennikarzy w Rosji pracująca w mediach zwyczajnych nie mogłaby sobie na coś takiego pozwolić.

Anna Łabuszewska, ekspertka od spraw rosyjskich mediów.

Na jesieni 2022 roku Olga Skabiejewa wykorzystała przeprowadzoną przez Grzegorza Brauna antyukraińską demonstrację w Polsce, przeinaczając wypowiedzi polskich polityków.

Wypowiedzi

Na temat Ukrainy

Od 2014 r. Skabiejewa wielokrotnie wyrażała się pochlebnie o aneksji Krymu, późniejszej inwazji Rosji na Ukrainę, nazywała Ukraińców nazistami lub faszystami, krytykowała protesty przeciw wojnie, zaś ją samą definiowała jako „ochronę mieszkańców Donbasu przez nazistowskim reżimem”. 28 kwietnia 2022 r. powiedziała o działaniach wojennych: „wszystko będzie bardzo dobrze, wnioskując z materiałów filmowych, opublikowanych przez MSZ i agonii, która dotknęła cały zachód. Rozumieją, że trzeba ratować Ukrainę, ale oczywiście nie pozwolimy im jej uratować”. Za rzeź w Buczy obwiniała siły ukraińskie, które jej zdaniem zamordowały ofiary. Sugerowała również, że to żołnierze ukraińscy atakują cywilów, próbujących się ewakuować z zagrożonych terenów: „Ukraińscy naziści tak się boją naszych żołnierzy, że strzelają do każdego podejrzanego cywilnego samochodu”. W lipcu 2022 r. goszczący w programie Skabiejewej Michaił Markełow (doradca partii Jedna Rosja) powiedział, że należy rozważyć zabójstwo przedstawicieli władz Ukrainy, w tym prezydenta Wołodymyra Zełenskiego.

Na temat Polski i innych krajów

Skabiejewa wzywała do ataków na inne kraje, w tym NATO. 31 maja 2022 r. powiedziała: „Jesteśmy zmuszeni do demilitaryzacji nie tylko Ukrainy, ale całego Sojuszu Północnoatlantyckiego”. Twierdziła, że 40 państw wypowiedziało Rosji wojnę. W lipcu Igor Korotczenko w programie Skabiejewej oferował „pięć milionów euro lub dolarów za głowę Lecha Wałęsy". Skabiejewa oskarżała inne państwa, w tym Polskę, o sympatyzowanie z faszyzmem w słowach: „faszystowski terror pleni się nie tylko na Ukrainie, ale także w Europie”. Sugerowała, że Polska może utracić niepodległość, jeśli dalej będzie krytykować rosyjską ideologię, w słowach: „Polski premier Mateusz Morawiecki powiedział, że russkij mir stanowi zagrożenie dla całej Europy. Nawoływał on też do całkowitego zniszczenia ideologii monstrum, nazywając ją rakiem. Oznacza to, że historia niczego ludzi nie uczy. Przecież dzięki takim zadowolonym z siebie i aroganckim idiotom Polska już kilkakrotnie przestała istnieć jako niepodległe państwo”. W czerwcu goszczący w jej programie deputowany Dumy Państwowej Oleg Morozow sugerował porywanie do Moskwy zachodnich polityków, którzy odwiedzają Kijów, na co Skabiejewa zareagowała śmiechem. W lipcu 2022 r. groziła Polakom atakiem ze strony Rosji w słowach: „jeśli Amerykanie, broń Boże, dostarczą rakiety o zasięgu 300 km - to nie możemy na tym poprzestać. Pójdziemy aż do Warszawy”. We wrześniu 2022 roku goszczący w programie Skabiejewej Andriej Gorulow (deputowany Dumy) groził Europie użyciem broni atomowej. Za odpowiedni cel uznał Wielką Brytanię. Skabiejewa poparła jego postulat i wskazała, że pogrzeb królowej Elżbiety II jest dobrą datą ataku, gdyż w Londynie przebywa „wiele ważnych osób”.