50°52′09″N 20°37′39″E/50,869167 20,627500Pałac Biskupów Krakowskich w Kielcach
| ||
 nr rej. A.336 z 28.01.1965[1]
| ||
 Widok od ogrodów. | ||
| Państwo |  Polska
| |
| Województwo |  świętokrzyskie
| |
| Miejscowość | Kielce | |
| Adres | Plac Zamkowy | |
| Styl architektoniczny | barokowy, pierwotnie renesansowy | |
| Architekt | Tomasz Poncino i Giovanni Trevano | |
| Rozpoczęcie budowy | 1637 | |
| Ukończenie budowy | 1641 | |
| Ważniejsze przebudowy | XVIII w. | |
| Pierwszy właściciel | Jakub Zadzik | |
| Obecny właściciel | Muzeum Narodowe w Kielcach | |
Położenie na mapie Kielc   Pałac Biskupów Krakowskich | ||
Położenie na mapie Polski  Pałac Biskupów Krakowskich | ||
Położenie na mapie województwa świętokrzyskiego  Pałac Biskupów Krakowskich | ||
| 50°52′09″N 20°37′39″E/50,869167 20,627500
| ||
| Strona internetowa | ||
Pałac Biskupów Krakowskich – barokowy pałac w Kielcach, była rezydencja biskupów krakowskich. Najlepiej zachowana oryginalna wczesnobarokowa rezydencja pałacowa z pierwszej połowy XVII wieku w Polsce.
Budowla powstawała w latach 1637–1641. Wzniesiono ją na Wzgórzu Katedralnym z inicjatywy i prywatnych funduszy kanclerza wielkiego koronnego i biskupa krakowskiego Jakuba Zadzika. Budowę prowadził Tomasz Poncino, a projekt został wykonany prawdopodobnie przez Giovanniego Trevano. Dekorację malarską wnętrz wykonał warsztat Tomasza Dolabelli. Plafony przedstawiały między innymi sąd nad braćmi polskimi i rokowania pokojowe w okresie wojen ze Szwecją i Rosją, w których brał udział fundator. Pałac otaczał mur obronny ze strzelnicami kluczowymi i puntone. Cztery wieże pokryto blachą. W 1667 roku biskup Andrzej Trzebicki pokrył pałac dachówką. W 1806 Franciszek II Habsburg cesarz Austrii przekazał pałac będący własnością skarbu państwa na potrzeby nowo utworzonej diecezji kieleckiej[2]. W 1816 r. Stanisław Staszic stworzył w pałacu Szkołę Akademiczno-Górniczą. Po Powstaniu styczniowym zaborcy usunęli hełmy na wieżach i figury posłów moskiewskiego i szwedzkiego na frontonie. Pałac w XX wieku pełnił rolę sztabu legionowego Józefa Piłsudskiego, biura werbunkowego, drukarni, poczty, biura przepustek i siedziby redakcji lokalnego dziennika. W latach 20. według projektu Szyszko-Bohusza zrekonstruowano barokowe hełmy na wieżach. W latach międzywojennych urząd wojewódzki. W latach 1945–1971 siedziba Wojewódzkiej Rady Narodowej. Od 1971 r. mieści się w nim Muzeum Narodowe. Z tyłu pałacu, w 2005 roku otwarto Ogród Włoski.
Pałac wraz z otoczeniem (baszta prochowa, ogród, spichlerz przy ul. Zamkowej 2) jako zespół został wpisany do rejestru zabytków nieruchomych[1].
Turystyka[edytuj | edytuj kod]
Koło Pałacu Biskupów Krakowskich przechodzi szlak turystyczny
czerwony szlak miejski prowadzący przez zabytkowe i ciekawe turystycznie miejsca miasta Kielce.
Na zachód od miasta, w Podzamczu Piekoszowskim znajduje się trwała ruina pałacu Tarłów, stanowiącego dość dokładną kopię budowli kieleckiej.
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b Narodowy Instytut Dziedzictwa: Rejestr zabytków nieruchomych – województwo świętokrzyskie. 2018-09-30. s. 16. [dostęp 2015-10-26].
- ↑ Jerzy Daniel, Kalendarz Świętokrzyski 2005. Wydawnictwo Jedność Kielce 2014, s.216.
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Jan Leszek Adamczyk: Zabytki architektury na Kielecczyźnie. Kielce: Marek Leszko, 2005, s. 16. ISBN 83-92295-10-2.
- Mariusz Karpowicz, Tomasz Poncino (ok. 1590-1659) - architekt pałacu kieleckiego, Muzeum Narodowe, Kielce, 2002; ISBN 8390974479
