Paraben propylu

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Skocz do: nawigacja, szukaj
Paraben propylu
Niepodpisana grafika związku chemicznego; prawdopodobnie struktura chemiczna bądź trójwymiarowy model cząsteczki
Ogólne informacje
Wzór sumaryczny C10H12O3
Masa molowa 180,20 g/mol
Wygląd biały lub prawie biały, krystaliczny proszek[1] lub bezbarwne kryształy[2]
Identyfikacja
Numer CAS 94-13-3
35285-69-9 (sól sodowa)
PubChem 7175[3]
Podobne związki
Podobne związki paraben metylu, paraben etylu, paraben butylu
Pochodne propyloparaben sodu
Jeżeli nie podano inaczej, dane dotyczą
stanu standardowego (25 °C, 1000 hPa)

Paraben propylu (propyloparaben, Nipagina P) – organiczny związek chemiczny z grupy parabenów, n-propylowy ester kwasu p-hydroksybenzoesowego. Występuje naturalnie w roślinach i owadach, do celów przemysłowych otrzymywany jest syntetycznie. Jest używany głównie jako konserwant w kosmetykach i lekach (do 0,02%)[10] – stosowany w kosmetykach opartych na wodzie, takich jak kremy, szampony, płyny do kąpieli i w tuszach do rzęs. Był stosowany również jako dodatek do żywności (symbol E216; E217 w formie soli sodowej), jednak w 2006 roku został usunięty z europejskiego wykazu tych dodatków[11].

Zagrożenia[edytuj]

Przeprowadzone w 1984 roku badania wykazały, że stosowanie kosmetyków zawierających mniej niż 25% parabenów jest bezpieczne. Na ogół zawartość parabenów mieści się w granicach 0,01–0,3%. Ostatnie badania (do roku 2008) wykazały, że parabeny mają zdolność przenikania przez skórę w postaci niezmienionej przez esterazy[12]. Związki te są silnymi alergenami i mogą powodować ciężkie kontaktowe zapalenie skóry[13].

Parabeny wykazują aktywność zbliżoną do estrogenu, wykazują aktywność antagonistyczną do androgenów i blokują sulfotransferazy[12]. W 2004 roku stwierdzono, że stężenie parabenów w tkankach raka piersi wynosi 20,6 ± 4,2 ng/g tkanki, przez co są podejrzewane o udział w tworzeniu się tego nowotworu[14]. W badaniu przeprowadzonym w 2012 roku na grupie 160 osób wykazano, że stężenie propyloparabenu w tkankach raka piersi może wahać się w granicach 0–2052,7 ng/g tkanki[15].

Przypisy[edytuj]

  1. ↑ a b c Polskie Towarzystwo Farmaceutyczne: Farmakopea Polska VIII. Warszawa: Urząd Rejestracji Produktów Leczniczych, Wyrobów Medycznych i Produktów Biobójczych, 2008, s. 3491. ISBN 978-8388157-53-0.
  2. ↑ a b c d Polskie Towarzystwo Farmaceutyczne: Farmakopea Polska VI. Warszawa: Urząd Rejestracji Produktów Leczniczych, Wyrobów Medycznych i Produktów Biobójczych, 2002, s. 1176. ISBN 83-88157-18-3.
  3. ↑ Paraben propylu – podsumowanie (ang.). PubChem Public Chemical Database.
  4. ↑ a b c d Paraben propylu (ang.). [martwy link] The Chemical Database. The Department of Chemistry, University of Akron. [dostęp 2012-06-29].
  5. ↑ a b c d Paraben propylu MSDS (ang.). Hallstar, 2009-06-03. [dostęp 2012-06-20].
  6. ↑ a b Paraben propylu (ang.) w bazie ChemIDplus. United States National Library of Medicine. [dostęp 2012-06-29].
  7. ↑ Propyl Paraben (ang.). Hallstar, 2010-03-25. [dostęp 2012-06-20].
  8. ↑ a b Paraben propylu. Karta charakterystyki produktu Sigma-Aldrich (Merck KGaA) dla Polski. [dostęp 2012-06-29].
  9. ↑ Paraben propylu (ang.). Karta charakterystyki produktu Sigma-Aldrich (Merck KGaA) dla Stanów Zjednoczonych. [dostęp 2012-06-29].
  10. ↑ Farmacja stosowana: podręcznik dla studentów farmacji. Warszawa: Wydawnictwo Lekarskie PZWL, 2008, s. 719. ISBN 9788320037784.
  11. ↑ Dyrektywa 2006/52/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 5 lipca 2006 r. zmieniająca dyrektywę 95/2/WE w sprawie dodatków do żywności innych niż barwniki i substancje słodzące oraz dyrektywę 94/35/WE w sprawie substancji słodzących używanych w środkach spożywczych.(Dz. Urz. UE L 204 z 05.07.2006)
  12. ↑ a b Philippa D. Darbre, Philip W. Harvey. Paraben esters: review of recent studies of endocrine toxicity, absorption, esterase and human exposure, and discussion of potential human health risks. „Journal of Applied Toxicology”. 28 (5), s. 561–578, 2008-05. DOI: 10.1002/jat.1358 (ang.). 
  13. ↑ Wojciech Kostowski, Zbigniew S. Herman: Farmakologia – podstawy farmakoterapii: podręcznik dla studentów medycyny i lekarzy. Wyd. 3 poprawione i uzupełnione. Warszawa: Wydawnictwo Lekarskie PZWL, 2006, s. 1569. ISBN 8320033527.
  14. ↑ P.D. Darbre, G. Coldham. Concentrations of parabens in human breast tumours. „Journal of Applied Toxicology”. 24 (1), s. 5–13, 2004-01-08. DOI: 10.1002/jat.958 (ang.). 
  15. ↑ P.W. Harvey, D.J. Everett. Parabens detection in different zones of the human breast: consideration of source and implications of findings. „Journal of Applied Toxicology”. 32 (5), s. 305–309, 2012. DOI: 10.1002/jat.2743. PMID: 22408000 (ang.). 

Linki zewnętrzne[edytuj]

Star of life.svg Zapoznaj się z zastrzeżeniami dotyczącymi pojęć medycznych i pokrewnych w Wikipedii.

Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Paraben_propylu&oldid=43501360”