Płesznik czerwonkowy

Płesznik czerwonkowy
	Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	rośliny
Podkrólestwo	rośliny zielone
Nadgromada	rośliny telomowe
Gromada	rośliny naczyniowe
Podgromada	rośliny nasienne
Nadklasa	okrytonasienne
Klasa	Magnoliopsida
Nadrząd	astropodobne
Rząd	astrowce
Rodzina	astrowate
Podrodzina	Asteroideae
Rodzaj	płesznik
Gatunek	płesznik czerwonkowy
	Nazwa systematyczna
	Pulicaria dysenterica (L.) Gaertn.; Fruct. Sem. Pl. 2: 462 462 1791
Synonimy
	Aster dysentericus (L.) Scop.; Diplopappus dysentericus (L.) Bluff & Fingerh.; Pulicaria dysenterica var. dysenterica;
	Aster dysentericus (L.) Scop.; Diplopappus dysentericus (L.) Bluff & Fingerh.; Pulicaria dysenterica var. dysenterica;
	Systematyka w Wikispecies
	Multimedia w Wikimedia Commons

Płesznik czerwonkowy (Pulicaria dysenterica (L.) Gaertn.) – gatunek roślin z rodziny astrowatych (Asteraceae). Występuje naturalnie niemal całej Europie oraz w Azji na obszarze od Bliskiego Wschodu po Nepal^[4]. Rośnie powszechnie w basenie Morza Śródziemnego^[5]. W Polsce rośnie bardzo rzadko w północnej części kraju^[6]. Bywa także uprawiany^[4].

Rozmieszczenie geograficzne[edytuj | edytuj kod]

Rośnie naturalnie w basenie Morza Śródziemnego. Występuje w takich państwach jak Maroko, Algieria, Tunezja, Portugalia, Hiszpania (także na Balearach), Francja (w tym Korsyka), Włochy (wliczając Sardynię i Sycylię), Słowenia, Chorwacja, Bośnia i Hercegowina, Serbia, Czarnogóra, Macedonia Północna, Albania, Grecja (także na Krecie i Wyspach Egejskich), Bułgaria, Rumunia, Irlandia, Wielka Brytania, Dania, Belgia, Holandia, Niemcy, Szwajcaria, Austria, Czechy, Węgry, Polska, Słowacja, Białoruś, Ukraina, Mołdawia, Turcja, Cypr, Liban, Syria, Izrael, Jordania, Gruzja, Armenia, Azerbejdżan, Irak, Iran, Turkmenistan, Afganistan, Pakistan, Indie (w stanie Dżammu i Kaszmir) oraz Nepal^[4]^[5]. Ponadto został naturalizowany w Chinach i Nowej Zelandii. W Polsce i Norwegii jest rzadko spotykany^[4].

Morfologia[edytuj | edytuj kod]

Pokrój: Bylina dorastająca do 20–100 cm wysokości. Ma podziemne kłącza^[5].
Liście: Blaszka liściowa jest omszona i ma podłużnie lancetowaty kształt, jest mniej lub bardziej falista i szeroko ząbkowana na brzegu. Górne liście łodygowe obejmują do połowy łodygę uszkowatą nasadą^[5].
Kwiaty: Liczne koszyczki osiągające 1,5–3 cm średnicy^[5]. Listki okrywy gęsto owłosione. Kwiaty języczkowate wyraźnie dłuższe od rurkowatych, rozpostarte^[6].
Owoce: Niełupki z puchem kielichowym wyposażonym w postrzępiony kołnierz^[5].
Gatunki podobne: Roślina jest podobna do gatunku Jasonia tuberosa, którego blaszka liściowa jest węższa (ma równowąsko lancetowaty kształt) i jest osadzona na zwężających się ogonkach liściowy. Jego podsadki są wyprostowane lub rozpostarte. Występuje na górskich skalistych terenach w południowo-zachodniej Europie^[5].

Biologia i ekologia[edytuj | edytuj kod]

Rośnie w miejscach wilgotnych, na brzegach wód i w miejscach zalewanych. Kwitnie od lipca do października^[5]^[6]. Larwy ćmy Anania crocealis żerują między innymi na płeszniku czerwonkowym^[7].

Zmienność[edytuj | edytuj kod]

W obrębie tego gatunku oprócz podgatunku nominatywnego wyróżniono jeden podgatunek^[3]:

Pulicaria dysenterica subsp. uliginosa Nyman

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

↑ Michael A.M.A. Ruggiero Michael A.M.A. i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).
↑ Peter F.P.F. Stevens Peter F.P.F., Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2017-03-21] (ang.).
↑ ^a ^b ^c Pulicaria dysenterica (L.) Gaertn.. The Plant List. [dostęp 2017-03-21]. (ang.).
↑ ^a ^b ^c ^d Taxon: Pulicaria dysenterica (L.) Bernh.. U.S. National Plant Germplasm System. [dostęp 2017-03-21]. (ang.).
↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g ^h P. Schönfelder, I. Schönfelder: Guide photo de la flore de Méditerranée. Paris: Delachaux & Nestlé, 2014, s. 112. ISBN 978-2-603-02027-2. (fr.).
↑ ^a ^b ^c Lucjan Rutkowski: Klucz do oznaczania roślin naczyniowych Polski niżowej. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2004, s. 469. ISBN 83-01-14342-8.
↑ Anania crocealis [online], UK Moths [dostęp 2020-03-15] (ang.).

[ruggiero-1] Michael A.M.A. Ruggiero Michael A.M.A. i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).

[apweb-2] Peter F.P.F. Stevens Peter F.P.F., Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2017-03-21] (ang.).

[tpl-3] Pulicaria dysenterica (L.) Gaertn.. The Plant List. [dostęp 2017-03-21]. (ang.).

[npgs-4] Taxon: Pulicaria dysenterica (L.) Bernh.. U.S. National Plant Germplasm System. [dostęp 2017-03-21]. (ang.).

[guidephoto-5] ↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g ^h P. Schönfelder, I. Schönfelder: Guide photo de la flore de Méditerranée. Paris: Delachaux & Nestlé, 2014, s. 112. ISBN 978-2-603-02027-2. (fr.).

[rutkowski-6] Lucjan Rutkowski: Klucz do oznaczania roślin naczyniowych Polski niżowej. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2004, s. 469. ISBN 83-01-14342-8.

[7] Anania crocealis [online], UK Moths [dostęp 2020-03-15] (ang.).

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]