Parafia św. Jana Chrzciciela w Ołdrzychowicach Kłodzkich
 Kościół parafialny w Ołdrzychowicach Kłodzkich | |
| Państwo | |
|---|---|
| Siedziba | |
| Adres |
ul. Kłodzka 63 |
| Data powołania |
połowa XIV w. |
| Wyznanie | |
| Kościół | |
| Diecezja | |
| Dekanat | |
| kościół | |
| Filie |
Piotrowice Górne |
| Proboszcz |
ks. Stefan Łobodziński |
| Wezwanie | |
| Wspomnienie liturgiczne | |
Położenie na mapie gminy wiejskiej Kłodzko  | |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa dolnośląskiego  | |
Położenie na mapie powiatu kłodzkiego  | |
 50°21′39,5″N 16°43′14,4″E/50,360972 16,720667
| |
| Strona internetowa | |
Parafia św. Jana Chrzciciela w Ołdrzychowicach Kłodzkich – rzymskokatolicka parafia położona w metropolii wrocławskiej, diecezji świdnickiej, w dekanacie lądeckim.
Kościół parafialny[edytuj | edytuj kod]
Główną świątynią ołdrzychowickiej parafii jest kościół pod wezwaniem św. Jana Chrzciciela, położony w samym centrum wsi, przy ulicy Kłodzkiej 63. Został on zbudowany w 2 połowie XIX w. na miejscu wcześniejszej świątyni z wykorzystaniem jej elementów[1]. Na terenie parafii znajduje się również kaplica filialna pod wezwaniem św. Rodziny w Piotrowicach Górnych[2].
Charakterystyka[edytuj | edytuj kod]
Parafia św. Jana Chrzciciela obejmuje swoim zasięgiem północno-zachodnią część dekanatu lądeckiego, w tym takie wsie jak: Ołdrzychowice Kłodzkie, Romanowo oraz Piotrowice. Na jej obszarze mieszka obecnie ok. 2400 wiernych[3].
Historia parafii[edytuj | edytuj kod]
Początki parafii[edytuj | edytuj kod]
Początki parafii w Ołdrzychowicach nie są do końca jasne, na co składa się niedostateczna liczbę źródeł, które zachowały się na ten temat. Wiadomo, iż najbliższą parafią była parafia św. Andrzeja w pobliskich Trzebieszowicach, z której prawdopodobnie została wydzielona miejscowa parafia[4]. Pierwsza wzmianka o kościele w Ołdrzychowicach Kłodzkich pochodzi z kroniki Bohuslava Balbina, czeskiego jezuity i figuruje pod datą 1384 r., gdzie jest mowa o ilości dziesięciny płaconej na rzecz archidiecezji praskiej[5]. Jednak datę jej erygowania należy cofnąć o co najmniej dwie dekady wcześniej[6], ponieważ już w 1360 r. jest wzmianka o śmierci pierwszego proboszcza[7].
Parafia w średniowieczu[edytuj | edytuj kod]
Średniowieczne dzieje parafii pełne są niejasności i wielu luk w dokumentach, które wspominają wyłącznie tutejszych proboszczów przy okazji umów kupna i sprzedaży gruntów na terenie wsi. Prawo patronatu, a zatem obsady stanowiska proboszcza należało od początku do właściciela posiadającego środkowy dwór[8], co związane było z wydanym w 1336 r. przywilejem przez króla Czech Jana I Ślepego[9].
W 1481 r. parafia została nawiedzona przez biskupa pomocniczego diecezji wrocławskiej, Johannesa Cizicensera, który przybył tu, aby poświęcić nową świątynię[10].
Parafia w czasach habsburskich[edytuj | edytuj kod]
W połowie XVI w. większość parafian przeszła na protestantyzm, w związku z czym od 1550 r. proboszczami byli ewangelicy. Sytuacja ta miała miejsce do 1622 r., kiedy to świątynia została zwrócona katolikom, co wiązało się z przymusową rekatolicyzacją hrabstwa kłodzkiego[11]. 17 listopada 1699 r. częściowemu spaleniu uległ kościół parafialny[12]. 5 sierpnia 1701 r. miała miejsce wizytacja praskiego biskupa pomocniczego Vitusa Seipela, który udzielił sakramentu bierzmowania. W 1732 r. dokonano przebudowy kościoła parafialnego[13].
