Płaszczka naga
| Dipturus batis[1] | |||
| (Linnaeus, 1758)[2] | |||
| |||
| Systematyka | |||
| Domena | |||
|---|---|---|---|
| Królestwo | |||
| Typ | |||
| Podtyp | |||
| Nadgromada | |||
| Gromada | |||
| Rząd | |||
| Rodzina | |||
| Rodzaj | |||
| Gatunek |
płaszczka naga | ||
| Synonimy | |||
|
| |||
| Kategoria zagrożenia (CKGZ)[9] | |||
 | |||
Płaszczka naga[10], raja gładka[11], płaszczka gładka[12] (Dipturus batis) – gatunek ryby chrzęstnoszkieletowej z rodziny rajowatych (Rajidae).
Występowanie[edytuj | edytuj kod]
Północny Atlantyk od Islandii i północnej Norwegii do Madery. Występuje również w Morzu Północnym i zachodnim Bałtyku, do polskich wybrzeży nie dociera oraz w zachodniej części Morza Śródziemnego.
Występuje na głębokościach od 100 do 200 m, nad dnem piaszczystym lub mulistym. Młode osobniki na głębokości 18–30 m.
Cechy morfologiczne[edytuj | edytuj kod]
Osiąga maksymalnie samice do 2,5 m, a samce do 2 m, masa do 150 kg. Ciało spłaszczone grzbietobrzusznie o kształcie szerokiej rombowatej tarczy ze spiczastymi płetwami piersiowymi. Pysk długi, ostrokątny. Strona grzbietowa u samców pokryta kolcami, u samic kolce występują tylko w przedniej części, skóra młodych osobników jest gładka. U dorosłych osobników na trzonie ogonowym po bokach ciągną się szeregi kolców, brak ich na środku. Uzębienie składa się z 40–50 zębów w każdej szczęce, u samców są spiczaste i dłuższe, u samic szersze i tępo zakończone. Dwie małe płetwy grzbietowe, stykające się ze sobą znajdują się na końcu silnego, długiego trzonu ogonowego.
Strona grzbietowa brązowo- lub szarożółta z małymi białymi lub żółtymi punktami. Strona brzuszna w zależności od wieku osobnika biała, jasnoszara lub niebieskawa z czarnymi punktami lub prążkami.
Odżywianie[edytuj | edytuj kod]
Żywi się rybami, wieloszczetami i skorupiakami.
Rozród[edytuj | edytuj kod]
Ryba jajorodna. Samiec osiąga dojrzałość płciową przy długości 1,5 m a samica przy jeszcze większej długości.
Znaczenie gospodarcze[edytuj | edytuj kod]
Jest największą przedstawicielką rajowatych w północno-zachodnie Europie i ma duże znaczenie w gospodarce rybackiej.
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Dipturus batis, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).
- ↑ a b C. Linnaeus: Systema naturae per regna tria naturae, secundum classes, ordines, genera, species, cum characteribus, differentiis, synonymis, locis. Wyd. 10. T. 1. Holmiae: Impensis Direct. Laurentii Salvii, 1758, s. 231. (łac.).
- ↑ Ch.F. Stephan: De rajis, schediasma primum. Lipsiae: 1779, s. 23. (łac.).
- ↑ C.S. Rafinesque: Caratteri di alcuni nuovi generi e nuove specie di animali e piante della Sicilia: con varie osservazioni sopra i medesimi. Palermo: Per le stampe di Sanfilippo, 1810, s. 15. (wł.).
- ↑ A.W. Otto: Conspectus animalium quorundam maritimorum nondum editorum pars prior. Vratislavia: typ. Universitas Vratislaviae, 1821, s. 6. (łac.).
- ↑ A. Risso: Histoire naturelle des principales productions de l’Europe méridionale, et particulièrement de celles des environs de Nice et des Alpes maritimes. T. 3. Paris: Chez F.-G. Levrault, 1827, s. 145. (fr.).
- ↑ J.P. Gaimard: Voyages de la commission scientifique du Nord en Skandinavie, en Laponie, au Spitzberg et aux Feröe pendant les années 1838, 1839 et 1840, sur la Corvette la Recherche. Paris: Arthus Bertrand, 1842–1856, s. ryc. 2–3. (fr.).
- ↑ J. Couch: A history of the fishes of the British islands. Cz. 1. London: Groombridge and Sons, 1862, s. 87, ryc. 18. (ang.).
- ↑ N.K. Dulvy i inni, Dipturus batis, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species 2020, wersja 2020-2 [dostęp 2020-09-11] (ang.).
- ↑ Ryby. Warszawa: Wiedza Powszechna, 1976, seria: Mały słownik zoologiczny.
- ↑ Stanisław Rutkowicz: Encyklopedia ryb morskich. Gdańsk: Wydawnictwo Morskie, 1982. ISBN 83-215-2103-7.
- ↑ Ryby : encyklopedia zwierząt. Henryk Garbarczyk, Małgorzata Garbarczyk i Leszek Myszkowski (tłum.). Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN : Dorota Szatańska, 2007. ISBN 978-83-01-15140-9.
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Fritz Terofal, Claus Militz: Ryby morskie. Warszawa: Świat Książki, 1996. ISBN 83-7129-306-2.
- Dipturus batis. (ang.) w: Froese, R. & D. Pauly. FishBase. World Wide Web electronic publication. fishbase.org [dostęp 7 sierpnia 2009]