Orlica (szczyt)

Orlica
	; Szczyt Orlicy
Państwo	Polska; Czechy
Położenie	Olešnice v Orlických horách
Pasmo	Sudety; Góry Orlickie
Wysokość	1084 m n.p.m.
	Położenie na mapie Sudetów Orlica
	50°21′11,47″N 16°21′38,59″E/50,353186 16,360719
	Multimedia w Wikimedia Commons

Galeria: Pomnik

Orlica (niem. Hohe Menze lub Hohe Mense, czes. Vrchmezí, 1084 m n.p.m.) – najwyższy szczyt polskiej części Gór Orlickich i Sudetów Środkowych^[1]. Leży na europejskim dziale wodnym pomiędzy zlewiskami Morza Bałtyckiego i Morza Północnego^[1]. Orlica jest szczytem granicznym^[1], jednak wierzchołek góry leży po stronie czeskiej. Granica przebiega około dwadzieścia pięć metrów na wschód od szczytu, na wysokości 1080 m.^[2]^[3]

Rys historyczny[edytuj | edytuj kod]

Dawniej nazywana była Międzywierchem, co przypomina nazwę czeską, ale oznacza coś innego. Międzywierch, to po czesku Mezivrch, natomiast czeski Vrchmezí, to po polsku Wierch Graniczny, Wierch Miedzowy.

Orlica zbudowana jest z łupków łyszczykowych z wkładkami wapieni krystalicznych należących do metamorfiku bystrzycko-orlickiego^[1].

W 1779 wzniesiono tu pierwszą platformę widokową^[1]. Wkrótce potem zbudowano drogę z Dusznik-Zdroju do Zieleńca, zwaną Drogą ku Szczęściu, która przyczyniła się do znacznego wzrostu liczby osób zdobywających szczyt^[1]. Przed 1945 na Orlicy znajdował się uczęszczany punkt widokowy z rozległą panoramą na czeską stronę Gór Orlickich, pod szczytem stało całoroczne schronisko Hohe Mense-Baude i wieża widokowa^[1]. Schronisko to było zbudowane i prowadzone przez Heinricha Rübartscha (1852–1930), który był pionierem turystyki górskiej i narciarstwa w Sudetach i zostawił pierwsze ślady nart w Górach Orlickich^[1]. Po II wojnie światowej schronisko nie podjęło działalności, wkrótce spalone, popadło w ruinę^[4]. Pozostały po nim jedynie nikłe ślady podmurowań. Oprócz tego schroniska w okolicy znajdowało się jeszcze kilka innych, ale wszystkie zakończyły swoją działalność po 1945^[1].

Osobny artykuł: Schroniska na Orlicy.

21 września 2012 na szczycie odsłonięto pomnik upamiętniający pobyt na wierzchołku Johna Quincy Adamsa – późniejszego prezydenta USA (w 1800), cesarza Józefa II (w 1779) oraz Fryderyka Chopina (w 1826).

Orlica należy do Korony Gór Polski i do Korony Sudetów Polskich^[1]. Najbliższa miejscowość: Zieleniec^[1].

W marcu 2017 burmistrz Dusznik-Zdroju ogłosił plan budowy wieży widokowej. Budowla ma mieć wysokość 25,5 m.^[5]

W październiku 2021 roku wieża została oficjalnie oddana do użytku. Wysokość wieży zlokalizowanej ok 50 m od szczytu Orlicy to 25,5 m, natomiast wysokość platformy widokowej to 17,7 m. Czworoboczna wieża posiada konstrukcję drewnianą, jedynie do budowy podstawy i części przyziemia wykorzystano miejscowy kamień.