PW-5 Smyk
.jpg)
| |
| Dane podstawowe | |
| Państwo | |
|---|---|
| Producent | |
| Konstruktor | |
| Typ | |
| Konstrukcja |
laminatowa |
| Załoga |
1 |
| Historia | |
| Data oblotu | |
| Lata produkcji |
1994– |
| Liczba egzemplarzy |
około 300 |
| Liczba wypadków • w tym katastrof |
5 |
| Dane techniczne | |
| Wymiary | |
| Rozpiętość |
13,44 m |
| Wydłużenie |
17,8[1] |
| Długość |
6,22 m |
| Wysokość |
1,86 m |
| Powierzchnia nośna |
10,16 m² |
| Profil skrzydła |
NN 18–17[1] |
| Masa | |
| Własna |
190 kg |
| Startowa |
300 kg |
| Osiągi | |
| Prędkość minimalna |
62 km/h |
| Prędkość optymalna |
80 km/h |
| Prędkość dopuszczalna |
220 km/h |
| Prędkość min. opadania |
0,64 m/s przy 73 km/h |
| Doskonałość maks. |
33 przy 90 km/h |
| Współczynnik obciążenia konstrukcji |
+5,3 G / –2,65 G |
PW-5 Smyk – polski jednoosobowy szybowiec kompozytowy Klasy Światowej (ang. World Class) zaprojektowany na Politechnice Warszawskiej przez zespół pod kierownictwem doktora inżyniera Romana Świtkiewicza. Rozwinięciem Smyka jest dwuosobowy PW-6.
Historia[edytuj | edytuj kod]
PW-5 Smyk został zaprojektowany jako tani i prosty szybowiec, mający wziąć udział w konkursie na szybowiec Klasy Światowej, który został ogłoszony przez OSTIV[2]. 7 października 1989 roku we Frankfurcie podpisano dwa dokumenty: „Wymagania techniczne na szybowiec klasy światowej” oraz „Regulamin wyboru i wytwarzania szybowca klasy światowej”. Ich treść zobowiązywała konstruktorów do spełnienia kilku podstawowych wymagań[3]:
- doskonałość 30 lub większa,
- minimalne opadanie nie większe niż 0,75 m/s,
- prędkość przeciągnięcia poniżej 65 km/h,
- rozpiętość maksymalna 15 m.
PW-5 Smyk został zaprojektowany w ramach programu ULS na Wydziale Mechanicznym Energetyki i Lotnictwa Politechniki Warszawskiej w zespole pod kierownictwem doktora inżyniera Romana Świtkiewicza. W skład zespołu konstrukcyjnego weszli magistrowie inżynierowie Wojciech Frączek, Dariusz Gwadera, Przemysław Pleciński, Stanisław Suchodolski, Jerzy Tiereszko i Paweł Żak. Profil płata został opracowany przez zespół kierowany przez profesora Jerzego Ostrowskiego z Zakładu Aerodynamiki Wydziału Mechanicznego Energetyki i Lotnictwa Politechniki Warszawskiej. Charakteryzuje się bardzo małą wrażliwością na zanieczyszczenia[3].
Prace były finansowane przez Ministerstwo Edukacji Narodowej oraz Fundację na Rzecz Nauki Polskiej. Oblotu prototypu szybowca, o znakach rejestracyjnych SP-P575, dokonał 5 września 1992 roku pilot doświadczalny January Roman na lotnisku w Bielsku-Białej[4]. Nazwa Smyk nawiązywała do przedwojennego motoszybowca MIP Smyk[3].
Do konkursu zgłoszono łącznie 42 projekty z 22 krajów, do ścisłego finału przeszło 7 projektów. 13 marca 1993 roku Międzynarodowa Federacja Lotnicza (FAI) jako zwycięzcę konkursu wybrała jednomyślnie PW-5[3].
Produkcją nowego szybowca w 1994 roku zajęły się zakłady PZL w Świdniku. W 2001 roku produkcja została przeniesiona do zakładów w Bielsku-Białej. Wraz ze zmianą wytwórcy wprowadzono zmodernizowaną wersję B1-PW-5. Modernizacja objęła między innymi układ awaryjnego zrzutu owiewki, tablicę przyrządów, dodano balast ogonowy oraz automatyczne połączenia popychaczy lotek[1].
