Pałac w Gliśnie
52°28′26″N 15°14′23″E/52,473889 15,239722 nr rej. KOK-I-540/63 z 30.05.1963 oraz 13 z 22.10.1976
| |
 Pałac w Gliśnie – fasada frontowa | |
| Państwo | |
|---|---|
| Województwo | |
| Miejscowość | |
| Adres |
Glisno 123, 69-210 Lubniewice |
| Styl architektoniczny | |
| Rozpoczęcie budowy |
1793 |
| Właściciel |
Wojewódzki Ośrodek Postępu Rolniczego w Lubniewicach |
Położenie na mapie gminy Lubniewice  | |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa lubuskiego  | |
Położenie na mapie powiatu sulęcińskiego  | |
| 52°28′26″N 15°14′23″E/52,473889 15,239722
| |
| Strona internetowa | |
Pałac w Gliśnie – zespół pałacowy z XVIII/XIX w. obejmujący: pałac, oficynę, park, pawilon parkowy – sztuczną ruinę, mauzoleum.
Historia[edytuj | edytuj kod]
Glisno posiada metrykę średniowieczną i stanowiło własność kolejnych rodów rycerskich, a następnie w okresie nowożytnym rodu von Waldow, wywodzącego się z pobliskich Lubniewic.
Budowę tego pałacu rozpoczęto w 1793 na zlecenie ówczesnego właściciela dóbr gliśnieńskich prezydenta Kamery pruskiej Friedricha von Posera. Obok rezydencji wybudowano fabrykę ałunu i fabrykę jedwabiu.
W latach 20. XIX wieku założono tutaj kąpielisko lecznicze, jedyne w swoim rodzaju uzdrowisko w regionie, oparte na lokalnych złożach węgla brunatnego[1]. Kolejnym właścicielem majątku był Israel Moses Henoch, który adaptował pałac na luksusowe kasyno z hotelem. Po kolejnych zmianach własnościowych, w posiadanie majątku wszedł Karl Otto von Wartenberg, który zrezygnował z prowadzenia uzdrowiska i skoncentrował się wyłącznie na prowadzeniu działalności rolnej. Z dóbr ziemskich utworzona została ordynacja, a w miejscu zabudowy uzdrowiskowej wybudowano założenie folwarczne.
W południowo-wschodniej części parku wystawiono mauzoleum rodzinne z herbami rodowymi we frontonie fasady. Przebudowano i rozbudowano również pałac, w którym spadkobiercy Karla Ottona von Wartenberga mieszkali do końca lat 20. XX wieku.
W 1945 majątek został znacjonalizowany i przekształcony w państwowe gospodarstwo rolne. Pałac do lat 60. XX wieku nie był użytkowany i znajdował się w złym stanie technicznym. W 1967 budynek został wydzierżawiony Kaliskiej Wytwórni Pluszu i Aksamitu na ośrodek kolonijny. W latach 1968–1972 przeprowadzono remont generalny i adaptacje wnętrz do nowej funkcji. W latach 70. XX wieku użytkownikiem pałacu była firma Rurotex.
W 1978 właścicielem obiektu został Wojewódzki Ośrodek Postępu Rolniczego w Lubniewicach.
Architektura[edytuj | edytuj kod]
- Pałac
Pałac znajduje się w południowej części Glisna. Pałac został wzniesiony w 1793 w stylu późnego baroku. W swym obecnym kształcie jest to budowla założona na planie wydłużonego prostokąta na osi północny zachód – południowy wschód. Obiekt jest murowany z cegły na zaprawie wapiennej, o tynkowanych elewacjach. Architektonicznie jest to budowla parterowa, w części podpiwniczona, nakryta dachem mansardowym z lukarnami. Na osi pałacu zlokalizowana jest owalna sala nakryta kopułowo. Od frontu poprzedzona schodami i kolumnowym portykiem, od strony ogrodu schodami i tarasem. W półkolistym ryzalicie, nad wejściem tarasowym herb von Wartenberg. Obiekt był wielokrotnie przebudowywany i rozbudowywany oraz adaptowany do zmieniających się jego funkcji. Obiekt jest zwrócony elewacją frontową w kierunku północno-wschodnim.
- Mauzoleum
Po południowej stronie pałacu jest park w typie krajobrazowym o powierzchni około 28 ha. W parku, na osi widokowej od elewacji parkowej pałacu, są malownicze sztuczne ruiny określone jako ruiny mauzoleum rodu von der Marwitz[2]. W głębi parku znajduje się niewielkie mauzoleum rodu von Wartenberg. Nad ostrołukowym wejściem do mauzoleum w medalionie herby rodzin: von Wartenberg (po lewej) i von Kalckreuth (po prawej)[3].
Galeria[edytuj | edytuj kod]
-
Fasada ogrodowa -
Pawilon parkowy - sztuczna ruina -
Mauzoleum rodu von Wartenberg -
Herb von Wartenberg -
Herb von Kalckreuth -
Posąg Ateny - element elewacji ogrodowej pałacu
.jpg)
.jpg)
.jpg)
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Agnieszka Gontaszewska, W poszukiwaniu najstarszej kopalni węgla brunatnego na Ziemi Lubuskiej, „Przegląd Geologiczny”, 65, 2017, s. 549-554.
- ↑ BIP Lubuski Konserwator Zabytków Glisno - Pałac. [dostęp 2023-09-13]. (pol.).
- ↑ Czego to są ruiny? Glisno - pałac i park, woj. Lubuskie. [dostęp 2023-09-13]. (pol.).
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Maja Błażejewska: Zamki, dwory i pałace województwa lubuskiego, Wydawnictwo, Wojewódzki Urząd Ochrony Zabytków, Zielona Góra 2007, ISBN 83-9246-691-8, ISBN 978-8-3924-6691-8.