Pałac Rembielińskiego w Warszawie
nr rej. 603 z 1.07.1965 | |
Pałac od strony skrzyżowania ul. Pięknej i Alej Ujazdowskich | |
Państwo | |
---|---|
Województwo | |
Miejscowość | |
Typ budynku | |
Styl architektoniczny | |
Architekt | |
Rozpoczęcie budowy |
1859 |
Odbudowano |
1949 |
Pierwszy właściciel | |
Kolejni właściciele |
Jan Kurtz |
Położenie na mapie Warszawy | |
Położenie na mapie Polski | |
Położenie na mapie województwa mazowieckiego | |
52°13′27,34″N 21°01′28,78″E/52,224261 21,024661 |
Pałac Rembielińskiego, także pałac Lesserów[1] – pałac znajdujący się w Warszawie przy Alejach Ujazdowskich 6a (przy skrzyżowaniu z ul. Piękną).
Opis[edytuj | edytuj kod]
Budowę pałacu rozpoczął Aleksander Rembieliński w 1859 na gruncie nabytym od Stanisława Lessera[1]. Projektantem był Franciszkek Maria Lanci, który nadał pałacowi formy renesansowe[1]. Nieukończywszy prac budowlanych, Rembieliński sprzedał budynek Janowi Kurtzowi i Stanisławowi Radyńskiemu. Kurtz stał się jedynym właścicielem pałacu; w 1865 ukończył jego budowę.
W 1874 właścicielką pałacu została Maria Jankowska. W 1900 roku pałac nabyła łódzka Spółka Akcyjna Wyrobów Bawełnianych Izraela Poznańskiego[1]. Podczas dwudziestolecia międzywojennego w pałacu mieściło się Poselstwo Danii (1923[2]-1928). Od 1935 jego właścicielem był Abraham Sojka.
Od ok. 1935 w apartamencie znajdującym się na pierwszym piętrze od strony parku Ujazdowskiego mieszkał Tadeusz Dołęga-Mostowicz[3].
Budynek ucierpiał podczas II wojny światowej. Odbudowano go w 1949 pod kierunkiem Eugeniusza Wierzbickiego, Jana Mokrzyńskiego i Wacława Kłyszewskiego. Podczas odbudowy usunięto ruiny sąsiednich kamienic w wyniku czego pałac stał się budowlą wolnostojącą, z nową elewacją od ulicy Matejki[1]. Mieściła się w nim biblioteka oraz ośrodek szkolenia Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej[4], następnie Wydział Historii Partii KC PZPR (1955)[5], a później szkoła muzyczna[1]. Następnie był siedzibą Zarządu Głównego i Zarządu Okręgu Związku Bojowników o Wolność i Demokrację[1]. Od lat 90. mieści się w nim Zarząd Główny Związku Kombatantów RP i Byłych Więźniów Politycznych. Swoją siedzibę ma tam również Press Club Polska.
Budynek jest wpisany do rejestru zabytków pod nazwą Willa Poznańskich (d. pałac Rembelińskich, Lesserów) nr 603 z 1 lipca 1965[6].
Tablice pamiątkowe[edytuj | edytuj kod]
- Tablica upamiętniająca obrzucenie granatami 15 lipca 1943 przez grupę żołnierzy Gwardii Ludowej kolumny SA osłonięta w marcu 1952[7].
- Tablica upamiętniająca Zygmunta Rumla.
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b c d e f g Tadeusz S. Jaroszewski: Księga pałaców Warszawy. Warszawa: Wydawnictwo Interpress, 1985, s. 75. ISBN 83-223-2047-7.
- ↑ Liste du corps diplomatique à Varsovie en Juillet 1923
- ↑ Ida Świerkocka: Śladami gwiazd II RP. Warszawa: Agencja Wydawniczo-Reklamowa Skarpa Warszawska, 2017, s. 58, 60. ISBN 978-83-63842-50-5.
- ↑ Warszawa. Warszawa: Spółdzielczy Instytut Wydawniczy „Kraj”, 1950, s. 56.
- ↑ Spis telefonów województwa warszawskiego i m. st. Warszawy na rok 1955
- ↑ Rejestr i ewidencja zabytków. Wojewódzki Urząd Ochrony Zabytków w Warszawie. [dostęp 2013-06-19]. (pol.).
- ↑ Stanisław Ciepłowski: Wpisane w kamień i spiż. Inskrypcje pamiątkowe w Warszawie XVII–XX w.. Warszawa: Argraf, 2004, s. 25. ISBN 83-912463-4-5.