Parafia św. Wawrzyńca w Strzelcach Opolskich

Parafia Świętego Wawrzyńca

kościół parafialny
Państwo	Polska
Siedziba	Strzelce Opolskie
Adres	ul. Kołłątaja 9 47-100 Strzelce Opolskie
Data powołania	XIII wiek
Wyznanie	katolickie
Kościół	rzymskokatolicki
Diecezja	opolska
Dekanat	Strzelce Opolskie
Kościół	św. Wawrzyńca
Proboszcz	ks. Rudolf Nieszwiec
Wezwanie	św. Wawrzyńca
Wspomnienie liturgiczne	10 sierpnia
Położenie na mapie Strzelec Opolskich Parafia Świętego Wawrzyńca
Położenie na mapie Polski Parafia Świętego Wawrzyńca
Położenie na mapie województwa opolskiego Parafia Świętego Wawrzyńca
Położenie na mapie powiatu strzeleckiego Parafia Świętego Wawrzyńca
Położenie na mapie gminy Strzelce Opolskie Parafia Świętego Wawrzyńca
50°30′44,857″N 18°18′02,895″E
Strona internetowa

Parafia Świętego Wawrzyńca w Strzelcach Opolskich – rzymskokatolicka parafia dekanatu Strzelce Opolskie. Parafia została założona w XIII wieku. Jej obecnym proboszczem jest ks. Rudolf Nieszwiec. Z parafii św. Wawrzyńca wyodrębniono następujące parafie: parafię Narodzenia NMP w Rożniątowie (30 sierpnia 1987), parafię Podwyższenia Krzyża Świętego w Strzelcach Opolskich (25 sierpnia 1991).

Historia

Pierwszy kościół

Wybudowanie kościoła katolickiego pod wezwaniem św. Wawrzyńca należy datować przed 1290, kiedy to odnotowany został pierwszy znany proboszcz – Mikołaj, będący również notariuszem księcia Bolesława I opolskiego. Kościół i proboszcz administracyjnie podlegali wówczas archiprezbiteriatowi w Opolu. Świątynia znajdowała się w obrębie murów miejskich. W I połowie XV w. odnotowano fundacje ołtarzy w tym kościele i pojawienie się funkcji ołtarzysty (opiekuna danego ołtarza). Ówcześnie na plebanii urzędowali: proboszcz i jeden wikary. Pierwotny kościół był drewniany i niezbyt duży, w latach 1575–1629 należał do protestantów. Istotnych wzmianek na temat kościoła doszukano się w protokole z 1687 r. Odnotowano w nim, iż świątynia ta uległa licznym zniszczeniom z okresu wojny trzydziestoletniej. W protokole wzmiankuje się również o fakcie, iż w roku 1592 została spalona plebania i aż do 1687 nie podjęto działań zmierzających do jej odbudowy. Za czasów posługi proboszcza Ernesta Joachima von Strachwitz (został proboszczem w 1697) przeprowadzona została renowacja kościoła, m.in. zakupiono nowe organy oraz rozbudowano istniejąca plebanię. W listopadzie 1754 podczas pożaru centrum miasta, częściowo ucierpiał również kościół. Proboszcz Franciszek Jerzy von Strachwitz całkowicie go odrestaurował. W 1824 ówczesny ksiądz proboszcz (Jan von Larisch) odnowił częściowo dach w Kościele. W okresie Kulturkampfu – w latach 1875–1886, kościół był w ręku władz państwowych.

Obecny kościół

Na początku XX wieku rozpoczęto rozbudowę, a właściwie budowę nowej świątyni, na miejscu poprzedniego kościoła. Proboszcz Maksymilian Ganczarski, przy wsparciu architekta Jerzego Gűldenpfenniga, w latach 1904–1907, zbudował większy, murowany, neobarokowy kościół parafialny zaprojektowany jako trzynawowa bazylika. Konsekracji kościoła 3 czerwca 1907 dokonał kardynał J. Kopp. Z dotychczasowego kościoła do nowej świątyni został przeniesiony jedynie ołtarz główny (z 1712), będący dziełem rzeźbiarza wrocławskiego Jana Königa, jak również ołtarze boczne i częściowo ambona. Stary kościół był budowlą bardzo skromną z trzema podłużnymi nawami, z kolei nowy kościół stał się o wiele bardziej rozbudowany. Zbudowany został na planie krzyża łacińskiego. Nowy kościół św. Wawrzyńca jest wykonany z cegieł, od zewnątrz otynkowany. Długość kościoła wynosi 58 m, szerokość środkowej nawy – 12,8 m, wysokość – 14 m. Sklepienie jest beczkowe, łączy się w skrzyżowaniu w efektywną kopułę. Wieża sięga 62 m wysokości, ukoronowana jakby czepkiem barokowym. Po bokach prowadzą schody w kierunku organów. Obok chóru znajdują się 2-piętrowe przybudówki.

Obecne wyposażenie kościoła parafialnego

Najcenniejsze przedmioty przejęto ze starego kościoła.

