Przejdź do zawartości

Park Narodowy Göreme

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Park Narodowy Göreme
Ilustracja
park narodowy
Państwo

 Turcja

Położenie na mapie Turcji
Mapa konturowa Turcji, w centrum znajduje się punkt z opisem „Park Narodowy Göreme”
Ziemia38°39′20,74″N 34°50′14,28″E/38,655760 34,837300
Park Narodowy Göreme i stanowiska skalne Kapadocji[a]
Obiekt z listy światowego dziedzictwa UNESCO
Państwo

 Turcja

Typ

mieszany

Spełniane kryterium

I, III, V, VII

Numer ref.

357

Historia wpisania na listę
Wpisanie na listę

1985
na 9. sesji

Park Narodowy Göreme – muzeum 350 wykutych w skale kościołów bizantyjskich, w tureckiej Kapadocji.

Dolinę Göreme odkrył dopiero w 1907 roku francuski duchowny Guillaume de Jerphanion(inne języki). W dolinie znalazł blisko 350 kościołów wykutych w skale tufowej. Są to przede wszystkim małe, mieszczące kilkudziesięciu wiernych kościoły ze stropami kopułowymi. Kościoły w Göreme zdobione są freskami. Są to zarówno freski z okresu ikonoklazmu, jak również późniejsze, najstarsze pochodzą z IX wieku.

Historia i zabytki

[edytuj | edytuj kod]

W regionie tym już w IV w. zaczęły się tworzyć małe wspólnoty anachoretów, żyjących pod duchowym kierownictwem św. Bazylego, biskupa Cezarei. Drążyli swe cele bezpośrednio w miękkich skałach tufowych. W czasie ikonoklazmu (725-842) zdobienia wielu świątyń były ograniczone do minimum, zazwyczaj zawierały symboliczne przedstawienia Krzyża. Po tym okresie, nowe wydrążone w skałach kościoły są już bogato zdobione kolorowymi freskami.

W XI wieku zbudowano Ciemny Kościół, którego freski zachowały niezwykle żywe barwy, dzięki temu, że światło dzienne docierało tu jedynie przez małe drzwi wejściowe. Na freskach znalazły się sceny z Nowego Testamentu – ostatnia wieczerza, ewangeliści, pocałunek Judasza.

Najmniejszą świątynią jest Kościół Jabłkowy z XI wieku, który powstał na planie krzyża z centralną kopułą podtrzymywaną filarami.

Z XI wieku pochodzi Kościół Wężowy. Centralnie umieszczono w nim postać Chrystusa i fundatora świątyni (postać dziecka - charakterystyczne przedstawienie fundatora). W kościele znajdują się freski przedstawiające św. Tomasza, św. Bazylego i św. Jerzego oraz mnicha-starca z długą brodą, św. Onufrego.

W części klasztorów w Parku Göreme znajdują się wyciosane w skale ogromne stoły wraz z ławami, które mogły pomieścić kilkudziesięciu mnichów.

Ochrona

[edytuj | edytuj kod]

Miękkie skały, w których wykute są kościoły wciąż poddawane są niszczącemu procesowi wiatru i deszczu oraz wystawione są na niszczącą obecność turystów zwiedzających muzeum. W kościołach nie wolno fotografować z użyciem flesza, dotykać ścian, poruszać się drogami poza wyznaczonym szlakiem. Narodowy Park Göreme wpisano na Listę Światowego Dziedzictwa Ludzkości UNESCO w 1985 roku.

Zobacz też

[edytuj | edytuj kod]


Bibliografia

[edytuj | edytuj kod]