Olha Browareć

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Olha Browareć
Data i miejsce urodzenia

10 października 1986
Niżyn

Zawód, zajęcie

biofizyczka, badaczka

Olha Browareć (ur. 10 października 1986 w Niżynie) – ukraińska badaczka w dziedzinie biofizyki, doktorka z fizyki i matematyki (2016). Autorka ponad 60 artykułów naukowych publikowanych w czołowych czasopismach międzynarodowych.

Biografia[edytuj | edytuj kod]

Urodziła się w mieście Niżyn w obwodzie czernihowskim. Jej rodzice są nauczycielami, ukończyli z wyróżnieniem Ukraińską Akademię Rolniczą. Ma brata Alexandra. Po dziewiątej klasie wstąpiła do Liceum Niżyńskiego. Uzyskała dyplom z fizyki i matematyki na Państwowym Uniwersytecie Pedagogicznym w Niżynie, a uczelnię ukończyła ze złotym medalem[1].

W latach 2004–2009 studiowała fizykę na Kijowskim Uniwersytecie Narodowym. Ukończyła studia licencjackie w Instytucie Amosowa, broniąc pracy nt. modelu pracy serca. Swoje pierwsze prace naukowe opublikowała w 2009. W latach 2009–2011 studiowała w Instytucie Biologii Molekularnej i Genetyki w Narodowej Akademii Nauk Ukrainy. Pozostała w tej instytucji i rozpoczęła prace w Zakładzie Biofizyki Molekularnej i Kwantowej.

W 2011 obroniła pracę doktorską pt. Fizykochemiczna natura spontanicznych i wywołanych mutagenami przejść i transwersji. 29 grudnia 2015 obroniła rozprawę doktorską Mikrostrukturalne mechanizmy spontanicznych mutacji punktowych i na początku 2016 została najmłodszą doktorką nauk fizycznych i matematycznych w Ukrainie (miała wówczas 29 lat)[2].

Osiągnięcia[edytuj | edytuj kod]

Laureatka Scopus Awards Ukraine 2016 w kategorii „Najlepszy zespół naukowców, którzy osiągnęli znaczące wyniki naukowe bez zachodnich kolaboracji” (wraz z Dmytro Hovorunem)[3].

Otrzymała nagrodę Lidera Nauki w Ukrainie 2016 Web of Science oraz nagrodę Prezydenta Ukrainy dla Młodych Naukowców (2010, wraz z Andrijem Potyagail)[4][5]. Jest wiodącą naukowczynią Departamentu Biofizyki Molekularnej i Kwantowej, Instytutu Biologii Molekularnej i Genetyki w Narodowej Akademii Nauk Ukrainy. Zdobywczyni imiennego stypendium od Rady Najwyższej Ukrainy dla najzdolniejszych młodych naukowców (w 2017[6] i w 2019[7]).

Badania naukowe[edytuj | edytuj kod]

Zajmuje się interdyscyplinarnymi dziedzinami biologii molekularnej, fizyki molekularnej, fizyki chemicznej i chemii kwantowej, w szczególności badaniem mechanizmów spontanicznych mutacji punktowych w DNA. Udowodniła, że można zaprogramować komórkę nowotworową, by się samounicestwiła[8].

Jej odkrycia mają duży wpływ na badania na temat mechanizmów rozwoju raka i innych chorób wywołanych mutacjami. W 2017 odkryła, w jaki sposób pary chromosomów z mutacjami potrafią oszukać DNA i zintegrować się w helisę powodującą raka[9].

Na początku 2017 głośna stała się historia jej życia i jej badań nad 1+1, w których twierdzono, że jej praca może doprowadzić do wynalezienia lekarstwa na raka[10][11]. Zdaniem innych naukowców badania Olgi Brovarets są dalekie od medycyny, ale prowadzą do teoretycznego zrozumienia pochodzenia mutacji DNA, które obserwuje się w wielu typach nowotworów. W związku z tym Galina Sergeeva, dziennikarka 1+1 i autorka raportów na temat Olgi Brovarets, oskarżyła uczonych o próby zdyskredytowania naukowczyni[12]. Wydarzenia te poruszyły ukraińskie środowisko naukowe i zostały zgłoszone do antynagrody „Godność Akademicka 2017” w nominacji „Skandal Roku”[13].

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. Gazeta.ua, "Наше відкриття можна порівняти з відкриттям нового континенту" - наймолодший доктор фізико-математичних наук України [online], Gazeta.ua, 29 sierpnia 2016 [dostęp 2022-04-26] (ukr.).
  2. Наймолодший доктор фізико-математичних наук в Україні | Інститут високих технологій [online], web.archive.org, 22 sierpnia 2016 [dostęp 2022-04-26] [zarchiwizowane z adresu 2016-08-22].
  3. Вітаємо співробітників ІВТ Д.М. Говоруна і О.О. Броварець з присудженням премії Scopus Awards Ukraine! [online] [zarchiwizowane z adresu 2018-01-17].
  4. Про присудження щорічних премій Президента України для молодих вчених 2010 року [online], Офіційний вебпортал парламенту України [dostęp 2022-04-26] (ukr.).
  5. Премiя Президента Украiни для молодих вчених 2011 | Інститут високих технологій [online], web.archive.org, 21 sierpnia 2016 [dostęp 2022-04-26] [zarchiwizowane z adresu 2016-08-21].
  6. Про призначення у 2017 році іменних стипендій Верховної Ради України для найталановитіших молодих учених [online], Офіційний вебпортал парламенту України [dostęp 2022-04-26] (ukr.).
  7. Про призначення у 2019 році іменних стипендій Верховної Ради України для найталановитіших молодих учених [online], Офіційний вебпортал парламенту України [dostęp 2022-04-26] (ukr.).
  8. Ольга Броварец: "Профессор из Канады, прочитав мою работу, решил, что я — седовласый мужчина с бородой" [online], health.fakty.ua [dostęp 2022-04-26] (ukr.).
  9. Ukrainian women and girls in science [online].
  10. Українка зробила сенсаційне відкриття, яке може врятувати людство від раку та інших хвороб [online], ТСН.ua, 15 stycznia 2017 [dostęp 2022-04-26] (ukr.).
  11. Відкриття наймолодшої в Україні доктора наук дає надію на одужання від раку. [dostęp 2022-04-26].
  12. Українського вченого, яка може отримати Нобелівську премію за відкриття світового рівня, планово дискредитують – журналіст Сергєєва [online], gordonua.com [dostęp 2022-04-26].
  13. Результати народного голосування відзнаки "Академічна негідність 2017" [online], texty.org.ua [dostęp 2022-04-26] (ukr.).