Powszechny Zakład Ubezpieczeń

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
(Przekierowano z PZU)
Powszechny Zakład Ubezpieczeń Spółka Akcyjna
Logo
Ilustracja
Biurowiec Generation Park przy rondzie Ignacego Daszyńskiego 4 w Warszawie, siedziba spółki
Państwo

 Polska

Województwo

 mazowieckie

Siedziba

Warszawa

Adres

00-843 Warszawa
rondo Ignacego Daszyńskiego 4

Data założenia

1803/1921

Forma prawna

spółka akcyjna

Prezes

Artur Olech (p.o.)

Przewodniczący rady nadzorczej

Marcin Kubicza[1]

Udziałowcy

Skarb Państwa – 34,19%[2]
reszta akcji akcjonariat rozproszony (2011.12.31)

Nr KRS

0000009831

Zatrudnienie

W ponad 400 placówkach w całym kraju zatrudnia 11 tys. osób[3].

Giełda

GPW Warszawa

ISIN

PLPZU0000011

Symbol akcji

PZU

Dane finansowe
Aktywa

107 038,000[4] mln zł (2016.12.31)

Kapitał własny

17 127,000[4] mln zł (2016.12.31)

Kapitał zakładowy

86 352 000[5] zł (2016.12.31)

Położenie na mapie Warszawy
Mapa konturowa Warszawy, blisko centrum na lewo znajduje się punkt z opisem „PZU SA”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, blisko centrum na prawo znajduje się punkt z opisem „PZU SA”
Położenie na mapie województwa mazowieckiego
Mapa konturowa województwa mazowieckiego, w centrum znajduje się punkt z opisem „PZU SA”
Ziemia52°14′11″N 20°59′52″E/52,236389 20,997778
Multimedia w Wikimedia Commons
Strona internetowa

Powszechny Zakład Ubezpieczeń Spółka Akcyjna (PZU) – przedsiębiorstwo ubezpieczeniowe działające w Polsce, wykonujące działalność ubezpieczeniową w formie spółki akcyjnej.

W 1998 rozpoczęła się prywatyzacja, zaś w styczniu 2005 ze względu na poważne nieprawidłowości w jej przebiegu, Sejm powołał komisję śledczą do zbadania prywatyzacji PZU.

Siedziba spółki mieści się w biurowcu Generation Park przy rondzie Ignacego Daszyńskiego 4 w Warszawie.

Historia[edytuj | edytuj kod]

Do 1927 – Polska Dyrekcja Ubezpieczeń Wzajemnych (tablica wieszana na obiektach ubezpieczonych przez Polską Dyrekcję Ubezpieczeń Wzajemnych)
W latach 1927–1952 – Powszechny Zakład Ubezpieczeń Wzajemnych (tablica wieszana na obiektach ubezpieczonych przez Powszechny Zakład Ubezpieczeń Wzajemnych)

Jego tradycje sięgają roku 1803, zaś działalność rozpoczyna się w 1921 wraz z powołaniem Polskiej Dyrekcji Ubezpieczeń Wzajemnych (na górnej tabliczce widnieją lata 1803 i 1921).

W latach 1927–1952 przedsiębiorstwo działało jako Powszechny Zakład Ubezpieczeń Wzajemnych, zaś w latach 1952–1990 jako Państwowy Zakład Ubezpieczeń (ze względu na przyznany w 1952 r. monopol, największe przedsiębiorstwo ubezpieczeniowe w kraju). W latach 1927–1947 działalność przedsiębiorstwa regulowało rozporządzenie Prezydenta Rzeczypospolitej (z mocą ustawy) z dnia 27 maja 1927 r. o przymusie ubezpieczenia od ognia i o Powszechnym Zakładzie Ubezpieczeń Wzajemnych[6][7].

W 1992 r. instytucja przekształcona została w spółkę akcyjną i podzielona na PZU SA i PZU na Życie SA[8].

Prywatyzacja[edytuj | edytuj kod]

Decyzję o prywatyzacji PZU podjęto w 1998 roku, wybierając jako doradcę strategicznego bank ABN Amro.

