Operacja Eagle's Summit
|
||||
|
||||
 Brytyjski żołnierz w wozie opancerzonym Humvee |
||||
| Czas | 27 sierpnia – 5 września 2008 | |||
| Miejsce | Prowincje Kandahar i Helmand (Dystrykt Kajaki) | |||
| Terytorium | Afganistan | |||
| Przyczyna | akcja przeciwko talibom | |||
| Wynik | zwycięstwo sił koalicji | |||
| Strony konfliktu | ||||
|
||||
| Siły | ||||
|
||||
| Straty | ||||
|
||||
| Wojna w Afganistanie |
|---|
|
Crescent Wind – Riho – Mazar-i Szarif – Kabul – Herat – Tarin Kowt – Kunduz – Qala-i-Jangi – Kandahar – Tora Bora – Anakonda – Takur Ghar – Jacana – Mountain Viper – Mountain Resolve – Asbury Park – Mountain Storm – Czerwone Skrzydło – Laszkar Gah – Mountain Thrust – Helmand – Kaika – Sangin – Pandżwai – Meduza – Mountain Fury – Sokół – Hoover – Kamin – Pickaxe-Handle – Chora – Hammer – Oruzgan – Nasrat – Harekate Yolo – Musa Qala – Karez – Kandahar – Okręg Arghandab – Arghandab – Garmser – Wanat – Shewan – Uzbin – Eagle's Summit – Balamorghab – Czerwony Sztylet – Shahi Tandar – Diesel – Kunduz – Alasay – Orle Pióro – Oqab –Pazur Pantery – Cios Miecza – Usman Khel – Kamdesh – Gniew Kobry – Musztarak – Shah Wali Kot – Czarny Książę – Baawar |
Operacja Eagle’s Summit (pol.: Szczyt Orła, j. paszto: Oqab Tsuka) – operacja wojskowa prowadzona w 2008 przez siły ISAF oraz afgańskich żołnierzy. Jej celem było bezpieczne przetransportowanie 220-tonowych turbin do zapory Kajaki w prowincji Helmand. Zakończona sukcesem, była jedną z największych operacji logistycznych prowadzonych przez British Army po II wojnie światowej[3]. Nazwa operacji pochodzi od orła widniejącego na insygniach 16 Brygady Powietrznej[4].
Spis treści
Zapora Kajaki[edytuj | edytuj kod]
USAID rozpoczęło budowę elektrowni wodnej Kajaki w 1953 roku. Zapora miała na celu dostarczenie energii elektrycznej ludności w prowincjach Helmand i Kandahar. Według planów budowy zapora miała mieć trzy turbiny, lecz zdążono zainstalować tylko dwie. Po latach wojny domowej, w 2001 roku tylko jedna turbina nadawała się do pracy[5]. W 2004 roku Stany Zjednoczone rozpoczęły prace naprawcze zapory. Jedna turbina została wyremontowana w 2005 roku, lecz przywrócenie pełnej mocy elektrowni było utrudnione ze względu na trudności w transporcie nowych turbin do Kajaki przez terytorium kontrolowane przez talibów. Transport turbin przerodził się więc w dużą operację wojskową.
Konwój[edytuj | edytuj kod]
Operację przez cztery miesiące przygotowywało 60 brytyjskich oficerów[2]. Początkowo planowano, że konwój ruszy najkrótszą trasą, szosą nr 611. Jednak znaczna aktywność talibów wzdłuż drogi oraz obawy przed minami pozostałymi po sowieckiej obecności w Afganistanie wymusiły zmianę trasy. Nowy plan przewidywał podróż konwoju przewożącego turbiny przez pustynię, po trasie o nazwie kodowej „Harriet”, która została sprawdzona tydzień wcześniej przez komandosów. Brytyjczycy próbowali wynegocjować bezpieczne przejście dla konwoju, w niektórych przypadkach płacąc lokalnej starszyźnie, ale działania te nie przyniosły oczekiwanych rezultatów[6].
Wykonane w Chinach turbiny zostały dostarczone na lotnisko w Kandaharze w nocy 27 sierpnia i przez pierwszą część transportu były ochraniane przez oddziały kanadyjskie. Transport składał się z siedmiu oddzielnych ładunków o wadze około 30 ton, przewożonych na samochodach typu HET.
