Przejdź do zawartości

Operacja Północne Strzały

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Operacja „Północne Strzały”
Ilustracja
Dym widoczny nad Bejrutem 27 września 2024 po zbombardowaniu kwater Hezbollahu
Czas

23 września 2024 – 27 listopada 2024

Terytorium

 Liban

Przyczyna

dążenie Izraela do osłabienia lub zniszczenia Hezbollahu, wzajemny ostrzał wzdłuż granicy libańsko-izraelskiej, trwająca wojna Izraela z Hamasem

Wynik

zawieszenie broni

Strony konfliktu
 Izrael  Hezbollah
 Hamas[1]
Dowódcy
Izrael B. Netanjahu
Izrael Herci Halewi
Hasan Nasr Allah †
Fatah Sharif †

Operacja „Północne Strzały”[2] lub „Strzały Północy”[3] (hebr. ‏מִבְצָע חיצי הצפון‎) – izraelska operacja wojskowa wymierzona w libański Hezbollah[4]. Oficjalnie miała na celu pozbawienie Hezbollahu zdolności do zagrożenia mieszkańcom północnej części Izraela[4].

Operację „Północne Strzały” rozpoczęły 23 września 2024 roku zmasowane ataki powietrzne Izraela na Liban[5], które poprzedzały inwazję lądową Izraela na ten kraj, rozpoczętą 1 października 2024 i zakończoną podpisaniem zawieszenia broni 26 listopada 2024, które weszło w życie 27 listopada 2024[a][7].

W wyniku pierwszej fazy operacji zginęło ponad 1247 osób (zarówno bojowników, jak i cywilów, w tym ponad 50 dzieci[8]), a ponad 5278 zostało rannych (stan na 28 września 2024)[9].

Kontekst

[edytuj | edytuj kod]

Operacja „Północne Strzały” została poprzedzona eksplozjami przenośnych urządzeń komunikacyjnych w dniach 17 i 18 września 2024. Media informowały, że detonacje mogły być zapowiedzią inwazji Izraela na Liban[10]. 18 września Ministerstwo Obrony Izraela stwierdziło, że „zaczyna się nowa faza wojny”[11]. Do ataków powietrznych Izraela na Liban doszło 19 września i były kontynuowane w kolejnych dniach[12].

Siły Obronne Izraela (IDF) zabiły 20 września Ibrahima Akila, dowódcę sił specjalnych Hezbollahu, który zginął w nalocie w Harat Hurajk[13]. Według libańskich służb ratowniczych w bombardowaniu tym zginęło co najmniej 51 osób, a 66 zostało rannych[14].

Przebieg

[edytuj | edytuj kod]
Przechwytywanie pocisków nad Ha-Kerajot w okolicach Hajfy, 23 września 2024, zdjęcie wykonane z Neszer

23 września 2024 Siły Powietrzne Izraela (IAF) przeprowadziły około 1600 ataków powietrznych na domniemane pozycje Hezbollahu w całym Libanie[15]. Według libańskiego Ministerstwa Zdrowia w wyniku izraelskich ataków 23 września zginęło co najmniej 558 osób[16], a co najmniej 1835 zostało rannych[17][18][19]. Był to najkrwawszy dzień w historii Libanu od czasu zakończenia wojny domowej (1975–1990)[13], a także najbardziej intensywna operacja w dziejach IAF[15]. W tym samym dniu rząd izraelski wezwał mieszkańców południowego Libanu oraz doliny Bekaa do ewakuacji[20].

W odpowiedzi Hezbollah wystrzelił w stronę Izraela dziesiątki dronów i rakiet[21], powodując szkody materialne w Nazarecie i Kirjat Szemona[22]. Celem jednego z pocisków była siedziba Mosadu w Tel Awiwie[23].

26 września Izrael odrzucił propozycje 21-dniowego zawieszenia broni. Binjamin Netanjahu nakazał kontynuowanie działań „z pełną siłą”[24]. Tego dnia w nalotach zginęły 92 osoby[25]. Ponadto w nocy na 27 września IAF zbombardowały Kufajr Jabus przy granicy libańsko-syryjskiej, zabijając pięciu syryjskich żołnierzy[26].

27 września izraelskie F-16I zaatakowały kwaterę Hezbollahu w Dahija, gdzie przebywał przywódca Hasan Nasr Allah[27]. W ataku tym zginęło minimum sześć osób[28]. Nazajutrz Hezbollah potwierdził śmierć przywódcy, stwierdzając w oświadczeniu, iż „dołączył do swych wielkich towarzyszy męczenników[29]. Pomimo tego, 28 września bombardowania trwały[28].

