Pałac Borchów w Warszawie
| ||
 nr rej. 302 z 1.07.1965
| ||
 Pałac Borchów od strony ul. Miodowej | ||
| Państwo |  Polska
| |
| Województwo |  mazowieckie
| |
| Miejscowość | ul. Miodowa 17/19 | |
| Styl architektoniczny | barok, klasycyzm[1] | |
| Inwestor | Piotr de Riacour | |
| Kondygnacje | 3 | |
| Ważniejsze przebudowy | 1780 | |
| Zniszczono | 1944 | |
| Odbudowano | 1949–1953 | |
| Pierwszy właściciel | Piotr de Riacour | |
| Kolejni właściciele | Andrzej de Racour hr. Jan Borch Ludwik Nesti Karol Kerner Rząd Królestwa Polskiego Instytut Aleksandryjski Wychowania Panien | |
| Obecny właściciel | Archidiecezja Warszawska | |
Położenie na mapie Warszawy   Pałac Borchów w Warszawie Dom Arcybiskupów Warszawskich Pałac Arcybiskupi | ||
Położenie na mapie Polski  Pałac Borchów w Warszawie Dom Arcybiskupów Warszawskich Pałac Arcybiskupi | ||
Położenie na mapie województwa mazowieckiego  Pałac Borchów w Warszawie Dom Arcybiskupów Warszawskich Pałac Arcybiskupi | ||
 52°14′50,27″N 21°00′27,72″E/52,247297 21,007700
| ||
Pałac Borchów[2], także Dom Arcybiskupów Warszawskich[2] lub pałac Arcybiskupi[3] – pałac znajdujący się przy ul. Miodowej 17/19 w Warszawie. Od 1843 siedziba arcybiskupów warszawskich.
Spis treści
Historia[edytuj | edytuj kod]
W II poł. XVIII w. w miejscu obecnego pałacu znajdował się drewniany dwór marszałka wielkiego litewskiego Aleksandra Hilarego Połubińskiego[3]. W 1681 jego właścicielem został skarbnik ziemi nurskiej Wawrzyniec Wodzicki[3].
Przed 1732 w miejscu dworu został wniesiony pałac, należący ok. 1740 do starosty wyszogrodzkiego Mateusza Szymanowskiego[4]. Przed 1754 dokonano jego przebudowy w stylu późnego baroku dla barona Piotra de Riaucourta, prawdopodobnie według projektu Jakuba Fontany[5]. Na tyłach pałacu powstał także regularny ogród francuski, na osi którego wzniesiono murowaną altanę w stylu rokokowym[1][5]. W miejscu rozebranej oficyny przyulicznej wzniesiono ażurowe ogrodzenie z czterofilarową bramą[5]. Jest to jedyna zachowana w Warszawie brama z wazonami rokokowymi[6].
Ok. 1780 budynek został przebudowany w stylu klasycystycznym przez Dominika Merliniego dla podkanclerzego koronnego Jana Borcha[1]. Korpus główny pałacu został wtedy podwyższony do dwóch pięter[5].
Pod koniec XVIII w. pałac był siedzibą Komisji Brukowej[2].
Od 1800 właścicielem pałacu był Ludwik Nesti, który otworzył w nim restaurację i cukiernię[2]. W latach 1810–1837 pałac był własnością rodziny Kernerów[3]. Przed 1830 w pałacu mieściła się restauracja i Hotel d’Europe[3]. W 1837 budynek został zakupiony przez rząd Królestwa Polskiego, do 1842 mieścił się w nim Instytut Aleksandryjskiego Wychowania Panien[1]. Po przeniesieniu Instytutu do Puław, w 1843 gmach został przekazany na siedzibę arcybiskupa warszawskiego[3]. Funkcję tę pełni do dziś; stąd nosi także nazwę Domu Arcybiskupów Warszawskich.
Pałac został spalony w czasie powstania warszawskiego[1]. Został odbudowany w latach 1949–1954 według projektu Stanisława Marzyńskiego w późnobarokowej-klasycystycznej formie z XVIII wieku[2][1]. Po odbudowie pałac stał się rezydencją prymasa Polski[3].
W 1953 funkcjonariusze Urzędu Bezpieczeństwa zatrzymali w pałacu Stefana Wyszyńskiego; po uwolnieniu i powrocie z internowania w 1956 prymas mieszkał w nim do śmierci w 1981[7].
W 1962, w związku z budową ul. Schillera, ogród pałacowy został skrócony o połowę i obecnie kończy się on murem bezpośrednio za rokokową altaną[8].
Zobacz też[edytuj | edytuj kod]
Galeria[edytuj | edytuj kod]
Sala Tronowa 
Mały salon papieski 
Czarny Gabinet 
Kaplica
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b c d e f Juliusz A. Chrościcki, Andrzej Rottermund: Atlas architektury Warszawy. Warszawa: Wydawnictwo Arkady, 1977, s. 93.
- ↑ a b c d e Encyklopedia Warszawy. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 1994, s. 300. ISBN 83-01-08836-2.
- ↑ a b c d e f g Tadeusz S. Jaroszewski: Księga pałaców Warszawy. Warszawa: Wydawnictwo Interpress, 1985, s. 22. ISBN 83-223-2047-7.
- ↑ Jarosław Zieliński: Atlas dawnej architektury ulic i placów Warszawy. Tom 11. Miechowska–Myśliwiecka. Warszawa: Biblioteka Towarzystwa Opieki nad Zabytkami, 2005, s. 184. ISBN 83-88372-30-0.
- ↑ a b c d Jarosław Zieliński: Atlas dawnej architektury ulic i placów Warszawy. Tom 11. Miechowska–Myśliwiecka. Warszawa: Biblioteka Towarzystwa Opieki nad Zabytkami, 2005, s. 185. ISBN 83-88372-30-0.
- ↑ Jarosław Zieliński: Atlas dawnej architektury ulic i placów Warszawy. Tom 11. Miechowska–Myśliwiecka. Warszawa: Biblioteka Towarzystwa Opieki nad Zabytkami, 2005, s. 188. ISBN 83-88372-30-0.
- ↑ Dom Arcybiskupów Warszawskich. Archidiecezja Warszawska. [dostęp 2018-05-23].
- ↑ Jarosław Zieliński: Atlas dawnej architektury ulic i placów Warszawy. Tom 11. Miechowska–Myśliwiecka. Warszawa: Biblioteka Towarzystwa Opieki nad Zabytkami, 2005, s. 185–186. ISBN 83-88372-30-0.
