Oliver Nelson

Oliver Nelson

Imię i nazwisko	Oliver Edward Nelson
Data i miejsce urodzenia	4 czerwca 1932 Saint Louis
Data i miejsce śmierci	28 października 1975 Los Angeles
Instrumenty	saksofon (sopranowy, altowy, tenorowy), klarnet
Gatunki	jazz, muzyka filmowa muzyka rozrywkowa
Zawód	muzyk
Wydawnictwo	Prestige, Impolse! Records
Zespoły
Oliver Nelson Orchestra

Oliver Edward Nelson (ur. 4 czerwca 1932 w Saint Louis, zm. 28 października 1975 w Los Angeles) – afroamerykański muzyk jazzowy, saksofonista, klarnecista, aranżer, kompozytor i bandlider. Twórca soundtracków.

Życiorys

Pochodził z muzykalnej rodziny. Jego brat był saksofonistą. który grał z „Cootiem” Williamsem w latach 40.. Jego siostra zaś grała na fortepianie i śpiewała. On sam rozpoczął naukę gry na fortepianie w wieku sześciu lat, a na saksofonie – jedenastu.

W 1947 w rodzinnym Saint Louis zaczął grać zawodowo w The Jeter-Pillars Orchestra oraz zespołach prowadzonych przez George’a Hudsona i Nata Towlesa. Następnie w latach 1950–1951 pracował z big-bandem Louisa Jordana jako drugi saksofonista altowy i aranżer.

Przez dwa lata odbywał służbę w Korpusie Piechoty Morskiej, grając w sekcji dętej orkiestry trzeciej dywizji w Japonii i Korei. Będąc na koncercie Tokijskiej Orkiestry Filharmonicznej, usłyszał utwór Moja matka gęś Maurice’a Ravela oraz Symfonię Es-dur Paula Hindemitha. Później tak wspominał to zdarzenie: Wtedy po raz pierwszy usłyszałem prawdziwą muzykę nowoczesną, bo w Saint Louis nawet nie wiedziałem, że Murzynom wolno chodzić na takie koncerty. Ponadto zrozumiałem, że nie wszystko musi brzmieć jak Beethoven czy Brahms... Wtedy też postanowiłem zostać kompozytorem.

Po zwolnieniu z wojska wrócił do rodzinnego Saint Louis, gdzie poznał Eileen Mitchell, z którą się ożenił i wkrótce rozwiódł. Miał z nią syna – Olivera juniora, który został flecistą oraz wykładowcą na kilku uniwersytetach (uzyskał stopień: Doctor of Musical Arts in Jazz Performance), m.in. na wydziale muzyki Indiana University Jacobs School of Music. W tym czasie podjął studia w zakresie kompozycji i teorii muzyki – najpierw na Uniwersytecie Waszyngtona w Saint Louis, a następnie – Lincolna w Jefferson City, na którym w 1958 uzyskał magisterium. Jego nauczycielami byli cenieni kompozytorzy muzyki współczesnej i pedagodzy: Elliott Carter, Robert Wykes i George Tremblay. Po zakończeniu czteroletniej nauki poślubił mieszkankę Saint Louis – Audrey McEwen. Byli ze sobą do jego śmierci. Doczekali się syna – Nylesa. Jeszcze w 1958 przeniósł się do Nowego Jorku. Przez niedługi okres grał z zespołami trębacza Erskine’a Hawkinsa i organisty „Wild” Billa Davisa. W 1959 wyjechał na Zachodnie Wybrzeże) na krótki angaż w orkiestrze perkusisty Louiego Bellsona. Aranżował również repertuar dla Apollo Theater w nowojorskim Harlemie. W 1959 także zaczął nagrywać dla Prestige Records jako lider kilku małych grup. Do 1961 wydał sześć albumów, które przyniosły mu uznanie i sławę w świecie jazzu. Z 1961 pochodzi, uznawana za klasyczną, płyta The Blues and the Abstract Truth. Do jej nagrania zaprosił wybitnych instrumentalistów: saksofonistę i flecistę Erica Dolphy'ego, trębacza Freddiego Hubbarda, pianistę Billa Evansa, kontrabasistę Paula Chambersa i perkusistę Roya Haynesa. Dzięki niej spopularyzował też swoją kompozycję Stolen Moments, którą już wcześniej nagrał Eddie „Lockjaw” Davis.

