PMR (radio)

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Alan 456r

PMR (z ang. Private Mobile Radio) – pasmo częstotliwości w okolicy 446 MHz (stąd znane również pod nazwą PMR 446), na którym można prowadzić bezpłatną foniczną łączność radiową.

Informacje techniczne[edytuj | edytuj kod]

Pasmo PMR 446 podzielone jest na 16 kanałów z odstępem co 12,5 kHz, w zakresie częstotliwości 446,0–446,2 MHz dla łączności analogowych, na których można prowadzić naprzemiennie bezpośrednie rozmowy (simplex) oraz na 16 kanałów z odstępem 6,25 kHz lub 12,5 kHz, w zakresie częstotliwości 446,1–446,2 MHz dla łączności cyfrowych, z wymuszonym ograniczeniem czasu nadawania do 180 sekund[1]. Stosowany jest system dodatkowych tonów CTCSS oraz DCS (nazywanych popularnie kodami), emitowanych i odbieranych przez radiotelefon. Wywołanie słychać, jeżeli tony w obu radiotelefonach są identyczne. Nie zapewnia to jednak bezkolizyjności rozmów prowadzonych na tym samym kanale. Radiotelefony PMR pracują z mocą 0,5 W ERP.

Legalność[edytuj | edytuj kod]

Urządzenia PMR 446 (Private Mobile Radio) pracują w paśmie UHF 446 MHz. Powyższe pasmo jest dopuszczone do zastosowań cywilnych. Prawo zezwala na korzystanie tylko z urządzeń posiadających:

Na rynku spotyka się czasami podobne urządzenia produkowane na rynek amerykański w systemie FRS (Family Radio Service). Mają one tę samą moc (500 mW), ale pracują w innym pasmie. Należy zwrócić uwagę, że używanie systemu FRS jest w Polsce i Europie zabronione.

Zasięg[edytuj | edytuj kod]

Generalnie zasięg zależy od zastosowanej anteny, mocy nadajnika i warunków otoczenia. Największe znaczenie ma wysokość nadajnika npm. oraz rodzaj zastosowanej anteny. Pomimo że modyfikowanie anten jest zabronione, są one modyfikowane przez wiele osób.

Moc urządzenia PMR 446 zgodnie z przepisami nie może przekraczać 500 mW ERP. Dla porównania: moc domowego telefonu bezprzewodowego wynosi 10 mW ERP.

Konfiguracja otoczenia Zasięg w km
Bezpośrednia widoczność (np. pomiędzy szczytami gór, z szybowca lub paralotni) typowo od 10 do 70 km
Idealne warunki (np. jeziora) 5–6 km
Odkryty teren (pola, łąki) 4–5 km
Rzadka i niska zabudowa 2–3 km
Teren zurbanizowany do 0,5 km

DIGITAL PMR[edytuj | edytuj kod]

Rozporządzeniem Ministra Transportu z dnia 3 lipca 2007 r. w sprawie urządzeń radiowych nadawczych i nadawczo-odbiorczych, które mogą być używane bez pozwolenia radiowego (Dz.U. z 2007 r. nr 138, poz. 972, z późn. zm.), dopuszczono w Polsce używanie cyfrowych PMR, a tym samym rozszerzono pasmo PMR o 16 kolejnych kanałów cyfrowych. W cyfrowym PMR selektywne wywołanie opiera się na multipleksowaniu dźwięku razem z odpowiednią sygnalizacją (254 kody dostępne w każdym kanale).

Lista kanałów PMR446 analogowe (FM) i digital TDMA (DMR)[edytuj | edytuj kod]

Kanał Częstotliwość Używać
1 446,00625 MHz[1] 12,5 kHz FM ⇒ Subton 1: używany w sytuacji zagrożenia (1/1).[3]
2 446,01875 MHz 12,5 kHz FM ⇒ Kanał w sytuacjach kryzysowych, preperski.
3 446,03125 MHz 12,5 kHz FM ⇒ W całej Polsce używany jako kanał wywoławczy.

FM ⇒ Subton 14: kanał górski / ratowniczy (3/14)[3]

4 446,04375 MHz 12,5 kHz FM ⇒ Subton 14: piloci dronów (4/14).[3]
5 446,05625 MHz 12,5 kHz FM ⇒ Subton 5: harcerze/skauci (5/5).[3]
6 446,06875 MHz 12,5 kHz FM ⇒ Subton 16: żeglarze śródlądowi (6/16).[3]
7 446,08125 MHz 12,5 kHz
8 446,09375 MHz 12,5 kHz FM ⇒ Drogowy.[4]

FM ⇒ Subton 8: wywoławczy (8/8) - w Polsce kanał 3

bez subtonu.[3]

FM ⇒ Subton 16: EmCOM (8/16).[3]

9 446,10625 MHz[2][5] 12,5 kHz DMR ⇒ Kontakt (TG99 CC1 TS1).

