Ostajnica trójpalczasta
| Chalcides chalcides[1] | |||
| (Linnaeus, 1758) | |||
| |||
| Systematyka | |||
| Domena | |||
|---|---|---|---|
| Królestwo | |||
| Typ | |||
| Podtyp | |||
| Gromada | |||
| Rząd | |||
| Rodzina | |||
| Rodzaj | |||
| Gatunek |
ostajnica trójpalczasta | ||
| Synonimy | |||
| |||
| Podgatunki[2] | |||
| |||
| Kategoria zagrożenia (CKGZ)[3] | |||
 | |||
| Zasięg występowania | |||
| |||
Ostajnica trójpalczasta, czołg trójpalcowy[4] (Chalcides chalcides) – gatunek jaszczurki z rodziny scynkowatych (Scincidae).
Występowanie[edytuj | edytuj kod]
Występuje we Włoszech, Algierii, Tunezji i Libii[3][5].
Przebywa na nasłonecznionych, porośniętych niską gęstą roślinnością terenach równinnych, pagórkowatych i górskich. Zasiedla wyłącznie zbiorowiska murawowe i łąkowe oraz zdziczałe tereny uprawowe, unika terenów o roślinności wyższej niż 40 cm.
Opis[edytuj | edytuj kod]
Osiąga do 48 cm długości całkowitej. Ciało bardzo długie, wężowate o malutkich do 1 cm długości trójpalczastych nogach. Głowa mała, nieoddzielona od tułowia. Oczy małe, dobrze widoczne otwory uszne. Ogon długi, zakończony szpicem.
Ubarwienie grzbietu oliwkowoszare, szare, brązowe lub piaskowe. Przeważnie pokryte 9–13 podłużnymi smugami ciemniejszymi od barwy podstawowej, czasami jednak pozbawione tego deseniu. Brzuch jaśniejszy od grzbietu.
Tryb życia[edytuj | edytuj kod]
W okresie wiosennym aktywna przez cały dzień, natomiast latem tylko w godzinach przedpołudniowych. Porusza się ruchem wężowatym, uwstecznione nogi nie odgrywają w ruchu żadnej roli.
Odżywianie[edytuj | edytuj kod]
Odżywia się motylami, szarańczą, skorkami, pająkami, stonogami i mrówkami.
Rozród[edytuj | edytuj kod]
Żyworodna, kopulacja odbywa się zwykle w kwietniu, ale dopiero w sierpniu przychodzi na świat od 3–13 młodych mających od 9,5 do 11 cm długości. Są one zdolne do samodzielnego życia.
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Chalcides chalcides, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).
- ↑ P. Uetz, J. Hallermann, Chalcides chalcides, [w:] The Reptile Database [online] [dostęp 2023-12-28] (ang.).
- ↑ a b Chalcides chalcides, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species (ang.).
- ↑ Nazwa ustalona w książce Atlas Państwa Zwierzęcego Część III Gady, Płazy, Ryby i Zwierzęta bezkręgowe prof. dr. Kurta Lamperta w opr. B. Dyakowskiego, wydanej w 1926, s. 8 tabl. IV.
- ↑ W książce K. Lamperta Atlas świata zwierzęcego jako miejsce występowania podano także południową Francję, Grecję i Hiszpanię (dotyczy to jednak gatunku Chalcides striatus uznawanego kiedyś za podgatunek ostajnicy trójpalczastej), a w książce G. Diesenera J. Reichholfa Płazy i Gady podano jeszcze Maroko.
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Günter Diesener, Josef Reichholf: Płazy i gady. Leksykon przyrodniczy. Henryk Garbarczyk i Eligiusz Nowakowski. Warszawa: Świat Książki, 1997, s. 186–187. ISBN 83-7129-440-9.
- Kurt Lampert, B. Dyskowski: Atlas świata zwierzęcego cz. III Gady, płazy, ryby i zwierzęta bezkręgowe. Warszawa: Wydawnictwo M. Arcta, 1926, s. 8, tabl. IV.