Oswald Bartmański

Oswald Bartmański
Data i miejsce urodzenia	5 kwietnia 1826 ; Tarnów
Data i miejsce śmierci	9 lutego 1887 ; Żurawniki
	Poseł do Sejmu Krajowego Galicji kadencja IV
Okres	od 8 sierpnia 1877; do 21 października 1882
	poseł do austriackiej Rady Państwa kadencja VI
Okres	od 7 października 1879; do 24 maja 1884
	Odznaczenia

Oswald Bartmański (ur. 5 kwietnia 1826 w Tarnowie, zm. 9 lutego 1887 w Żurawnikach) – polski ziemianin, urzędnik, poseł do Sejmu Krajowego Galicji i austriackiej Rady Państwa.

Życiorys[edytuj | edytuj kod]

Studiował prawo na uniwersytetach we Lwowie i Wiedniu, na tym ostatnim otrzymał dyplom ukończenia studiów (1847)^[1]. Po studiach rozpoczął pracę jako urzędnik, najpierw jako praktykant konceptowy w dolnoaustriackim Gubernium (1847–1849), następnie koncypista w Gubernium we Lwowie, głównie w biurze prezydialnym namiestnika Gołuchowskiego (1849–1853). W latach 1853–1857 był komisarzem komitatowym w Warażdynie w Chorwacji. Po powrocie do Galicji referent w komisji dla wykupu i uregulowania ciężarów gruntowych (1857–1860). Od 1861 do 1869 radca Namiestnictwa Galicyjskiego i komisarz rządowy przy Sejmie Galicyjskim. Następnie radca ministerialny i referent ds. Galicji w Ministerstwie Spraw Wewnętrznych (1870–1871). Wiceprezydent Namiestnictwa Galicyjskiego we Lwowie (1871–1879). W 1879 roku przeszedł w stan spoczynku^[1]. Kazimierz Chłędowski tak go opisał – sztywny biurokrata, wyglądający jakby kij połknął, dużo o sobie rozumiejący i trzymający zawsze swoją godność jak szklankę w ręku, aby się przykładem się nie stłukła, nie znośną był dla mnie figurą. W kasynie szlacheckim pozował on na sportsmena, chociaż ze sportem nic nie miał do czynienia; uciekał z domu, bo miał starą brzydką żonę, więc przesiadywał w biurze całymi dniami^[2].

Ziemianin, jego żona była od 1884 właścicielką dóbr Żurawniki w pow. lwowskim^[3]. Poseł do Sejmu Galicyjskiego IV kadencji (od 8 sierpnia 1877 do 21 października 1882) w okręgu wyborczym nr 17 (Jaworów-Krakowiec)^[4]. Poseł do austriackiej Rady Państwa VI kadencji (od 7 października 1879 do 24 maja 1884), wybrany w kurii I większej własności ziemskiej, w okręgu wyborczym nr 12 (Lwów-Gródek). Po jego rezygnacji mandat objął od 4 grudnia 1884 Stanisław Starzyński^[5]. Członek Koła Polskiego w Wiedniu^[3].

Pochowany na cmentarzu Łyczakowskim we Lwowie.

Odznaczenia[edytuj | edytuj kod]

Krzyż Wielki Orderu Franciszka Józefa I z gwiazdą (1879)^[1].

Rodzina i życie prywatne[edytuj | edytuj kod]

Syn adwokata i ziemianina, od 1837 właściciela wsi Tadania i Spasa Józefa i Emilii z Gorczyńskich. Był bratankiem Tomasza Bartmańskiego (1797–1880), oficera artylerii w armii napoleońskiej, znanego podróżnika. Ożenił się w 1854 z Seweryną z Tustanowskich, dzieci nie mieli^[1].

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

↑ ^a ^b ^c ^d Feliks Pohorecki, Bartmański Oswald (zm.. 1887), Polski Słownik Biograficzny, t. 1, Kraków 1935, s. 317.
↑ Kazimierz Chłędowski, Pamiętniki, t. 1 Galicja (1843-1880), oprac. Antoni Knot, Wrocław 1957, s. 275.
↑ ^a ^b Parlament Österreich Republik, Franz Adlgasser, Kurzbiografie Bartmański, Oswald – Parlamentarier 1848–1918 online [24.09.2019].
↑ Stanisław Grodziski, Sejm Krajowy Galicyjski 1861–1914, Warszawa 1993.
↑ Józef Buszko, Polacy w parlamencie wiedeńskim – 1848–1918, Warszawa 1996, s. 373, 381.

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

Feliks Pohorecki, Bartmański Oswald (zm.. 1887), Polski Słownik Biograficzny, t. 1, Kraków 1935, s. 317

[PS-1] Feliks Pohorecki, Bartmański Oswald (zm.. 1887), Polski Słownik Biograficzny, t. 1, Kraków 1935, s. 317.

[2] Kazimierz Chłędowski, Pamiętniki, t. 1 Galicja (1843-1880), oprac. Antoni Knot, Wrocław 1957, s. 275.

[PO-3] Parlament Österreich Republik, Franz Adlgasser, Kurzbiografie Bartmański, Oswald – Parlamentarier 1848–1918 online [24.09.2019].

[4] Stanisław Grodziski, Sejm Krajowy Galicyjski 1861–1914, Warszawa 1993.

[5] Józef Buszko, Polacy w parlamencie wiedeńskim – 1848–1918, Warszawa 1996, s. 373, 381.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]