DMR ⇒ EmCOM (TG9112 CC1 TS1).

10 446,11875 MHz[2][5] 12,5 kHz DMR ⇒ Ogólnopolski (TG555 CC5 TS1).
11 446,13125 MHz[2][5] 12,5 kHz
12 446,14375 MHz[2][5] 12,5 kHz
13 446,15625 MHz[2][5] 12,5 kHz Kraków: kanał lokalny, bez tonu. Zwykle wieczorami i w weekendy.
14 446,16875 MHz[2][5] 12,5 kHz
15 446,18125 MHz[2][5] 12,5 kHz
16 446,19375 MHz[2][5] 12,5 kHz Kanał techniczny kanału PMR 13 w Krakowie.

Kanał wywoławczy w polskich górach[edytuj | edytuj kod]

Wiele stron internetowych poświęconych PMR zaleca używanie wspólnego kanału nr 3 z tonem CTCSS 14 (3.14 - tak jak liczba π) w celu informowania się o niebezpieczeństwach, przekazywania informacji meteorologicznych oraz wzywania pomocy[6].

Dla operatorów UAV (bezzałogowych statków powietrznych) zwanych powszechnie dronami zaleca się stosowanie kanału nr 4 z tonem CTCSS 14.

 Zobacz też: CTCSS.

Lista kodów DCS[edytuj | edytuj kod]

104 kody DCS+1
023 065 132 205 255 331 413 465 612 723
025 071 134 212 261 332 423 466 624 731
026 072 143 223 263 343 431 503 627 732
031 073 145 225 265 346 432 506 631 734
032 074 152 226 266 351 445 516 632 743
036 114 155 243 271 356 446 523 *645 754
043 115 156 244 274 364 452 526 654
047 116 162 245 306 365 454 532 662
051 122 165 246 311 371 455 546 664
053 125 172 251 315 411 462 565 703
054 131 174 252 325 412 464 606 712

Lista kanałów PMR446 digital FDMA (dPMR)[edytuj | edytuj kod]

Kanal Częstotliwość Używać
1 446,003125 MHz 6,25 kHz
2 446,009375 MHz 6,25 kHz
3 446,015625 MHz 6,25 kHz
4 446,021875 MHz 6,25 kHz
5 446,028125 MHz 6,25 kHz
6 446,034375 MHz 6,25 kHz
7 446,040625 MHz 6,25 kHz
8 446,046875 MHz 6,25 kHz
9 446,053125 MHz 6,25 kHz
10 446,059375 MHz 6,25 kHz
11 446,065625 MHz 6,25 kHz
12 446,071875 MHz 6,25 kHz
13 446,078125 MHz 6,25 kHz
14 446,084375 MHz 6,25 kHz
15 446,090625 MHz 6,25 kHz
16 446,096875 MHz 6,25 kHz
17 446,103125 MHz[7] 6,25 kHz
18 446,109375 MHz 6,25 kHz
19 446,115625 MHz 6,25 kHz dPMR ⇒ Kontakt (TG99 CC1)

dPMR ⇒ EmCOM (TG9112 CC1)

20 446,121875 MHz 6,25 kHz
21 446,128125 MHz 6,25 kHz
22 446,134375 MHz 6,25 kHz
23 446,140625 MHz 6,25 kHz
24 446,146875 MHz 6,25 kHz
25 446,153125 MHz 6,25 kHz
26 446,159375 MHz 6,25 kHz
27 446,165625 MHz 6,25 kHz
28 446,171875 MHz 6,25 kHz
29 446,178125 MHz 6,25 kHz
30 446,184375 MHz 6,25 kHz
31 446,190625 MHz 6,25 kHz
32 446,196875 MHz 6,25 kHz

Dopuszczalna moc 0,5 W, przy sprzętowym ograniczeniu czasu nadawania do 180 sek.

PMR 154[edytuj | edytuj kod]

W Polsce obowiązuje tzw. uproszczona rejestracja na te częstotliwości. Dozwolone 1 W w FM.

Kanał Częstotliwość (MHz)
1 154,600
2 154,800
3 154,825
4 154,850

Zgodnie z art. 143 ustawy z dnia 16 lipca 2004 r. – Prawo telekomunikacyjne (Dz.U. z 2022 r. poz. 1648), używanie urządzeń radiowych wymaga posiadania pozwolenia radiowego.