Obecnie produkcją „Smyka” zajmuje się Zakład Szybowcowy Jeżów w Jeżowie Sudeckim[5]. Do 2010 roku zbudowano około 300 egzemplarzy szybowca[4].
Konstrukcja[edytuj | edytuj kod]
Jednomiejscowy wolnonośny średniopłat wykonany z laminatu szklano-epoksydowego[1][6][3].
Skrzydło jednodźwigarowe, dwudzielne o obrysie trapezowym, z łukowymi końcówkami o wzniosie 2°24′. Pokrycie przekładkowe z wypełniaczem piankowym Conticell. Lotka laminatowa, bezszczelinowa, wyważona masowo, napędzana popychaczowo. Hamulce aerodynamiczne jednopłytowe wysuwane tylko z górnej powierzchni skrzydła, napędzane popychaczowo.
Kadłub o konstrukcji skorupowej, usztywniony wręgami. Za kabiną pilota przechodzący w belkę ogonową zakończoną statecznikiem. Wyposażony w przedni i dolny zaczep do startu na holu lub za wyciągarką. Kabina zakryta z jednoczęściową limuzyną otwieraną do przodu. Fotel pilota regulowany na ziemi, pedały przestawne w locie. Pojemniki na balast pod fotelem pilota oraz pod statecznikiem poziomym. Kolumnowa tablica przyrządów wyposażona w busolę, wariometr energii całkowitej z kompensatorem i termosem, prędkościomierz i wysokościomierz. Istnieje możliwość dodatkowej zabudowy zakrętomierza, wariometru elektrycznego, radiostacji (na przykład FSG 70/71, Microair 760, ATR-720) i komputera szybowcowego.
Usterzenie klasyczne o profilu Wortman FX-71-L-150/30. Usterzenie wysokości jednoczęściowe o konstrukcji laminatowej, z pojedynczym dźwigarkiem, usztywnione żeberkami. Usterzenie kierunku zintegrowane z kadłubem, ster kryty płótnem. Ster wysokości napędzany popychaczowo, ster kierunku linkowo.
Podwozie stałe, jednotorowe z małym kółkiem przednim, kołem głównym z hamulcem bębnowym oraz z płozą ogonową z kółkiem ogonowym.
Rekordy ustanowione na PW-5 Smyk[edytuj | edytuj kod]
FAI dla klasy światowej prowadzi odrębną klasyfikację rekordów świata. Oto kilka rekordów ustanowionych na PW-5[4]:
- rekord prędkości na trasie trójkąta 100 km – 136,92 km/h ustanowiony w 2005 roku przez Osvaldo Ferraro,
- rekord odległości na trasie trójkąta – 560 km, ustanowiony w 2001 roku przez Sebastiana Kawę,
- rekord prędkości na trasie trójkąta 500 km – 96,76 km/h, ustanowiony w 2005 roku przez Claudio Blois Duarte,
- rekord przelotu otwartego – 793 km, ustanowiony w 2011 roku przez Williama B. Sneada,
- rekord przelotu przez trzy punkty zwrotne – 814 km, ustanowiony w 2011 roku przez Williama B. Sneada.
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b c d Piotr Piechowski: Modelarstwo lotnicze. PW-5 Smyk (pol.). [dostęp 2011-03-16]. [zarchiwizowane z tego adresu (13 grudnia 2012)].
- ↑ PW-5 "Smyk", 1992 (pol.). [dostęp 2018-08-14].
- ↑ a b c d e Historia szybowca PW-5 „Smyk” (pol.). smyki.nastart.info. [dostęp 2019-10-13].
- ↑ a b c Andrzej Glass, Tomasz Murawski (praca zbiorowa): Polskie szybowce 1945-2011. Problemy rozwoju, Wydawnictwo SCG, Bielsko-Biała 2012, ISBN 978-83-932826-0-9, s. 241-242.
- ↑ Produkty (pol.). SZD Jeżów. [dostęp 2022-03-16].
- ↑ Instrukcja użytkowania w locie szybowca B1-PW-5 (pol.). [dostęp 2018-08-14].
Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]
- Fotograficzny Rejestr Szybowców. PW-5 Smyk, [dostęp 2018-08-23].
- Historia szybowca PW-5 „Smyk”, [dostęp 2018-08-23].