Umowa o prywatyzacji PZU została podpisana w 1999 roku z portugalsko-holenderskim konsorcjum Eureko. Rząd Jerzego Buzka sprzedał wówczas 20% akcji za kwotę 2 miliardów złotych. Równocześnie 10% akcji odsprzedano BIG Bankowi Gdańskiemu (dziś bank Millennium)[9].

W aneksie do umowy prywatyzacyjnej podpisanym w 2001 roku przez minister skarbu państwa Aldonę Kamelę-Sowińską zawarta została klauzula sprzedaży Eureko dodatkowych 21% akcji przez Skarb Państwa. Klauzula ta do 2009 roku pozostała niezrealizowana, co stało się przyczyną konfliktu pomiędzy Eureko, posiadającym 33% akcji, a Skarbem Państwa, dysponującym 55% akcji (reszta jest w posiadaniu akcjonariuszy rozproszonych).

Strona polska, odmawiając sprzedaży akcji, zarzucała Eureko złamanie umowy, zabraniającej m.in. zakupu akcji za pieniądze z kredytu. Ostatecznie w 2002 roku Eureko złożyło wniosek do Międzynarodowego Trybunału Arbitrażowego w Londynie, zarzucając Polsce niedotrzymanie umowy prywatyzacyjnej[9]. Pozew został złożony na podstawie bilateralnej umowy w sprawie popierania i wzajemnej ochrony inwestycji (BIT – Bilateral Investment Treaty). Według strony polskiej stanowiło to naruszenie umowy, gdyż ustalono w niej, że właściwe przy rozstrzyganiu sporów będą sądy polskie[10].

W 2004 roku Eureko nabyło kolejne 10% akcji, odkupując je od banku Millenium (wówczas BIG Bank Gdański). Kolejne 3% pozyskało kupując akcje pracownicze[9].

W 2005 roku Międzynarodowy Trybunał Arbitrażowy w Londynie wydał werdykt, że Polska odpowiedzialna jest za opóźnienie prywatyzacji PZU na szkodę Eureko[9]. Werdykt Trybunału jako część postępowania mediacyjnego nie ma mocy prawnej wyroku sądowego[11].

Komisja sejmowa powołana do zbadania tej sprawy w 2005 r. zasugerowała, że umowa prywatyzacyjna jest nieważna i skierowała szereg doniesień o popełnieniu przestępstwa przez osoby odpowiedzialne za prywatyzację ze strony kolejnych rządów[12].

W 2006 roku minister Skarbu Państwa zarzucił bankowi ABN Amro nierzetelne wykonanie usługi doradczej podczas prywatyzacji PZU, ze względu na konflikt interesów – bank był w tym czasie powiązany kapitałowo z Eureko oraz zatrudniał jako doradcę Marka Belkę, który był równocześnie członkiem rady nadzorczej BIG Banku Gdańskiego[13].

W kwietniu 2008 opublikowana została analiza umowy oraz akt procesowych sporządzona przez Grzegorza Domańskiego i Marka Świątkowskiego z Katedry Prawa UW, którzy zarzucili Trybunałowi manipulację[14]:

„Należy wyrazić rozczarowanie z powodu braku logicznego i klarownego uzasadnienia wyroku. W celu umotywowania stanowiska większości arbitrów sąd, nadużywając zaufania stron, posługuje się metodami polegającymi na świadomym urywaniu cytatów w miejscu dla siebie wygodnym, interpretowaniu fragmentów w oderwaniu od kontekstu, przemilczaniu podstawowych przesłanek odpowiedzialności państwa za naruszanie przepisów traktatu, wyciąganiu wniosków stojących w sprzeczności z własnymi stwierdzeniami, wreszcie powoływaniu się na źródła, co do których, po szczegółowej ich analizie, okazuje się, że stanowią dowód na poparcie tezy przeciwnej do głoszonej przez sąd.”

Zastrzeżenia do orzeczenia Trybunału były zgłaszane także wcześniej ze strony członków Trybunału[15].

