Josyp Łozynski
| |
| Data i miejsce urodzenia | |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci | |
| Miejsce pochówku | |
| Wyznanie | |
| Kościół | |
| Prezbiterat |
1831 |
Josyp Iwanowycz Łozynski, ukr. Йосип Іванович Лозинський, pol. Józef Łoziński (ur. 20 grudnia 1807 w Hurku, zm. 11 lipca 1889 w Jaworowie) – ksiądz greckokatolicki, ukraiński językoznawca, etnograf, publicysta, teolog, działacz społeczny, poseł do Sejmu Krajowego Galicji I kadencji (1861–1863).
Życiorys[edytuj | edytuj kod]
W 1831 ukończył lwowskie Greckokatolickie Seminarium Generalne i został wyświęcony na kapłana. Pracował jako wikary w Lisku, potem w Radochońcach. W 1838 roku został proboszczem w Medyce, a od 1848 roku do śmierci w Jaworowie[1].
Był zwolennikiem rozwoju literatury ukraińskiej na bazie języka ludowego, z zapisem fonetycznym. W 1834 wystąpił z propozycją zastosowania w języku ukraińskim alfabetu łacińskiego w napisanym w języku polskim artykule Abecadło i uwagi nad rozprawą abecadła polskiego do piśmiennictwa ruskiego, zapoczątkowując spór o ukraiński alfabet (azbuczną wojnę). W 1835 wydał łacinką zbiór zachodnioukraińskich pieśni weselnych „Ruskoje wesile”[1].
W 1846 opublikował po polsku jedną z pierwszych gramatyk języka ukraińskiego – Gramatyka języka ruskiego (małoruskiego). Po 1848 stał się przeciwnikiem idei rozwoju języka ukraińskiego, przyłączając się do ruchu moskalofilskiego, i promując jazyczie.
Wybrany do Sejmu Krajowego Galicji w IV kurii obwodu Przemyśl, z okręgu wyborczego Jaworów-Krakowiec, na miejsce Hryhorija Hynyłewycza, który nie przyjął mandatu ze względu na zdobycie mandatu w innym okręgu wyborczym.
Zobacz też[edytuj | edytuj kod]
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b Zmarli, „Kurier Lwowski”, anno.onb.ac.at, 14 sierpnia 1889, s. 4 [dostęp 2021-01-30].
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Худаш М. Л., Із маловідомої мовозн. спадщини Й. І. Лозинського w «Мовознавство», 1989, #4.
- Худаш М. Л., Алфавітно-правописні принципи Й. І. Лозинського w: Лозинський Й. І. Укр. весілля, К. 1992.
- Енциклопедія українознавства, Lwów 1993, t. 4, s. 1374.
- „Wykaz Członków Sejmu krajowego królestwa Galicyi i Lodomeryi, tudzież wielkiego xięstwa Krakowskiego 1863”, Lwów 1863
- Stanisław Grodziski, Sejm Krajowy Galicyjski 1861-1914, Warszawa: Wydawnictwo Sejmowe, 1993, ISBN 83-7059-052-7, OCLC 830051670.
Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]
- Josyp Łozynśkyj w Österreichisches Biographisches Lexikon 1815–1950. s. 337. [dostęp 2020-06-02]. (niem.).