50°52′32″N 15°48′50″E/50,875556 15,813889Pałac w Wojanowie
 nr rej. 240 z 24.08.1950
| |
| |
| Państwo | |
|---|---|
| Miejscowość | |
| Adres |
Wojanów 9 |
| Typ budynku | |
| Kondygnacje |
3 |
| Ukończenie budowy |
1667 r. |
| Ważniejsze przebudowy |
1833 r. |
Położenie na mapie gminy Mysłakowice  | |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa dolnośląskiego  | |
Położenie na mapie powiatu karkonoskiego  | |
| 50°52′32″N 15°48′50″E/50,875556 15,813889
| |
| Strona internetowa | |
Pałac w Wojanowie – pałac w miejscowości Wojanów w województwie dolnośląskim. Usytuowany po południowej stronie drogi z Jeleniej Góry do Janowic Wielkich.
Historia[edytuj | edytuj kod]
Dobra w Wojanowie w źródłach pisanych po raz pierwszy pojawiają się w XIII wieku. Miejscowość, jako lenno rycerskie, w 1281 roku należała do Eberharda von Schildau. Około połowy XIV w. jako właściciela dóbr dokumenty wymieniają Hansa von Zedlitza. W XVI w. część majątku przeszła pod władanie Schaffgotschów, a następnie von Zedlitz. Nickel von Zedlitz und Nimmersath buduje w latach 1603–1607 nowy renesansowy dwór[1]. W trakcie wojny trzydziestoletniej w 1642 roku dwór spalili Szwedzi[1]. Odbudowano go w 1667 roku, kiedy właścicielem był Christoph von Zedlitz[1], w kolejnych latach obiekt zmieniał często właścicieli. W 1754 r. Wojanów nabył kupiec Daniel von Buchs, zlecił barokową przebudowę pałacu[1]. Dobra wojanowskie w 1817 roku przejął Karl Sigismund von Rothkirch, a po nim Karl Albrecht Ike, który w latach 1832–1833 zmodernizował pałac i założył park krajobrazowy. Obiekt przebudowano w duchu klasycystycznej odmiany neogotyku. Autorem projektu był architekt z kręgu Karla Friedricha Schinkla[1]. W roku 1839 księżna Luiza Niderlandzka otrzymała od swojego ojca, króla Prus Fryderyka Wilhelma III, majątek w Wojanowie. Zadecydowano wówczas o przebudowie, która przystosowała rezydencję do nowej funkcji, rzekomo według jednej z dwóch koncepcji autorstwa: Friedricha Augusta Stülera lub Hermanna Wentzla. W latach 30. i 40. XIX w. przekształcono park według planów Petera Josepha Lenne[1]. Włości należały do rodziny królewskiej do 1908 roku, kiedy zostały sprzedane przez ostatnią spadkobierczynię Marię zu Wied. Do 1945 roku pałac należał kolejno do: Carla Kriegowa, konsula Effenberga oraz wydawcy gazet Kammera. W trakcie II wojny światowej w pałacu urządzono obóz pracy dla robotników przymusowych. Po 1945 roku w pałacu i folwarku znajdował się PGR[1]. Obecnie pałac jest własnością prywatną, mieści się w nim kompleks hotelowo-konferencyjny[1].
Opis obiektu[edytuj | edytuj kod]
Pałac posadowiony na wysokim cokole, przechodzącym w taras po stronie południowej. 3-kondygnacyjny z mezzaninem na planie zbliżonym do kwadratu z okrągłymi alkierzowymi wieżami, nakryty stromym dachem namiotowym[1]. W elewacji ogrodowej rozległy taras z bocznymi schodami, skrajne naroża flankowane przez oranżerie[1]. W elewacji frontowej zachował się dwudzielny portal zwieńczony fryzami, na których umieszczono szesnaście tarcz herbowych. Fryz lewy (od lewej): von Zedlitz, von Runge, von Seidlitz, von Schwertau, von Stosch, von Lohenstein, (?), von Schlichting. Fryz prawy (od lewej): von Zedlitz, von Nimpsch, von Zedlitz, von Rötteln, von Schaffgotsch, von Hochberg. W elewacji również obramienia okien w dolnej kondygnacji oraz wewnętrzny portal prowadzący do piwnicy[1]. Korpus boniowany zwieńczony krenelażem[1]. Wnętrze 2-traktowe i 3-dzielne[1]. Znaczna część wyposażenia XIX w. pałacu uległa zniszczeniu w przeciągu lat powojennych i pożaru w 2002 r. Szczęśliwie zachowała się sala balowa z polichromią oraz ornamentalne malowidła sklepień z jednej z górnych kondygnacji wież[1].
Galeria[edytuj | edytuj kod]
Pałac od południowego wschodu
Pałac od południa
Pałac od południa
![Fryzy z herbami[2]](//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a6/Herby._Pa%C5%82ac_Wojan%C3%B3w.jpg/150px-Herby._Pa%C5%82ac_Wojan%C3%B3w.jpg)
Fryzy z herbami[2]
Fontanna przy pałacu, w tle folwark
Portal
Zabudowania folwarku
Miniatura pałacu w Parku Miniatur Zabytków w Kowarach
![Fryzy z herbami[2]](/wiki/Plik:Herby._Pa%C5%82ac_Wojan%C3%B3w.jpg)
.JPG)
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b c d e f g h i j k l m n Romuald Łuczyński: Zamki, dwory i pałace w Sudetach. Legnica: Stowarzyszenie „Wspólnota Akademicka”, 2008, s. 413-418. ISBN 978-83-89102-63-8.
- ↑ Lewy (od lewej): von Zedlitz, von Runge, von Seidlitz, von Schwertau, von Stosch, von Lohenstein, (?), von Schlichting. Prawy (od lewej): von Zedlitz, von Nimpsch, von Zedlitz, von Rötteln, von Schaffgotsch, von Hochberg, (?), (?)
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Romuald Łuczyński: Zamki, dwory i pałace w Sudetach. Legnica: Stowarzyszenie „Wspólnota Akademicka”, 2008, ISBN 978-83-89102-63-8.
- Wojciech Kapałczyński, Piotr Napierała: Zamki, pałace i dwory Kotliny Jeleniogórskiej. Wrocław: Fundacja Doliny Pałaców i Ogrodów Kotliny Jeleniogórskiej, 2005, s. 133-136. ISBN 83-92292-21-9.
- Zabytki sztuki w Polsce : Śląsk. Warszawa: Krajowy Ośrodek Badań i Dokumentacji Zabytków, 2006., 2005, s. 941. ISBN 83-92290-61-5.Sprawdź autora:1.
Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]
- Archiwalne widoki pałacu w bibliotece Polona
| Dwory | |
|---|---|
| Pałace | |
| Wieże rycerskie | |
| Zamki |
