Pałac w Czaczu

Pałac w Czaczu
	nr rej. 1665/A z 21.12.1974
	; Pałac w Czaczu - fasada ogrodowa
Państwo	Polska
Województwo	wielkopolskie
Miejscowość	Czacz
	Położenie na mapie gminy Śmigiel Pałac w Czaczu
	Położenie na mapie Polski Pałac w Czaczu
	Położenie na mapie województwa wielkopolskiego Pałac w Czaczu
	Położenie na mapie powiatu kościańskiego Pałac w Czaczu
	52°02′11,367″N 16°32′36,765″E/52,036491 16,543546
	Multimedia w Wikimedia Commons

Pałac w Czaczu – w miejscowości Czacz, w parku, na wzniesieniu, pierwotnie zbudowany na planie prostokąta jako wczesnobarokowy około 1650 (prawdopodobnie według projektu Krzysztofa Bonadury Starszego) dla Wojciecha Gajewskiego, kasztelana rogozińskiego. Pałac został spalony w 1709. Na jego ruinach, najprawdopodobniej na początku XIX wieku powstało obecne założenie, zbudowane dla Wiktora Szołdrskiego. Dodano wówczas dwie klasycystyczne oficyny i połączono je z pałacem ćwierćkolistymi galeriami. Przebudowa z lat 1848–1851, dokonana dla Marcelego Żółtowskiego podwyższyła pałac (poprzez zmianę dachu na dach mansardowy i zmieniła wygląd elewacji.

Kolejnej przebudowie, wykonanej w latach 1911–1912 przez Jana Żółtowskiego według projektu architekta Mariana Andrzejewskiego w stylu tzw. „kostiumu polskiego” zawdzięczamy obecny wygląd pałacu. Fasada południowa (ogrodowa) rozczłonkowana pilastrami jońskimi wielkiego porządku z motywami heraldycznymi na kapitelach. W narożach budynku pozorne ryzality. Na środku wejście do dawnego salonu, nad nim, na piętrze, mały balkon. Wyżej herb Żółtowskich – Ogończyk. We wschodniej galerii brama przejazdowa. Elewacja północna skromniejsza, z tarasem przed wejściem głównym. Park z początku XIX wieku (powierzchnia 19 ha), obecnie rozdzielony drogami. Budynek główny pałacu obecnie mieści szkołę podstawową. Oficyny są zamieszkane. Pałac i park zaniedbane.