Ornela Vorpsi

Ornela Vorpsi

Data i miejsce urodzenia	3 sierpnia 1968 Tirana
Narodowość	albańska
Język	albański
Alma Mater	Université Paris VIII
Dziedzina sztuki	powieść
Ważne dzieła
Kraj, gdzie nigdy się nie umiera
Strona internetowa

Ornela Vorpsi (ur. 3 sierpnia 1968 w Tiranie) – albańska prozaiczka, malarka i fotografik, siostra rzeczniczki Demokratycznej Partii Albanii Laury Vorpsi.

Życiorys

Studia w Instytucie Sztuk w Tiranie przerwała w 1991, uciekając z Albanii do Włoch. Zamieszkała w Mediolanie, gdzie ukończyła studia artystyczne na Accademia de Bella Arti di Brera. Od 1997 mieszka w Paryżu. Tam też ukończyła studia filozoficzne na Université Paris VIII.

Jej debiut literacki – powieść Kraj, gdzie nigdy się nie umiera została wydana najpierw w języku włoskim. Książka została wyróżniona kilkoma prestiżowymi włoskimi nagrodami literackimi, w tym Grinzane Cavour i Premio Viareggio. Jej kolejne powieści ukazywały się w języku francuskim lub włoskim. Album zatytułowany Nothing obvious (Nic oczywistego), wydany w 2001 w Zurychu zawiera zbiór aktów tworzących erotyczny autoportret autorki. Piękno i pożądanie są także wiodącym tematem w twórczości pisarki, która nie unika drastycznej krytyki społeczeństwa albańskiego i Albanii, w której dojrzewała.

Swoje prace prezentowała na wystawach we Francji, Czarnogórze, Albanii i Belgii. Mieszka w Paryżu.

W 2008 ukazała się nakładem Wydawnictwa Czarne pierwsza powieść Vorpsi w przekładzie z języka włoskiego Joanny Ugniewskiej. Kolejna Ręka, której nie kąsasz ukazała się w lutym 2009.

Powieści

• Kraj, gdzie nigdy się nie umiera, 2003
• Le pays où l'on ne meurt jamais (Paris 2004)
• Buvez du cacao Van Houten! (Arles 2005)
• Vetri rosa (Rome 2006)
• La mano che non mordi (Turin 2007)
• Ręka, której nie kąsasz, Wołowiec 2009
• Bevete cacao van Houten!, (Turyn 2010)
• Fuorimondo (Turyn 2012)
• Tu convoiteras (Turyn 2014)
• Viaggio intorno alla madre (Turyn 2015)
• L’été d’Olta (Paryż 2018)

Ważniejsze wystawy

• 1988: Tirana, Galeria Narodowa
• 1994: Tybinga Kunsterkollegiums
• 1996: Mediolan, 0”- 1” Exposition de vidéos, Brera
• 1996: Mediolan, June Trailers, Espace Atlantique
• 1997: Cetynia, Biennale des artistes européens
• 1997: Mediolan, In Utero, Galerie Casoli
• 2000: Paryż, Carrousel du Louvre, Paris
• 2003: Wiedeń, Blood & Honey, Samlung Essl, Vienna Autriche
• 2006: Genewa: Vetri Rosa, z (Matem Collishaw i Philippe'em Cramerem), galeria Analix Forever et Cramer+Cramer
• 2008: Bolonia, Words without thoughts never, Arte-Fiera
• 2016: Biennale Weneckie

Bibliografia

• Strona poświęcona literaturze albańskiej. albanianliterature.net. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-01-28)].
• Biogram O.Vorpsi. berliner-kuenstlerprogramm.de. [zarchiwizowane z tego adresu (2015-02-22)].
• Cykl fotografii artystki
• Agnieszka Stańczak, Uciec z Bałkanów, Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska, 2015, vol. XXXIII, Sectio FF, s.241-244 [omówienie twórczości]