Ołtarz główny powstał w 1712 r., w stylu barokowym. W ołtarzu znajdują się rzeźby świętych: Jerzego, Floriana, Michała Archanioła i 2 nieznanych niewiast. W centrum mieści się obraz Matki Boskiej Śnieżnej z Dzieciątkiem w ozdobnej ramie. W węższym górnym piętrze głównego ołtarza usytuowany jest nowszy obraz patrona kościoła, św. Wawrzyńca.

Lewy ołtarz boczny w stylu barokowym. Posiada rzeźby św. Wawrzyńca i nieznanego świętego, a u szczytu – Chrystusa Salwatora. W tym ołtarzu mieści się także obraz św. Michała Archanioła (XVIII w.).

Prawy ołtarz boczny w stylu barokowym z 4 kolumnami ma rzeźby 2 aniołów, a u szczytu Chrystusa błogosławiącego. W prawym ołtarzu mieści się także obraz św. Antoniego z Dzieciątkiem (XVII w.), malowany na desce.

Ambona zbudowana w stylu późnobarokowym pochodzi z I połowy XVIII w. Umiejscowiona jest w lewej części kościoła, obok lewego bocznego ołtarza. W 1907, z chwilą oddania do użytku nowo wybudowanego kościoła, ambona została odnowiona i częściowo przebudowana. Jej baldachim jest w kształcie latarni, z rzeźbą Matki Bożej Wniebowziętej w asyście czterech ewangelistów.

Organy wykonane przez firmę Schlag i synowie.

Stacyjki krzyżowe wyrzeźbione przez Pawła Thamm z Lądka.

Dzwony wykonane przez firmę Geitner z Wrocławia – 3 grudnia 1922 wciągnięte na wieżę kościoła. Poświęcone 6 i 7 grudnia, nadano im imiona: Jan, Maria i Barbara.

Obraz Matki Bożej Częstochowskiej zakupiony przez proboszcza ks. Faustyna Zbaniuszka w październiku 1946 r. w czasie pielgrzymki parafian do Częstochowy, umieszczony jako wotum na bocznym ołtarzu, obok ambony.

W marcu 1926, kiedy proboszczem w parafii został ks. Karol Lange, w strzeleckiej świątyni powstały nowe ołtarze boczne: ołtarz Serca Jezusowego i ołtarz różańcowy. Górne piętra ozdabiają obrazy św. Karola Boromeusza i św. Józefa.

Nad portalem głównym znajduje się relikwia dobrego pasterza, wykonana ze stiuku; po bokach znajdują się figury Apostołów. Spoglądając do góry można zobaczyć 7 wielkich obrazów sufitowych, których motywy wybrał ówczesny proboszcz – Maksymilian Ganczarski. Przedstawiają: Zwiastowanie, Narodziny Chrystusa, nauczanie Jezusa w świątyni, uzdrawianie chorych, Chrystus jako przyjaciel dzieci, Ostatnia Wieczerza oraz Wniebowstąpienie Chrystusa. Artysta malarz Klink z Babic koło Głubczyc, wykonał powyższe obrazy w duchu barokowym. Na witrażach w oknach chóru są widoczne postaci: św. Jana Nepomucena, św. Jerzego. W oknach nawy krzyżowej znajduje się obraz Niepokalanej i św. Klary.

Powyższe wyposażenie kościoła swoim stylem artystycznym harmonizuje z pozostałym wystrojem świątyni. Wspomnieniem o byłej kaplicy św. Barbary ze starego kościoła – obecnej kaplicy św. Jadwigi – jest ołtarz św. Jadwigi.

Grupy parafialne

• Dzieci Maryi
• Schola
• Katolicka Odnowa w Duchu świętym
• Ministranci
• Nadzwyczajni Szafarze Komunii świętej
• Domowy Kościół
• Ruch Szensztacki
• Żywy Różaniec
• III Zakon św. Franciszka
• Koło Przyjaciół Radia Maryja
• Caritas parafialny
• Grupa modlitewna błogosławionego Edmunda Bojanowskiego
• Ruch Światło-Życie

Świątynie i kaplice na terenie parafii

Oprócz parafialnego kościoła św. Wawrzyńca na terenie parafii znajdują się:

• Kościół Bożego Ciała – poewangelicki, zbudowany w latach 1825–1826, od 1982 katolicki
• Kościół św. Barbary – cmentarny, wzmiankowany 1505, obecny z lat 1683–1690
• kaplica w szpitalu
• kaplica w Domu Opieki
• kaplica w domu Wspólnoty Błogosławieństw (dawny klasztor sióstr Elżbietanek)
• kaplica w klasztorze Sióstr Służebniczek NMP Niepokalanie Poczętej

Księża

Proboszczowie

• 1891–1925 – ks. Maksymilian Ganczarski
• 1926–1945 – ks. Karl Lange
• 1946–1970 – ks. Faustyn Zbaniuszek
• 1970–1977 – ks. Stefan Baldy,
• 1977–1995 – ks. Jerzy Stellmann
• 1995–2013 – ks. Wolfgang Jośko
• 2013 – nadal – ks. Rudolf Nieszwiec

