Organizacja Todt

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Organizacja Todt
Ilustracja
Proprzec Organizacji Todt
Państwo

 III Rzesza

Data założenia

1938

Zakończenie działalności

1945

Rodzaj stowarzyszenia

Organizacja robotnicza

Zasięg

III Rzesza i terytoria okupowane (od 1939)

Prezes

Fritz Todt (1938–1942)
Albert Speer (1942–1945)

brak współrzędnych
Robotnica przymusowa Organizacji Todt w obozie Auschwitz I
Oddział Organizacji Todt na froncie włoskim
Opaska noszona przez członków Organizacji Todt

Organizacja Todt (niem. Organisation Todt, OT) – utworzona w 1938 roku w Niemczech organizacja, której zadaniem była budowa obiektów wojskowych, kierowana początkowo przez Fritza Todta, a po jego śmierci w 1942 przez Alberta Speera.

Tworzyły ją zarówno prywatne firmy budowlane, jak i przedsiębiorstwa państwowe. Organizacja Todt zatrudniała początkowo Niemców niezdolnych do służby wojskowej oraz przedpoborowych, którzy podlegali obowiązkowi pracy w organizacji. W latach II wojny światowej zatrudniano przymusowo także robotników i inżynierów z krajów okupowanych.

Historia[edytuj | edytuj kod]

W latach 1938–1939 organizacja zajmowała się rozbudową linii Zygfryda – umocnionej linii obronnej wzdłuż zachodniej granicy Niemiec[1]. Później budowała kwatery Hitlera, doświadczalny ośrodek rakiet V1 i V2 w Peenemünde, a także stanowiska baterii przeciwlotniczych, stocznie okrętów podwodnych, Wał Atlantycki, linię Gustawa we Włoszech, lotniska wojskowe i strategiczne ciągi komunikacyjne (drogi i niektóre linie kolejowe) w całej okupowanej Europie, w tym w Generalnym Gubernatorstwie[2]. Odpowiadała także za budowę kompleksu Riese[3].

W okresie 1942–1943 funkcjonował Zarząd „Wołga” Organizacji Todt (niem. Sondereinsatz Wolga, ros. Управление „Волга” организации Тодта) z siedzibą w Borysowie[4]. Po 1943, podczas wycofywania się wojsk niemieckich z terytorium ZSRR, niszczyła obiekty przemysłowe i infrastrukturę, stosując taktykę spalonej ziemi.

Po śmierci Todta w lutym 1942 kierownictwo organizacją przejął Albert Speer, minister do spraw uzbrojenia III Rzeszy[5]. W 1944 liczba zatrudnionych w Organizacji Todt osiągnęła 340 tys. ludzi. Ponadto – w ramach programu pracy przymusowej wdrożonego przez Fritza Sauckela – w organizacji pracowało ok. 1,4 mln jeńców wojennych i więźniów obozów koncentracyjnych[6]. Pod koniec wojny z powodu braku siły roboczej w szeregi organizacji powołano także 10–20 tys. Mischlingów[7]. Z tych powodów organizacja od 1944 była nadzorowana przez oddziały SS.

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. Kwieciński 2021 ↓, s. 505–508.
  2. Kwieciński 2021 ↓, s. 512–513.
  3. Historia kompleksu „RIESE”. Riese Sztolnie Walimskie. [dostęp 2023-06-07].
  4. Александров К.: Советские спецслужбы и охота на «Ворона» 1943 г.. Тайны истории, 04-06-2017. [dostęp 2023-06-07]. (ros.).
  5. Kwieciński 2021 ↓, s. 513.
  6. Organization Todt. histclo.com. [dostęp 2023-06-07]. (ang.).]
  7. Wolf Gruner: Jewish Forced Labor Under the Nazis. Economic Needs and Racial Aims, 1938–1944. New York: Cambridge University Press, 2006. ISBN 978-0-521-83875-7. (ang.).

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

Zobacz też[edytuj | edytuj kod]

Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]