1 października 2009 roku rząd zawarł ugodę ze spółką Eureko, na podstawie której holenderska spółka sprzedała większość akcji na Giełdzie Papierów Wartościowych w Warszawie[16]. W ramach oferty publicznej PZU, przeprowadzonej 10 maja 2010 roku, Kappa S.A. (spółka celowa należąca do Eureko oraz Skarbu Państwa, utworzona na potrzeby oferty) zaoferowała akcje stanowiące 14,9 proc. kapitału zakładowego PZU, a Eureko walory stanowiące 10 proc. kapitału zakładowego spółki. Dodatkowo Skarb Państwa zaoferował papiery reprezentujące 5 proc. kapitału zakładowego PZU. Łącznie w kwietniowej ofercie Skarb Państwa i Eureko sprzedały 25 819 337 akcji serii A i B, stanowiących 29,9 proc. kapitału PZU. Oferta zakończyła się dziewięciokrotną nadsubskrypcją w transzy inwestorów instytucjonalnych. W transzy detalicznej akcje otrzymało 250 tys. inwestorów[17] w ramach programu Akcjonariatu Obywatelskiego. Wśród inwestorów 59 proc. stanowią krajowi, a 41 proc. – zagraniczni. Wartość oferty wyniosła ok. 8,07 mld zł i była najwyższa w historii polskiego rynku kapitałowego.

Działalność[edytuj | edytuj kod]

Samochód agenta PZU
Ogólnopolska kampania społeczna „Zdrowe życie” promująca medyczne badania profilaktyczne, organizowana w 2022 roku przez PZU, Ministerstwo Zdrowia i Kancelarię Prezydenta RP. Główny plac Tomaszowa Mazowieckiego, październik 2022 roku[18]
Reklama PZU w Kłodzku

Udział PZU SA w rynku ubezpieczeń majątkowych wynosi ok. 51% (na koniec 2006 r.)

Udział Grupy PZU SA w rynku ubezpieczeń majątkowych wyniósł 33,1% (raport po I kwartale 2015 r.)[19]

W 2011 r. PZU przyznano godło „Jakość Obsługi 2011”, w ramach programu Jakość Obsługi, jako jednemu z trzech (obok Allianz i Ergo Hestia) ubezpieczycieli w Polsce[20].

Grupa PZU[edytuj | edytuj kod]

Do Grupy PZU wchodzi szereg spółek, w tym spółki zagraniczne. Ze względu na istotność finansową bądź pełnienie funkcji celowych, konsolidacji w ramach Grupy PZU, spółce PZU SA jako podmiotowi dominującemu podlegają:

Prezesi Zarządu PZU SA (od 1990)[edytuj | edytuj kod]

Akcjonariat[edytuj | edytuj kod]

Spółka jest notowana na warszawskiej giełdzie od 2010 roku[27]. Wchodzi w skład, między innymi, głównego indeksu na warszawskim parkiecie – WIG20.

Głównym akcjonariuszem PZU jest Skarb Państwa (34,1875% akcji). Reszta akcji jest rozproszona w rękach inwestorów instytucjonalnych i indywidualnych[28].

16 kwietnia 2010 Spółka opublikowała prospekt emisyjny. 12 maja 2010 spółka zadebiutowała na GPW[29]. Wartość oferty publicznej PZU wyniosła ok. 8,07 mld zł i była najwyższa w historii polskiego rynku kapitałowego. Sprzedano blisko 30% akcji z puli udostępnionej przez Skarb Państwa, w tym wszystkie akcje dotąd należące do Eureko[30].

Zobacz też[edytuj | edytuj kod]

