Omphalina

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Pępówka
Ilustracja
Pępówka kubkowata
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

grzyby

Typ

podstawczaki

Klasa

pieczarniaki

Rząd

pieczarkowce

Rodzina

incertae sedis

Rodzaj

pępówka

Nazwa systematyczna
Omphalina Quél.
Enchir. fung. (Paris): 42 (1886)
Typ nomenklatoryczny

Omphalina pyxidata (Bull.) Quél.

Omphalina Quél. (pępówka) – rodzaj grzybów należący do rzędu pieczarkowców (Agaricales)[1].

Charakterystyka[edytuj | edytuj kod]

Grzyby żyjące przeważnie w glebie, rzadziej na drewnie. Wytwarzają owocniki o suchych, higrofanicznych kapeluszach o blaszkowym hymenoforze i tzw. „pępkiem” w centrum. Blaszki hymenoforu są zbiegające i szeroko rozstawione, o nieregularnej tramie. Zarodniki pępówek mają pokrój eliptyczny, są gładkie, pozbawione pory rostkowej, a ich wysyp zarodników jest przeważnie biały (czasem różowy), nieamyloidalny[2].

Systematyka i nazewnictwo[edytuj | edytuj kod]

Pozycja w klasyfikacji według Index Fungorum: Incertae sedis, Agaricales, Agaricomycetidae, Agaricomycetes, Agaricomycotina, Basidiomycota, Fungi[1].

Synonimy naukowe:

  • Agaricus trib. Omphalia Fr.
  • Botrydina Bréb. ex Menegh.
  • Coriscium Vain.
  • Helotium Tode
  • Omphalia (Fr.) Staude
  • Phaeotellus Kühner & Lamoure
  • Phalomia Nieuwl.
  • Phytoconis Bory[3].

Polską nazwę podał Stanisław Chełchowski w 1898 r. W polskim piśmiennictwie mykologicznym rodzaj ten opisywany był też jako bedłka, lub pępowiec[4].

Liczne gatunki dawniej zaliczane do rodzaju Omphalina zostały w wyniku najnowszych ustaleń taksonomicznych przeniesione do innych rodzajów, szczególnie do rodzaju Arrhenia[5].

Gatunki występujące w Polsce:

Nazwy naukowe na podstawie Index Fungorum[5]. Wykaz gatunków i nazwy polskie według W. Wojewody[4] i innych[6].

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. a b Index Fungorum [dostęp 2013-03-05] (ang.).
  2. E. Gerhardt, Grzyby: wielki ilustrowany przewodnik, Warszawa: Klub dla Ciebie - Bauer-Weltbild Media, 2006, ISBN 83-7404-513-2.
  3. Species Fungorum [dostęp 2013-04-15] (ang.).
  4. a b Władysław Wojewoda, Krytyczna lista wielkoowocnikowych grzybów podstawkowych Polski, Kraków: W. Szafer Institute of Botany, Polish Academy of Sciences, 2003, s. 479–483, ISBN 83-89648-09-1.
  5. a b Index Fungorum (gatunki) [dostęp 2013-03-05] (ang.).
  6. a b Grzyby makroskopijne Polski w literaturze mikologicznej, grzyby.pl [dostęp 2023-08-27].
  7. W. Wojewoda podał nazwę polską dla synonimu Omphalina hepatica.