Konwój składał się ze 100 pojazdów, jadących w kolumnie o długości czterech kilometrów. W jego skład wchodziło 50 pojazdów Viking APC oraz samochody Szakal i Mastiff. W ciągłym pogotowiu były śmigłowce, a wsparcie lotnicze zapewniały siły USA, Francji oraz Holandii. Podczas całego transportu konwój mógł liczyć na pomoc wojsk inżynieryjnych[5].
W celu zabezpieczenia konwoju wzdłuż trasy zrzucono również na spadochronach żołnierzy z brytyjskiego regimentu powietrznodesantowego[3][7]
W tym samym czasie konwój złożony z 30–40 duńskich pojazdów, eskortowany przez 1 batalion powietrznodesantowy, jechał szosą nr 611. Działania te miały zmylić talibów[3].
Podczas ostatniego odcinka trasy konwój musiał wjechać na szosę nr 611 i przejechać około 7 km przez terytorium, na którym działalność prowadziło 200 powstańców. Zadanie oczyszczenia tego rejonu otrzymało 388 żołnierzy armii afgańskiej oraz 42 żołnierzy angielskich. Po trzech dniach intensywnego bombardowania artyleryjskiego, w tym ostrzału rakietowego MLRS, oraz działania samolotów koalicji, droga została oczyszczona, umożliwiając dotarcie konwoju na miejsce 3 września o godz. 2.30 rano[4].
Pokonanie 180 kilometrów zajęło 5 dni. Konwój był atakowany wielokrotnie, jednak nie odniósł strat[2]. Brytyjska artyleria zużyła podczas operacji 800 pocisków o kalibrze 105 milimetrów oraz 54 rakiety[3]. Według armii brytyjskiej w czasie walk zginęło ponad 200 rebeliantów, brak jednak możliwości potwierdzenia tych danych[2].
Straty[edytuj | edytuj kod]
Jeden brytyjski żołnierz został ranny w wypadku drogowym w Kajaki. Jeden kanadyjski żołnierz zginął, a kolejnych siedmiu zostało rannych, gdy ich pojazd najechał na fugasa w drodze powrotnej do bazy[8][9].
Operacja ta została oficjalnie uznana przez NATO jako znaczące zwycięstwo, mające się przyczynić do wygranej w „sercach i umysłach” Afgańczyków. Brygadier Carleton-Smith określił udaną operację jako „początek końca” walk w prowincji Helmand[3]. Brytyjscy inżynierowie szacują, że instalowanie turbin oraz budowa odpowiedniej sieci dystrybucji energii potrwa kolejne dwa lata[10].
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Kajaki dam troops return to base (ang.). Ministry of Defence (Wielka Brytania), 2008-09-09. [dostęp 2009-09-03].
- ↑ a b c d Alastair Leithead: UK troops in huge turbine mission (ang.). BBC News, 2008-09-03. [dostęp 2009-09-03].
- ↑ a b c d e Jeremy Page: Triumph for British forces in Boy’s Own-style Kajaki mission (ang.). The Times, 2008-09-03. [dostęp 2009-09-03].
- ↑ a b Terri Judd: Operation Eagle’s Summit: the inside story of a daring foray into Taliban territory (ang.). The Independent, 2008-09-03. [dostęp 2009-09-03].
- ↑ a b Michael Yon: Where Eagles Dare (ang.). 2008-09-06. [dostęp 2009-09-03].
- ↑ Michael Yon: Firefights cleared way for Afghan turbine convoy (ang.). ABC News (Australia), 2008-09-03. [dostęp 2009-09-03].
- ↑ British troops complete operation to deliver vital power turbine (ang.). Ministry of Defence (Wielka Brytania), 2008-09-02. [dostęp 2009-09-03].
- ↑ Sergeant Prescott Shipway (ang.). 2008-09-08. [dostęp 2009-09-03].
- ↑ Kajaki dam troops return to base (ang.). Ministry of Defence (Wielka Brytania), 2008-09-09. [dostęp 2009-09-03].
- ↑ Luke Baker: ANALYSIS-Kajaki George’s Afghan turbine offers hope, hurdles (ang.). Reuters, 2008-09-09. [dostęp 2009-09-03].