29 września na południu kraju zginął lider libańskich struktur Hamasu Fatah Sharif[1]. 30 września IAF zaatakowały w bejruckiej dzielnicy Kola, gdzie w ostrzelanym mieszkaniu zginęło trzech działaczy LFWP[30].

1 października do Libanu wkroczyły lądowe siły izraelskie rozpoczynając inwazję lądową[31].

Reakcje

[edytuj | edytuj kod]
  •  ONZ: António Guterres nazwał zdarzenia „koszmarem” i powiedział, że obecny „poziom bezkarności w świecie” jest moralnie nie do przyjęcia[32]. W Radzie Bezpieczeństwa przedstawiciele Francji i Wielkiej Brytanii wysunęli pomysł, aby RB ONZ wezwała do zawieszenia broni w Libanie, lecz plan ten upadł z powodu sprzeciwu USA[33].
  •  Liban: premier Nadżib Mikati stwierdził, że zrobi „wszystko co konieczne, aby chronić Liban”, zauważając jednak, że „reszta nie jest w naszych rękach”[34]. Premier zwrócił się też do społeczności międzynarodowej o powstrzymanie „ludobójczej wojny”[35].
  •  Izrael: minister ds. diaspory Amichaj Szikli stwierdził, że „Liban nie spełnia definicji państwa”, przez co Izrael jakoby „ma prawo” przejąć tereny spod kontroli Hezbollahu[3]. Minister spraw zagranicznych Jisra’el Kac odrzucił apele o 21-dniowe zawieszenia broni[24].
  •  Palestyna: Hamas wydał oświadczenie, iż „zbrodnie okupanta tylko wzmocnią determinację ruchu oporu w Palestynie i Libanie”, zapowiadając dalszą walkę „aż do zwycięstwa”[36].
  •  Stany Zjednoczone poinformowały, że „nie brały udziału w tej operacji i nie zostały o niej uprzedzone”[27]. Prezydent Joe Biden wypowiedział się 29 września, mówiąc że trzeba „uniknąć wojny na pełną skalę”[37]. Niemniej w tym samym czasie informowano, że Izrael otrzyma od USA dalsze 8 mld $ na cele zbrojeniowe[38].
  1. Zawieszenie broni zakładało wycofanie wojsk Izraela z terytorium Libanu do stycznia 2025, ale jeszcze w drugiej połowie 2025 wojska izraelskie stacjonowały w pięciu przygranicznych posterunkach na południu Libanu, kontynuowały także naloty na bojowników Hezbollahu[6].