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. ↑ Zarząd i Rada Nadzorcza PZU SA. pzu.pl. [dostęp 2024-02-18].
  2. ↑ Ministerstwo Skarbu Państwa: Powszechny Zakład Ubezpieczeń Spółka Akcyjna (22.11.2016 r. udzielono MR pełnomocnictwa do wykonywania praw z akcji) – Podmioty nadzorowane przez MSP (stan na 31 grudnia 2016 r.) – Ministerstwo Skarbu Państwa. [dostęp 2017-05-21]. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-10-11)].
  3. ↑ PZU sygnatariuszem Karty Różnorodności – PRNews.pl (Dostęp: 2013-07-12).
  4. ↑ a b PZU SA: Informacje finansowe – dane roczne PZU. [dostęp 2017-05-21].
  5. ↑ PZU S.A: Powszechny Zakład Ubezpieczeń Spółka Akcyjna – Sprawozdanie Finansowe 2016. [dostęp 2018-06-17]. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-06-17)].
  6. ↑ Rozporządzenie Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 27 maja 1927 r. o przymusie ubezpieczenia od ognia i o Powszechnym Zakładzie Ubezpieczeń Wzajemnych (Dz.U. z 1927 r. nr 46, poz. 410).
  7. ↑ Art. 24 ust. 2 dekretu z dnia 3 stycznia 1947 r. o Powszechnym Zakładzie Ubezpieczeń Wzajemnych (Dz.U. z 1947 r. nr 19, poz. 72).
  8. ↑ Powszechny Zakład Ubezpieczeń SA, [w:] Encyklopedia PWN [dostęp 2023-12-09].
  9. ↑ a b c d PZU vs Eureko: Kalendarium sporu. Parkiet.pl, 2009.
  10. ↑ Ugoda, czyli kapitulacja. Wprost, 2008-02-15.
  11. ↑ Wielka mistyfikacja. Dziennik Polski, 2009.
  12. ↑ Prywatyzacja PZU nieważna. Wprost, 2005.
  13. ↑ Prywatyzacja PZU: ABN Amro zapłaci odszkodowanie?. eGospodarka.pl, 2006.
  14. ↑ Jan Piński: Bezprawny wyrok Sądu Arbitrażowego w sprawie PZU?. Wprost, 6 kwietnia 2008.
  15. ↑ Arbitraż naruszył prawo międzynarodowe. Nasz Dziennik, 25 marca 2008.
  16. ↑ Skarb Państwa zawarł porozumienie z Eureko, forsal.pl, 10.03.2010.
  17. ↑ Obroty akcjami PZU przekroczyły 2 mld zł, forsal.pl, 12.05.2010.
  18. ↑ Tomaszów Mazowiecki. Szef KPRP w strefie „Zdrowe Życie” [online], Oficjalna strona Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej, 1 października 2022 [dostęp 2022-10-01] (pol.).
  19. ↑ PZU S.A., Wyniki finansowe Grupy PZU za I kwartał 2015, 13 maja 2015.
  20. ↑ Ergo Hestia w gronie 100 najbardziej przyjaznych firm. PRNews.pl. [dostęp 2011-09-26].
  21. ↑ Struktura Grupy PZU.
  22. ↑ Kto jest kim w Polsce 1989, Wydawnictwo Interpress, Warszawa 1989, s. 21 ISBN 83-223-2491-X.
  23. ↑ Michał Krupiński odwołany z funkcji prezesa PZU – www.bankier.pl.
  24. ↑ Paweł Surówka rezygnuje ze stanowiska prezesa PZU. Beata Kozłowska-Chyła nową szefową giganta. forsla.pl, v. [dostęp 2020-03-13].
  25. ↑ Kadrowa miotła dotarła do PZU. Zarząd odwołany, prominenci PiS tracą pracę [online], businessinsider.com.pl, 24 lutego 2024 [dostęp 2024-02-24] (pol.).
  26. ↑ a b Raport Bieżący Nr 11/2024, PZU, 27 marca 2024 (pol.).
  27. ↑ Notowania akcji PZU SA – Investing.com [online], Investing.com Polska [dostęp 2019-02-27] (pol.).
  28. ↑ Struktura akcjonariatu [online], PZU [dostęp 2020-06-01] (pol.).
  29. ↑ Kurs akcji PZU wzrósł na debiucie, forsal.pl, 12.05.2010.
  30. ↑ Skarb Państwa nie przewiduje dalszej prywatyzacji PZU, forsal.pl, 12.05.2010.
  31. ↑ Centrala PZU w najbardziej zielonym biurowcu w Warszawie [online], PZU, 6 stycznia 2022 [dostęp 2022-11-17] (pol.).

Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]

Spółki giełdowe wchodzące w skład indeksu WIG-ESG
Spółki giełdowe indeksu WIG30

Polska

Spółki giełdowe wchodzące w skład indeksu WIG140
Spółki giełdowe wchodzące w skład indeksu WIG
Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Powszechny_Zakład_Ubezpieczeń&oldid=73335789”