Wikariusze po 1945 roku

• ks. Alojzy Jany
• ks. Józef Szymała
• ks. Jan Lubecki
• ks. Jan Caputa
• ks. Hubert Mynarek
• ks. Stanisław Kurpiela
• ks. Henryk Szier
• ks. Rudolf Porada
• ks. Stanisław Holeczek
• ks. Kazimierz Kowalczyk
• 1959–1962 – ks. Jan Plichta
• ks. Stanisław Pielesz
• 1960–1962 – ks. Reinhold Gallus
• ks. Jan Wilczek
• 1962–1968 – ks. Ernest Mateja
• 1962–1967 – ks. Tadeusz Podkówka
• 1964–1968 – ks. Ludwik Ślęzak
• 1967–1969 – ks. Walenty Kozioł
• ks. Józef Janecki
• 1968–1970 – ks. Jan Kęsek
• 1968–1969 – ks. Leon Nowak
• 1969–1973 – ks. Józef Mrocheń
• 1969–1972 – ks. Reinhold Buczek
• ks. Jan Bejnar
• 1973–1975 – ks. Jan Czekański
• ks. Jan Banaszak
• 1974–1977 – ks. Piotr Gołąbek
• 1975–1977 – ks. Andrzej Hanich
• 1976–1977 – ks. Stefan Jezusek
• 1977–1977 – ks. Joachim Pohl
• 1977–1979 – ks. Edward Wąsowicz
• 1977–1980 – ks. Jan Bogacki
• 1977–1981 – ks. Edward Zygadło
• 1979–1982 – ks. Zbigniew Żukiewicz
• 1980–1982 – ks. Zdzisław Banaś
• ks. Franciszek Kampka
• 1982–1985 – ks. Bernard Mroncz
• 1982–1983 – ks. Szczepan Wardenga
• 1982–1984 – ks. Jan Sacher
• 1983–1986 – ks. Andrzej Kałuża
• 1984–1987 – ks. Jan Polok
• 1988–1988 – ks. Grzegorz Turczyn
• 1986–1989 – ks. Janusz Czenczek
• 1987–1991 – ks. Korneliusz Matauszek
• 1987–1991 – ks. Joachim Kochanek
• 1988–1993 – ks. Michał Mańka
• 1989–1993 – ks. Waldemar Walz
• 1990–1993 – ks. Werner Skworcz
• 1991–1995 – ks. Janusz Konofalski
• 1992–1997 – ks. Lothar Rostek
• 1993–1996 – ks. Józef Szpek
• 1995–2000 – ks. Zbigniew Gajewski
• 1993–2000 – ks. Bogdan Zientara
• 1996 -nadal – ks. Józef Krawiec (kapelan więzienny)
• 1996–1999 – ks. Eugeniusz Ploch
• 1997–2001 – ks. Norbert Panusz
• 1999–2005 – ks. Arnold Nowak
• 2000–2002 – ks. Jarosław Król
• 2000–2004 – ks. Ireneusz Foszczyński
• 2001–2004 – ks. Marek Wcisło
• 2002–2004 – ks. Mariusz Pierzyna
• 2004–2008 – ks. Tomasz Rehlis
• 2004–2008 – ks. Sylwester Pruski
• 2005–2009 – ks. Rafał Bałamucki
• 2008–2012 – ks. Jarosław Dąbrowski
• 2008–2012 – ks. Piotr Piontek
• 2012–2013 – ks. Tomasz Szczeciński
• 2009–2015 – ks. Bartłomiej Krajewski
• 2012–2017 – ks. Krzysztof Kozimor
• 2013–2017 – ks. Janusz Sobiś
• 2015–2016 – ks. Krzysztof Tessmer OSsT
• 2016–2023 – ks. Daniel Jaszczyszyn
• 2017–2021 – ks. Sebastian Szajda
• 2017–2020 – ks. Paweł Lisoń
• 2021–2023 – ks. Andrzej Glinka
• 2023 – nadal – ks. Kamil Bania
• 2023 – nadal – ks. Łukasz Kauf

Msze święte

Dni powszednie: 6.30, 7.00, 18.00
Sobota 15.00 (w Domu Opieki)
Niedziele: 6.45 (niemiecka), 7.00 (w szpitalu), 7.45, 9.00, 9.00 (w Księżym Lesie), 10.15, 11.30, 15.00 (chrzcielna w każdą pierwszą niedzielę miesiąca), 18.00

Bibliografia

• E. Pochroń (przewodniczący kolegium redakcyjnego), „Kalendarz strzelecki”, Strzelec Opolski sp. z o.o. 2001
• W. Szymankiewicz, „Takie są Strzelce Opolskie”, Wyd. Instytut Śląski Sp. z o.o. Opole 1994
• Praca zborowa pod redakcją: T. Smoleń i S. Tubek, „100 – lecie poświęcenia Kościoła pw. Św. Wawrzyńca w Strzelcach Opolskich. 1907-2007”, Strzelce Opolskie 2007

Linki zewnętrzne

• Parafia św. Wawrzyńca na stronie diecezji opolskiej [dostęp 2011-03-31]
• Kościół św. Wawrzyńca na stronie miasta Strzelce Opolskie. strzelceopolskie.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2007-11-20)]. [dostęp 2011-03-31]