Od 1960 do 1961 grał w zespołach Counta Basiego i Duke’a Ellingtona. Następnie jako saksofonista tenorowy dołączył do big-bandu Quincy'ego Jonesa, z którym odbył duże trasy koncertowe w kraju oraz Europie. Mimo że był wyróżniającym się instrumentalistą, stał się przede wziętym aranżerem, który orkiestrował płyty takich sław jazzu, jak pianiści Thelonious Monk i Billy Taylor, saksofoniści Cannonball Adderley, Sonny Rollins, „Lockjaw" Davis, Johnny Hodges, Stanley Turrentine i Gene Ammons, gitarzysta Wes Montgomery, perkusista Buddy Rich, organista Jimmy Smith, oraz wokalistka Irene Reid. Rollinsowi zaaranżował także muzykę do filmu fabularnego Alfie oraz albumu o takim samym tytule. W 1966 napisał również podręcznik Patterns for Improvisation (Wzory improwizacji), który nadal cieszy się popularnością wśród adeptów jazzu. Ponadto w latach 1966–1975 prowadził kilka big-bandów All-Stars podczas szeregu prestiżowych koncertów. Występował także jako solista i lider własnych małych zespołów, grając głównie na saksofonie sopranowym. Jeszcze w 1969 wraz z kwintetem, oraz innymi zaproszonymi grupami i solistami uczestniczył w słynnym tournée po Afryce Zachodniej, sponsorowanym przez amerykański Departament Stanu.

W 1967 przeprowadził się do Los Angeles, pragnąc w większym stopniu zająć się muzyką dla kinematografii i telewizji. Szybko dołączył do czołówki twórców z tej dziedziny. Skomponował muzykę do licznych filmów i seriali telewizyjnych, m.in. Ironside (69 odc.), The Name of the Game (3 odc.), It Takes a Thief (3 odc.), Long Street (temat przewodni), Columbo (1 odc.), Banaczek (1 odc.), The Six Million Dollar Man (49 odc.), The Alpha Caper i The Bionic Woman (nieuwzględniony w napisach). Jego dorobek kinowy obejmuje tytuły: Śmierć rewolwerowca, Zig Zag, Skullduggery, Lady śpiewa bluesa z Dianą Ross w roli Billie Holiday (aranżer) i Ostatnie tango w Paryżu (aranżer, dyrygent orkiestry). Jednocześnie w tym okresie zajmował się także aranżowaniem i produkcją albumów takich gwiazd muzyki soul i pop, jak James Brown, The Temptations, Diana Ross i Nancy Wilson.

W ostatnich latach życia zniknął ze sceny jazzowej. Zmarł na zawał serca w wieku 43. lat. Został pochowany na cmentarzu Inglewood Park Cemetery w kalifornijskim Iglewood.

Wybrana dyskografia

Jako lider lub współlider

• 1959 Meet Oliver Nelson (New Jazz)
• 1960 Taking Care of Business (New Jazz)
• 1961
  • The Blues and the Abstract Truth (Impulse! Records)
  • Screamin’ the Blues (New Jazz)
  • Nocturne – Oliver Nelson with Lem Winchester (Moodsville)
  • The Blues and the Abstract Truth – Bill Evans–Roy Haynes–Eric Dolphy–Oliver Nelson–Paul Chambers–Freddie Hubbard (Impulse!)
• 1962
  • Soul Battle – Oliver Nelson–King Curtis–Jimmy Forrest (Prestige)
  • Afro-American Sketches – Oliver Nelson Orchestra (Prestige)
  • Impressions of Phaedra (United Artists Jazz)
• 1963 Full Nelson (Verve)
• 1964 Fantabulous (Argo)
• 1965 More Blues and the Abstract Truth (Impulse!)
• 1966
  • Oliver Nelson Plays Michelle (Impulse!)
  • Leonard Feather Presents the Sound of Feeling and the Sound of Oliver (Verve)
• 1967
  • Sound Pieces (Impulse!)
  • Happenings – Hank Jones & Oliver Nelson (Impulse!)
  • The Spirit of ’67 – Pee Wee Russell and Oliver Nelson and His Orchestra (Impulse!)
  • The Kennedy Dream (Impulse!)
  • Live from Los Angeles – Oliver Nelson’s Big Band (Impulse!)
• 1968
  • Jazzhattan Suite – Jazz Interactions Orchestra (Verve)
  • Soulful Brass – Oliver and Steve Allen (Impulse!)
• 1970 Black, Brown and Beautiful (Flying Dutchman)
• 1971 Berlin Dialogue for Orchestra (Flying Dutchman)
• 1972 Swiss Suite (Flying Dutchman)
• 1974 Oliver Edward Nelson in London with Oily Rags (Flying Dutchman)
• 1975
  • Skull Session (Flying Dutchman)
  • Stolen Moments (East Wind)

Zestawienie wg dat wydania płyt

Bibliografia

• Oliver Nelson, allmusic.com
• Oliver Nelson, AllAboutJazz
• Oliver Nelson, „Ebony”, listopad 1968

Linki zewnętrzne

• Oliver Nelson – dyskografia, Discogs