Parafia w latach 1742–1945[edytuj | edytuj kod]
W 1770 r. przy kościele wzniesiono nową plebanię[14]. W 1867 r. dokonano całkowitej przebudowy kościoła parafialnego z zachowaniem dotychczasowych elementów. Nowa świątynia otrzymała z zewnątrz formę bliską eklektyzmowi, zaś kształtem przypominała krzyż łaciński. Jego konsekracji dokonano w 1879 r. Dokument ją potwierdzający znajduje się w kuli na wieży[15]. W 1897 r. parafia współfinansowała budowę szpitala w Ołdrzychowicach Kłodzkich, w którym posługę sprawowały franciszkanki szpitalne (osiadły na stałe w parafii w latach 30. XX w.)[16]. W 1927 r. miała miejsce ostatnia wizytacja kanoniczna arcybiskupa praskiego Františka Kordača[17].
Okres po 1945 roku[edytuj | edytuj kod]
W 1945 r. parafia została przejęta przez Polaków, a dotychczasowi jej mieszkańcy zostali przesiedleni w głąb Niemiec[18]. Została ona formalnie włączona w obręb Administratury apostolskiej archidiecezji wrocławskiej ze stolicą we Wrocławiu. Oficjalnie częścią tej archidiecezji stała się w 1972 r. Kilkakrotnie remontowi poddawano kościół św. Jana Chrzciciela[19]. W 1982 r. abp Henryk Gulbinowicz dokonał podziału dekanatu kłodzkiego, w którego ramach znajdowała się tutejsza parafia od średniowiecza, a w jego wyniku wyodrębniono dekanat ołdrzychowicki, obejmujący wschodnią część ziemi kłodzkiej. Na początku XXI w. jego siedziba została przeniesiona do Lądka-Zdroju[20]. Od 2004 r. parafia znajduje się w granicach nowo powstałej diecezji świdnickiej[21].
Zobacz też[edytuj | edytuj kod]
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ K. Marcinek, W. Prorok, Ziemia Kłodzka. Informator turystyczny, s. 131.
- ↑ Kotlina Kłodzka. Mapa turystyczna, 1:100 000, wyd. Eko-Graf, Wrocław 1997.
- ↑ Schematyzm Diecezji Świdnickiej, pod red. A. Bałabucha, Świdnica 2005.
- ↑ K. Kuchta, Dzieje Ołdrzychowic Kłodzkich do 1526 r., maszynopis pracy dyplomowej, Wrocław 2009, s. 30.
- ↑ B. Balbinus, Misscelanea historia Regni Bohemiae, Lib. V, Pragae 1679-1689, s. 35.
- ↑ K. Kuchta. op. cit., s. 31.
- ↑ Geschichtsquellen der Grafschaft Glatz, pod red. F. Volkmera i W. Hohausa, t. 1, Habelschwerdt 1883, s. 237.
- ↑ K. Kuchta, op. cit., s. 32.
- ↑ A. Herzig, M. Ruchniewicz, Dzieje Ziemi Kłodzkiej, Hamburg-Wrocław 2006, s. 31.
- ↑ J. Kögler, Historische Beschreibung des in der Grafschaft Glatz und zwar im Glatzer Kreise gelegenen Dorfes Ullersdorf, [w:] Die Chroniken der Grafschaft Glatz, nowe wyd. pod red. D. Pohla, t. 5, Modautal 1993, s. 333.
- ↑ Słownik geografii turystycznej Sudetów, op. cit, s. 320.
- ↑ J. Kögler, op. cit., s. 333.
- ↑ J. Kögler, op. cit., s. 334.
- ↑ J. Kögler, op. cit., s. 337.
- ↑ F. Stein, Chronik Ullersdorf an der Biele. Grafschaft Glatz, 1983, s. 81.
- ↑ F. Stein, op. cit., s. 81.
- ↑ F. Stein, op. cit., s. 110.
- ↑ F. Stein, op. cit., s. 156.
- ↑ Słownik geografii turystycznej Sudetów, op. cit., s. 322.
- ↑ Dane Wrocławskiej Kurii Metropolitarnej.
- ↑ Schematyzm Diecezji Świdnickiej, op. cit.
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Schematyzm Diecezji Świdnickiej, pod red. A. Bałabucha, Świdnica 2005.
- Kögler J., Historische Beschreibung des in der Grafschaft Glatz und zwar im Glatzer Kreise gelegenen Dorfes Ullersdorf, [w:] Die Chroniken der Grafschaft Glatz, nowe wyd. pod red. D. Pohla, t. 5, Modautal 1993.
- Słownik geografii turystycznej Sudetów, pod red. M. Staffy, t. 15, Wrocław 1994.
.png)