Ordnungspolizei

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Przejdź do nawigacji Przejdź do wyszukiwania
Proporczyk dowódcy Ordnungspolizei
Flaga Ordnungspolizei
Szef Ordnungspolizei, SS-Oberstgruppenführer i Generaloberst policji Kurt Daluege w mundurze generała policji
Gmach Najwyższej Izby Kontroli, w latach 1939–1945 warszawska siedziba Orpo

Ordnungspolizei (w skrócie OrPo, pol. Policja Porządkowa) – formacja istniejąca w III Rzeszy w latach 1936–1945, podporządkowana bezpośrednio Heinrichowi Himmlerowi, zwierzchnikowi policji w Niemczech (niem. Chef der Deutschen Polizei). Na czele OrPo stał komendant główny (niem. Chef der Ordnungspolizei), zaś centralą OrPo był Główny Urząd Policji Porządkowej (niem. Hauptamt Ordungspolizei).

Szefem Ordnungspolizei był do 31 sierpnia 1943 SS-Oberstgruppenführer i Generaloberst policji Kurt Daluege, następnie do 8 maja 1945 SS-Obergruppenführer i generał policji Alfred Wünnenberg.

Obok OrPo drugim filarem narodowo-socjalistycznej struktury policyjnej była Policja Bezpieczeństwa (niem. Sicherheitspolizei, Sipo), składająca się z policji kryminalnej (niem. Kriminalpolizei, Kripo) i policji politycznej (niem. Gestapo) wraz ze Służbą Bezpieczeństwa (niem. Sicherheitsdienst, SD). 27 września 1939 z połączonych Sipo i SD utworzono RSHA (pol. Główny Urząd Bezpieczeństwa Rzeszy).

Stopnie[edytuj | edytuj kod]

Stopnie generalskie[edytuj | edytuj kod]

Nazwa stopnia Odpowiednik w SS Naramiennik Insygnia
1936-42
Insygnia
1942-45
Chef der Deutschen Polizei Reichsführer-SS HH-SS-Reichsfuhrer-Shoulder Strap.jpg Reichsfuehrer-SS collar.jpg Reichsfuehrer-SS collar.jpg
Generaloberst der Polizei SS-Oberstgruppenführer Generaloberst der Polizei shoulderboard.gif GenObst d. Polizei Kragenspiegel 1942-45.gif
General der Polizei Obergruppenführer General der Polizei shoulderboard.gif Gen d. Polizei Kragenspiegel 1942-45.gif
Generalleutnant der Polizei Gruppenführer Generalleutnant der Polizei Shoulderboard.gif GenLeut d. Polizei Kragenspiegel 1942-45.gif
Generalmajor der Polizei Brigadeführer Generalmajor der Polizei shoulderboard.gif GenMaj d. Polizei Kragenspiegel1942-45.gif

Stopnie oficerskie[edytuj | edytuj kod]

Nazwa stopnia Odpowiednik w SS Naramiennik
Oberst der Polizei Standartenführer Oberst der Polizei shoulderboard.gif
Oberstleutnant der Polizei Obersturmbannführer Oberstleutnant der Polizei shoulderboard.gif
Major der Polizei Sturmbannführer Major der Polizei shoulderboard.gif
Hauptmann der Polizei Hauptsturmführer Hauptmann der Polizei shoulderboard.gif
Oberleutnant der Polizei Obersturmführer Oberleutnant der Polizei schoulderboard.gif
Leutnant der Polizei Untersturmführer
Leutnant Epaulette.jpg

Stopnie podoficerskie[edytuj | edytuj kod]

Nazwa stopnia Tłumaczenie Odpowiednik w SS Naramiennik
Meister Mistrz Sturmscharführer 7
Hauptwachtmeister Szef-wachmistrz Hauptscharführer 6
Revier-oberwachtmeister
(Schupo)
Bezirks-oberwachtmeister
(Gendarmerie)
Zugwachtmeister
(Kasernierte Polizei)
Starszy wachmistrz dzielnicowy

Starszy wachmistrz rejonowy

Wachmistrz-plutonowy
Oberscharführer 5
Oberwachtmeister Starszy wachmistrz Scharführer 4
Wachtmeister Wachmistrz Unterscharführer 3
Rottmeister Mistrz drużynowy Rottenführer
Unterwachtmeister Młodszy wachmistrz Sturmmann
Anwärter Kandydat Mann


Formacje podległe[edytuj | edytuj kod]

W skład Policji Porządkowej OrPo w III Rzeszy, jak i w Generalnym Gubernatorstwie wchodziły:

  • Schutzpolizei (Schupo, Policja Prewencyjna dosł. Policja Ochronna) w miastach powyżej 5000 mieszkańców i Kasernierte Polizei zwarte skoszarowane jednostki policyjne (bataliony i pułki policyjne por. Pułk Policji Krakau). Zwarte oddziały Schupo były używane także poza macierzystymi garnizonami, w tym na obszarze tyłowym frontu (m.i. z Einsatzgruppen) i w krajach okupowanych przez III Rzeszę, w tym na ziemiach polskich[1].
  • Gendarmerie (Żandarmeria) w mniejszych miejscowościach – policja ochronna w mniejszych miejscowościach,
  • Bahnschutzpolizei (Policja Kolejowa) – straż kolejowa,
  • Feuerschutzpolizei (Policja Przeciwpożarowa) – zawodowa straż pożarna,
  • Funkschutz (Straż Radiowa) – ochrona obiektów nadawczych,
  • Luftschutzpolizei (Policja Przeciwlotnicza) – obrona przeciwlotnicza,
  • Postschutz (Straż Pocztowa) – ochrona urzędów pocztowych, a także linii telegraficznych i telefonicznych,
  • Technische Nothilfe (Wsparcie Techniczne) – zwarte oddziały inżynieryjno-saperskie,
  • Verkehrspolizei (Policja Drogowa) – policja drogowa,
  • Verwaltungspolizei (Policja Administracyjna) – odpowiadała za postępowania administracyjne,
  • Wasserschutzpolizei (Policja Wodna) – policja rzeczna,
  • Werkschutzpolizei (Policja Zakładowa) – straż w zakładach pracy.

Poza terenem Rzeszy w skład Policji Porządkowej wchodziły jeszcze inne struktury o charakterze policyjnym:

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

  • Christopher R. Browning, Jürgen Peter Krause: Ganz normale Männer. 3. Aufl., Rowohlt, Hamburg 1999. ISBN 3-499-60800-6.
  • Hans Buchheim: SS und Polizei im NS-Staat. Staatspolitische Schriftenreihe 13 (Sammlung über Recht des Nationalsozialismus), Studiengesellschaft für Zeitprobleme, Duisdorf bei Bonn, 1964. ASIN B0000BGX84
  • Wolfgang Curilla: Die deutsche Ordnungspolizei und der Holocaust im Baltikum und in Weißrußland 1941–1944. 2. Aufl., Schöningh, Paderborn 2006. ISBN 3-506-71787-1.
  • Friedrich Wilhelm: Die Polizei im NS-Staat. Die Geschichte ihrer Organisation im Überblick. 2. Aufl., Schöningh, Paderborn 1999. ISBN 3-506-77513-8.
  • Mała encyklopedia wojskowa. R-Ż. Wyd. 1. Warszawa: Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej, 1971.