Pałac Biskupów Kujawskich w Wolborzu
| ||
![]() | ||
Front pałacu i pomnik Czynu Grunwaldzkiego | ||
Państwo | ![]() | |
Województwo | ![]() | |
Miejscowość | Wolbórz | |
Adres | ulica Andrzeja Frycza Modrzewskiego 107 | |
Styl architektoniczny | barok | |
Architekt | Franciszek Placidi | |
Rozpoczęcie budowy | 1768 | |
Ukończenie budowy | 1773 | |
Pierwszy właściciel | Antoni Kazimierz Ostrowski | |
![]() |
Pałac Biskupów Kujawskich – zespół parkowo-pałacowy przy ulicy Andrzeja Frycza-Modrzewskiego 107 w Wolborzu, nieopodal skrzyżowania z drogą krajową nr 8.
Obecny pałac w stylu barokowym wzniesiony został w latach 1768-1773, gdy Wolbórz był pod rządami biskupa Ostrowskiego, z wykorzystaniem murów istniejących budowli (z początku XVII w.) według projektu architekta włoskiego Franciszka Placidiego z przeznaczeniem na letnią rezydencję Biskupów Kujawskich po tym, jak wyprowadzili się oni z wolborskiego zamku.
Należy do najświetniejszych rezydencji magnackich w Polsce z okresu późnego baroku. Zespół składa się z pałacu, dwóch oficyn, pomieszczeń gospodarczych i kordegardy, a także z dziedzińca paradnego i parku pałacowego. Od południowego zachodu zespół zamknięty jest falistym ogrodzeniem z żelazną bramą. W centrum tego kompleksu znajduje się dwukondygnacyjny pałac, zbudowany na planie prostokąta z trzema ryzalitami o zaokrąglonych narożnikach w fasadzie frontowej. Na środkowym, trójkątnym szczycie kartusz rokokowy z 1773 roku. Dawniej budynek główny był połączony z bocznymi oficynami półkolistymi galeriami kolumnowymi.
Historia[edytuj | edytuj kod]
Wolborski pałac był używany przez biskupów kujawskich do 1818 roku. Następnie przejęła go Komisja Rządowa Wojny Królestwa Polskiego, lokując tutaj w 1834 roku inwalidów wojennych. Następnie dawna rezydencja biskupia stała się koszarami dla dwóch rot rosyjskiego, połockiego pułku piechoty (do 1910 roku). Spowodowało to znaczną dewastację pałacu i parku, pogłębioną jeszcze spaleniem go w latach 1914-1918 podczas I wojny światowej.
Po 1920 roku pałac odbudowano, zniekształcając jednak jego bryłę poprzez dodanie lukarn na dachu. Od 1937 roku mieściły się w nim junackie hufce pracy. We wrześniu 1939 roku spaleniu uległa południowo-wschodnia oficyna pałacu. Podczas II wojny światowej pałac zajmowali Niemcy.
Po 1945 roku był on użytkowany kolejno przez: Wyższą Szkołę Gospodarstwa Wiejskiego, Dom Dziecka i Liceum Pedagogiczne. W latach 1950-1961 przeprowadzono generalną restaurację pałacu. Od 1967 roku dawna rezydencja biskupów kujawskich jest siedzibą Zespołu Szkół Rolnicze Centrum Kształcenia Ustawicznego w Wolborzu. W pałacu mieści się izba muzealna, przechowująca pamiątki historyczne z dziejów Wolborza. W ostatnich latach staraniem dyrekcji ZSRCKU zespół pałacowy poddano zabiegom konserwatorskim. Przed frontonem pałacu znajduje się Pomnik Czynu Grunwaldzkiego, odsłonięty w 1960 roku w 550 rocznicę wymarszu wojsk Władysława Jagieły z Wolborza na bitwę pod Grunwaldem. Autorem projektu pomnika "Dwa Miecze" jest Stefan Weyman.
W roku 1969 w pałacu i okolicy nakręcono większość scen do filmu "Rzeczpospolita babska".
Zobacz też[edytuj | edytuj kod]
Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]
- Wolbórz (pol.). zabytkisakralne.pl. [dostęp 2014-02-19]. [zarchiwizowane z tego adresu (2008-06-26)].
- Zespół Szkół Rolnicze Centrum Kształcenia Ustawicznego