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. a b Hamas says its leader in Lebanon killed in air strike [online], Naharnet, 30 września 2024 [dostęp 2024-09-30] (ang.).
  2. Mateusz Czmiel, Setki zabitych, tysiące rannych. Brutalny atak Izraela [online], Wiadomości WP, 24 września 2024 [dostęp 2024-09-24].
  3. a b Karolina Wójcicka, Operacja Strzały Północy. Kryzys humanitarny i rosnące napięcia na Bliskim Wschodzie, „Dziennik Gazeta Prawna”, 25 września 2024.
  4. a b ‏בלבנון מדווחים: עשרות תקיפות עוצמתיות שלא נראו כמותן‎ [online], JDN [dostęp 2024-09-24] (hebr.).
  5. Implementation of Security Council resolution 1701 (2006) during the period from 21 June to 20 October 2024. United Nations. [dostęp 2025-10-27].
  6. Israeli strikes kill three in Lebanon before army targets UN patrol [online], aljazeera.com, 26 października 2025 [dostęp 2025-10-27].
  7. Israel takes stock of military casualties over a year of war. [dostęp 2025-10-27]. (ang.).
  8. UNICEF Geneva Palais Briefing Note on the impact of the attacks in Lebanon on children [online], UNICEF, 24 września 2024 (ang.).
  9. Lebanon death toll from Israeli strikes reaches 1,247; over 150,000 displaced: Minister [online], LBCI Lebanon [dostęp 2024-09-28] (ang.).
  10. Piotr Jendroszczyk, Wojna libańska to już tylko kwestia czasu. Kiedy Izrael zaatakuje?, „Rzeczpospolita”, 17 września 2024 [dostęp 2024-09-18].
  11. Emilia Bromber, Kolejna seria eksplozji w Libanie. Wybuchły krótkofalówki Hezbollahu, a Izrael zapowiada nową fazę wojny, „Wyborcza”, 18 września 2024.
  12. Israel’s Operation Northern Arrows Projectile Tracker: 9/24-9/30. JINSA. [dostęp 2025-10-27].
  13. a b Israeli strikes kill 492 in Lebanon's deadliest day of conflict since 2006. AP News, 2024-09-23. (ang.).
  14. Death toll from Israeli strike on Haret Hreik rises to 51 with 10 still missing, „L’Orient Today”, 22 września 2024 (ang.).
  15. a b Авиаудары по Хезболле стали самыми интенсивными за историю ВВС Израиля [online], Interfax, 24 września 2024 (ros.).
  16. Live updates: Thousands flee homes in Lebanon as toll from Israeli strikes rises to 558, officials say. Washington Post, 2024-09-24. (ang.).
  17. Federica Marsi: Death toll in Israeli attacks on Lebanon rises: Health Ministry. Al Jazeera, 2024-09-24. (ang.).
  18. Israel strikes Beirut suburb as thousands flee southern Lebanon. France 24, 23 września 2024. [zarchiwizowane z tego adresu].
  19. Middle East latest: Israel 'prepared' to invade Lebanon if necessary, IDF says. Sky News. [zarchiwizowane z tego adresu]. (ang.).
  20. Netanyahu urges Lebanese civilians to evacuate: 'Israel's war is not with you' [online], Times of Israel, 24 września 2024.
  21. Tucker Reals: Israel launches deadly strikes on Hezbollah in Lebanon, warns people in Beirut and elsewhere to evacuate. CBS News, 23 września 2024. [zarchiwizowane z tego adresu]. (ang.).
  22. Debris and fragments cause damage in North following Hezbollah rocket barrages. The Jerusalem Post, 2024-09-24. (ang.).
  23. Hezbollah Targets Mossad HQs In Tel Aviv With Ballistic Missile [online], Islamic World News, 25 września 2024 (ang.).
  24. a b Izrael odrzuca propozycję zawieszenia broni w Libanie. Netanjahu: nakazałem armii kontynuowanie działań z pełną siłą, „Rzeczpospolita”, 26 września 2024.
  25. Jerzy Adamiak, 92 osoby zginęły w czwartek w izraelskich nalotach na Liban [online], Polska Agencja Prasowa, 27 września 2024 [dostęp 2024-09-27].
  26. Israel strike kills 5 Syrian soldiers on Lebanon border [online], Naharnet, 27 września 2024 [dostęp 2024-09-27] (ang.).
  27. a b Jerzy Adamiak, Izrael uderzył w kwaterę główną Hezbollahu. Największy nalot na Bejrut od roku [online], Polska Agencja Prasowa, 27 września 2024 [dostęp 2024-09-28].
  28. a b Lorenzo Tondo, Peter Beaumont, William Christou, Israel launches fresh assault on Beirut as uncertainty surrounds fate of Hezbollah leader, „The Guardian”, 28 września 2024 [dostęp 2024-09-28] (ang.).
  29. Hezbollah confirms leader Nasrallah's death [online], Naharnet, 28 września 2024 [dostęp 2024-09-28] (ang.).
  30. Pierwszy taki atak Izraela na Bejrut. Coraz goręcej na Bliskim Wschodzie, „Rzeczpospolita”, 30 września 2024.
  31. Tomasz Jurczak, Izrael rozpoczął operację lądową przeciwko Hezbollahowi w Libanie, „Dziennik Gazeta Prawna”, 1 października 2024.
  32. Patrick Wintour, Andrew Roth, UN chief calls Middle East crisis ‘nightmare’ amid push for Lebanon ceasefire, „The Guardian”, 24 września 2024 [dostęp 2024-09-26] (ang.).
  33. Patrick Wintour, US thwarts French and British push for Lebanon ceasefire call at UN, „The Guardian”, 25 września 2024 [dostęp 2024-09-26] (ang.).
  34. Mikati says implementation of ceasefire deal up to Netanyahu [online], Naharnet, 26 września 2024 [dostęp 2024-09-27] (ang.).
  35. Mikati accuses Israel of waging 'genocidal war' [online], Naharnet, 27 września 2024 [dostęp 2024-09-28] (ang.).
  36. Jerzy Adamiak, Hamas: zabójstwo przywódcy Hezbollahu tylko wzmocni walkę z Izraelem [online], Polska Agencja Prasowa, 28 września 2024 [dostęp 2024-09-28].
  37. Oskar Górzyński, Konflikt Izrael-Hezbollah. Prezydent USA zabrał głos [online], Polska Agencja Prasowa, 29 września 2024.
  38. Steven Scheer, Kevin Liffey, Gareth Jones, Israel says it has secured $8.7 billion U.S. aid package [online], Reuters, 26 września 2024 (ang.).