Wobec powyższego używanie urządzeń PMR pracujących na kanałach radiowych w paśmie 154 MHz tj. na kanałach o częstotliwościach 154,6000 MHz, 154,8000 MHz, 154,8250 MHz lub 154,8500 MHz, które zostały przeznaczone dla urządzeń radiotelefonicznych małej mocy pracujących z odstępem sąsiedniokanałowym 12,5 kHz lub 25,0 kHz (radiotelefony noszone o mocy do 1 W), może nastąpić wyłącznie po uzyskaniu pozwolenia radiowego.

Pozwolenie radiowe wraz z prawem do wykorzystania częstotliwości, może uzyskać jedynie podmiot prowadzący działalność gospodarczą.

Aby uzyskać pozwolenie radiowe należy złożyć wniosek (druk RRL) o wydanie pozwolenia radiowego. Wniosek o wydanie pozwolenia radiowego oraz wszystkie niezbędne w tej sprawie informacje są dostępne na stronie internetowej UKE. Do wniosku o wydanie pozwolenia radiowego należy załączyć dowód wniesienia opłaty skarbowej za wydane pozwolenie, której obowiązek stosowanie do art. 6 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 16 listopada 2006 r. o opłacie skarbowej (̣Dz.U. z 2022 r. poz. 2142), powstaje z chwilą złożenia wniosku o dokonanie czynności urzędowej (w tym wydanie pozwolenia radiowego).

Wysokość opłaty skarbowej wynosi:

  • 1939 zł – od pozwoleń radiowych wydawanych w związku z wykonywaniem działalności polegającej na świadczeniu usług telekomunikacyjnych, dostarczaniu sieci telekomunikacyjnych lub udogodnień towarzyszących (załącznik do ustawy – część III, poz. 32),
  • 82 zł – od pozostałych pozwoleń radiowych (załącznik do ustawy – część III, poz. 44),
  • 17 zł – od złożonego dokumentu pełnomocnictwa lub prokury oraz jego odpisu, wypisu lub kopii – do każdego stosunku pełnomocnictwa prokury (z wyjątkami zawartymi w załączniku).

Wniosek o wydanie pozwolenia radiowego należy złożyć we właściwej miejscowo delegaturze Urzędu Komunikacji Elektronicznej, których adresy znajdują się na stronie internetowej pod adresem www.uke.gov.pl.

Podmiot, który uzyskał prawo do wykorzystania częstotliwości w pozwoleniu radiowym zobowiązany jest do uiszczenia opłaty zgodnie z rozporządzeniem Rady Ministrów z dnia 6 grudnia 2013 r., w sprawie rocznych opłat za prawo do dysponowania częstotliwością (Dz.U. z 2013 r. poz. 1586, z późn. zm.).

Zobacz też[edytuj | edytuj kod]

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. a b Rozporządzenie Ministra Transportu z dnia 3 lipca 2007 r., 3 lipca 2007.
  2. a b c d e f g h i Unia Europejska, CEPT ECC Decision (15)05 (PMR-446), Electronic Communications Committee, 3 lipca 2015.
  3. a b c d e f g liczba po znaku / - oznacza numer kodu z tabeli CTCSS
  4. PMR446 Mobilfunkgeräte - die neue Art der PMR Kommunikation über kurze Reichweiten - funkberatung.de, www.funkberatung.de [dostęp 2019-10-22].
  5. a b c d e f g h Komisja Europejska, DECYZJA WYKONAWCZA KOMISJI (UE) 2017/1483 z dnia 8 sierpnia 2017 r. zmieniająca decyzję 2006/771/WE w sprawie harmonizacji widma radiowego na potrzeby urządzeń bliskiego zasięgu i uchylająca decyzję 2006/804/WE (notyfikowana jako dokument nr C(2017) 5464), 18 sierpnia 2017.
  6. Górski Turystyczny Kanał Informacyjny. [dostęp 2023-03-22].
  7. Rozporządzenie Ministra Transportu z dnia 3 lipca 2007 r. w sprawie urządzeń radiowych nadawczych lub nadawczo-odbiorczych, które mogą być używane bez pozwolenia radiowego (Dz.U. z 2007 r. nr 138, poz. 972, z późn. zm.) zastąpione przez rozporządzenie Ministra Administracji i Cyfryzacji z dnia 12 grudnia 2014 r. w sprawie urządzeń radiowych nadawczych lub nadawczo-odbiorczych, które mogą być używane bez pozwolenia radiowego (Dz.U. z 2017 r. poz. 96).

Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]