Pampusana
| Pampusana | |||
| Bonaparte, 1855[1] | |||
 Przedstawiciel rodzaju – atolowczyk białobrewy (P. jobiensis) | |||
| Systematyka | |||
| Domena | |||
|---|---|---|---|
| Królestwo | |||
| Typ | |||
| Podtyp | |||
| Gromada | |||
| Podgromada | |||
| Infragromada | |||
| Rząd | |||
| Rodzina | |||
| Podrodzina | |||
| Rodzaj |
Pampusana | ||
| Typ nomenklatoryczny | |||
|
Columba pampusana Quoy & Gaimard, 1824 (= Columba xanthonura Temminck, 1823) | |||
| Synonimy | |||
|
| |||
| Gatunki | |||
| |||
Pampusana – rodzaj ptaków z podrodziny treronów (Raphinae) w obrębie rodziny gołębiowatych (Columbidae).
Zasięg występowania[edytuj | edytuj kod]
Rodzaj obejmuje gatunki występujące na Małych Wyspach Sundajskich, Nowej Gwinei, Archipelagu Bismarcka, Wyspach Salomona, Karolinach, Marianach, Tuamotu, Markizach, Palau, Santa Cruz, Vanuatu i Polinezji[5].
Morfologia[edytuj | edytuj kod]
Długość ciała 18–28 cm; masa ciała 58–171 g[6].
Systematyka[edytuj | edytuj kod]
Rodzaj zdefiniował w 1855 roku francuski zoolog Karol Lucjan Bonaparte w artykule poświęconym gołębiom, opublikowanym w czasopiśmie Comptes rendus hebdomadaires des séances de l’Académie des Sciences [1]. Gatunkiem typowym jest (oryginalne oznaczenie) atolowczyk mariański (P. xanthonura).
Etymologia[edytuj | edytuj kod]
- Pampusana: epitet gatunkowy Columba pampusan[a] Quoy & Gaimard, 1824; być może eponim Marie Delphine Pampusy, żony francuskiego kupca Jeana Adolphe’a Pampusy[7].
- Alopecoenas: gr. αλωπηξ alōpēx, αλωπεκος alōpekos ‘lis’ (tj. koloru lisa); οινας oinas, οιναδος oinados ‘gołąb’[8]. Gatunek typowy (oznaczenie monotypowe): Leptoptila hoedtii Schlegel, 1871.
- Terricolumba: łac. terra ‘ziemia, grunt’; columba ‘gołąb’[9]. Gatunek typowy (oryginalne oznaczenie): Columba erythroptera J.F. Gmelin, 1789.
- Misophaps: gr. μισος misos ‘nienawiść’ (tj. nieśmiały, wstydliwy); φαψ phaps, φαβος phabos ‘gołąb’[10]. Gatunek typowy (oryginalne oznaczenie): Chalcophaps margarithae Salvadori & Albertis, 1875 (= Phlegoenas jobiensis A.B. Meyer, 1875).
Podział systematyczny[edytuj | edytuj kod]
Taksony wyodrębnione z Gallicolumba[11]. Do rodzaju należą następujące gatunki[12]:
- Pampusana hoedtii (Schlegel, 1871) – atolowczyk jasnogłowy
- Pampusana jobiensis (A.B. Meyer, 1875) – atolowczyk białobrewy
- Pampusana kubaryi (Finsch, 1880) – atolowczyk karoliński
- Pampusana xanthonura (Temminck, 1823) – atolowczyk mariański
- Pampusana erythroptera (J.F. Gmelin, 1789) – atolowczyk polinezyjski
- Pampusana rubescens (Vieillot, 1818) – atolowczyk ciemny
- Pampusana beccarii (Salvadori, 1876) – atolowczyk papuaski
- Pampusana canifrons (Hartlaub & Finsch, 1872) – atolowczyk rdzawokarkowy
- Pampusana sanctaecrucis (Mayr, 1935) – atolowczyk siwogłowy
- Pampusana stairi (G.R. Gray, 1856) – atolowczyk rdzawogłowy
- Pampusana ferruginea (Wagler, 1829) – atolowczyk rdzawopierśny – takson wymarły[13]
- Pampusana salamonis (E.P. Ramsay, 1882) – atolowczyk grubodzioby – takson wymarły około 1927 roku[14]
- Pampusana norfolkensis (Forshaw, 2015) – atolowczyk białogłowy – takson wymarły, znany ze szczątków subfosylnych[15]
Uwagi[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Synonim P. xanthonura.
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b Ch.L. Bonaparte. Coup d’œil sur les Pigeons (sixième et dernière partie). „Comptes rendus hebdomadaires des séances de l’Académie des Sciences”. 40, s. 207, 1855. (fr.).
- ↑ R.B. Sharpe: A hand-list of the genera & species of birds. Cz. 1. London: Printed by order of the Trustees, 1899, s. 90. (ang.).
- ↑ M. Hachisuka. Notes sur les oiseaux des Philippines. I. — Révision des colombes terrestres. „L’Oiseau et la revue Française d’Ornithologie”. Nouvelle Série. 1, s. 24, 1931. (fr.).
- ↑ T. Iredale: Birds of New Guinea. Cz. 1. Melbourne: Georgian House, 1956, s. 78. (ang.).
- ↑ F. Gill & D. Donsker (red.): Pigeons. IOC World Bird List: Version 9.2. [dostęp 2019-11-11]. (ang.).
- ↑ D.W. Winkler, S.M. Billerman & I.J. Lovette, Pigeons and Doves (Columbidae), version 1.0, [w:] S.M. Billerman, B.K. Keeney, P.G. Rodewald & T.S. Schulenberg (redaktorzy), Birds of the World, Cornell Lab of Ornithology, Ithaca, NY 2024, DOI: 10.2173/bow.columb2.01 [dostęp 2024-02-08] (ang.), Pampusana.
- ↑ The Key to Scientific Names ↓, Pampusana [dostęp 2024-02-08].
- ↑ The Key to Scientific Names ↓, Alopecoenas [dostęp 2024-02-08].
- ↑ The Key to Scientific Names ↓, Terricolumba [dostęp 2024-02-08].
- ↑ The Key to Scientific Names ↓, Misophaps [dostęp 2024-02-08].
- ↑ E.C. Dickinson (red.) & J.V. Remsen Jr.: The Howard and Moore Complete Checklist of the Birds of the World. Cz. 1: Non-passerines. Eastbourne: Aves Press, 2013. ISBN 978-0-9568611-0-8. (ang.).
- ↑ Systematyka i nazwy polskie za: P. Mielczarek & M. Kuziemko: Podrodzina: Raphinae Wetmore, 1930 (1835) - trerony (wersja: 2023-12-15). [w:] Kompletna lista ptaków świata [on-line]. Instytut Nauk o Środowisku Uniwersytetu Jagiellońskiego. [dostęp 2024-02-08].
- ↑ BirdLife International, Alopecoenas ferrugineus, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species 2016, wersja 2017-2 [dostęp 2017-10-12] (ang.).
- ↑ BirdLife International, Alopecoenas salamonis, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species 2016, wersja 2017-2 [dostęp 2017-10-12] (ang.).
- ↑ J. Forshaw: Pigeons and Doves in Australia. Clayton: CSIRO Publishing, 2015, s. 84–85. ISBN 978-0-643-09633-2. (ang.).
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- The Key to Scientific Names, J.A. Jobling (red.), [w:] Birds of the World, S.M. Billerman et al. (red.), Cornell Lab of Ornithology, Ithaca (ang.).