Orbita okołoziemska
Kliknij obrazek, aby powiększyć i zobaczyć animację.
Orbita okołoziemska (orbita geocentryczna, orbita wokółziemska) – orbita obiektu poruszającego się wokół Ziemi. Jedynym naturalnym satelitą na takiej orbicie jest Księżyc. Pierwszym sztucznym satelitą Ziemi była radziecka sonda Sputnik 1.
Rodzaje orbit okołoziemskich[edytuj | edytuj kod]
Wśród licznych możliwych orbit wokółziemskich wyróżnia się wiele rodzajów, w tym[1]:
- niska orbita okołoziemska – obiekty okrążające Ziemię do wysokości 2000 km
- średnia orbita okołoziemska – obiekty krążące na wysokości od 2000 km do orbity geosynchronicznej (35 786 km)
- orbita geosynchroniczna – obiekty o okresie obiegu równym dobie gwiazdowej Ziemi (35 786 km), w tym każda orbita geostacjonarna
- wysoka orbita okołoziemska – obiekty krążące powyżej orbity geosynchronicznej (35 786 km)
- orbity silnie eliptyczne – o bardzo dużej różnicy między perygeum i apogeum
Misje orbitalne[edytuj | edytuj kod]
Początek – program Sputnik[edytuj | edytuj kod]
Pierwszym ludzkim tworem, który osiągnął orbitę okołoziemską, był radziecki satelita Sputnik 1 początkujący program Sputnik. Satelita o masie 83,6 kg został wystrzelony rakietą nośną o tej samej nazwie 4 października 1957 roku o godzinie 19:28:34 czasu uniwersalnego. Umieszczony na orbicie o perygeum 214 km i apogeum 938 km oraz nachyleniu 65,1º obiegał Ziemię w 96,19 minut. Pierwszy Sputnik krążył wokół Ziemi 92 doby, a 4 stycznia 1958 roku wszedł w gęste warstwy atmosfery i uległ zniszczeniu[2][3].
Pierwszym pojazdem z pasażerem był kolejny pojazd z serii – Sputnik 2 – wystrzelony 3 listopada 1957 roku z psem Łajka na pokładzie[2].
Pierwsi ludzie na orbicie[edytuj | edytuj kod]
Pierwszym lotem człowieka ponad linię Kármána i od razu lotem orbitalnym była misja Wostok 1. 12 kwietnia 1961 roku rakieta Wostok 8K72K wyniosła na orbitę 327 × 168 km kapsułę Wostok z Jurijem Gagarinem. Kapsuła wykonała niepełne okrążenie Ziemi[4]. Drugim człowiekiem na orbicie został Herman Titow, który wyniesiony 6 sierpnia 1961 roku na pokładzie Wostoka 2 spędził na orbicie już ponad dobę[5].
Zobacz też[edytuj | edytuj kod]
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Orbit, [w:] Ancillary Description Writer’s Guide, 2008. Global Change Master Directory [online], National Aeronautics and Space Administration [zarchiwizowane z adresu 2010-05-27] (ang.).
- ↑ a b Jan Szturc, Rocznica umieszczenia na orbicie Sputnika 1 – pierwszego sztucznego satelity Ziemi [online], Kosmonauta.net, 4 października 2011 [dostęp 2021-02-07] (pol.).
- ↑ Praca zbiorowa: Kosmonautyka. Ilustrowana Encyklopedia dla wszystkich. Warszawa: Wydawnictwa Naukowo-Techniczne, 1971, s. 289, seria: Ilustrowana Encyklopedia Techniki dla Wszystkich.
- ↑ 50 lat temu zginął Jurij Gagarin – pierwszy kosmonauta [online], Nauka w Polsce, 27 marca 2018 [dostęp 2021-02-09] (pol.).
- ↑ Odszedł drugi po Gagarinie [online], www.rmf24.pl, 21 września 2000 [dostęp 2021-02-09] (pol.).