Parki i tereny zielone Torunia i okolicy

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Przejdź do nawigacji Przejdź do wyszukiwania
Parki i tereny zielone Torunia
Ilustracja
Park Miejski, jesień 2018 rok
Państwo

 Polska

Województwo

 kujawsko-pomorskie

Miejscowość

Toruń

Położenie na mapie województwa kujawsko-pomorskiego
Mapa konturowa województwa kujawsko-pomorskiego, w centrum znajduje się punkt z opisem „Parki i tereny zielone Torunia”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, blisko centrum u góry znajduje się punkt z opisem „Parki i tereny zielone Torunia”
Ziemia53°01′20″N 18°36′40″E/53,022222 18,611111
Multimedia w Wikimedia Commons
Park Miejski, wiosna
Ogród Muzyków, wiosna
Dolina Marzeń, wiosna
Ogród Muzyków, wiosna
Park Wojewodów Pomorskich, wiosna
Dolina Marzeń, lato
Park Miejski, lato
ul. Chopina, lato
Park Miejski, lato
Bulwar Filadelfijski, lato
Barbarka, jesień
Park Miejski, jesień
Alpinarium, jesień
Aleja Jana Pawła II, jesień
Park Miejski, jesień
Bulwar Filadelfijski, zima
Park Miejski, zima
Ogród Muzyków, zima
Park Miejski, zima
Alpinarium, zima

Parki i tereny zielone Torunia i okolicy - parki, skwery, ogrody, rezerwaty, planty i ścieżki zdrowia na terenie administracyjnym miasta.

Charakterystyka[edytuj | edytuj kod]

Toruń jest jednym z tzw. zielonych miast Polski. Prawie 30% jego powierzchni stanowią tereny zielone[1][2]. Są to:

Najwięcej terenów zielonych występuje w dzielnicach: Barbarka, Bielany, Bydgoskie Przedmieście, Kaszczorek, Rudak, Winnica oraz w sąsiedztwie Zespołu Staromiejskiego[3].

Przykłady terenów zielonych[edytuj | edytuj kod]

Statystyka[edytuj | edytuj kod]

Tereny zielone według specyfiki w Toruniu (stan z 2017 roku)[4][5]:

Lasy[edytuj | edytuj kod]

Charakterystyka[edytuj | edytuj kod]

Toruń prawie ze wszystkich stron otoczony jest lasami. Zajmują one łącznie 2755 ha, czyli 24% powierzchni miasta. Większość z nich to lasy państwowe, którymi zarządzają nadleśnictwa: Toruń (1373 ha), Dobrzejewice (396 ha), Gniewkowo (145 ha) i Cierpiszewo (3 ha), znajdujące się w strukturze administracyjnej Regionalnej Dyrekcji Lasów Państwowych w Toruniu. Spośród całego zasobu leśnego Torunia tylko 480 ha stanowią lasy komunalne (miejskie), które mają status lasów chronionych[6], a 276 ha to lasy prywatne.

Największe obszary leśne otaczające Toruń to:

Natomiast do lasów komunalnych należy zaliczyć:

Drzewostan[edytuj | edytuj kod]

Drzewostan w toruńskich lasach to głównie sosna zwyczajna, wyjątkiem jest Kępa Bazarowa, gdzie występuje las łęgowy oraz kompleks leśny w lewobrzeżnej części miasta ciągnący się od Czerniewic poprzez poligon artyleryjski do Glinek. W przeważającej większości są to monokultury sosnowe[7].

Przykłady terenów leśnych[edytuj | edytuj kod]

  • Las Piwnicki

    Las Piwnicki

  • Las Papowski

    Las Papowski

  • Las Barbarka

    Las Barbarka

  • Lasek Bielański

    Lasek Bielański

Zieleń urządzona[edytuj | edytuj kod]

tzw. pas parkowy[edytuj | edytuj kod]

Najwięcej parków, bo aż sześć, zlokalizowanych jest w sąsiedztwie Zespołu Staromiejskiego, tworząc tzw. pas parkowy, który został wytyczony w okresie 20-lecia międzywojennego, a jego twórcą był ówczesny architekt miejski Ignacy Tłoczek[8].

Na tzw. pas parkowy składają się:

Zdjęcie Nazwa Ostatnia rewitalizacja Źródło Pomniki Zabytek
Alpinarium w Toruniu9.jpg Alpinarium 2018 [9]
Obiekt zabytkowy znak.svg
Struga Toruńska7.jpg Dolina Marzeń 2019 [10] Pomnik Zegar Słoneczny
Obiekt zabytkowy znak.svg
Park przy alei Jana Pawła II w Toruniu8.jpg Park 100-lecia Powrotu Torunia do Wolnej Polski 2016 [11] Pomnik Józefa Piłsudskiego
Obiekt zabytkowy znak.svg
Część zielona „Jordanek” w Toruniu.jpg Jordanki 2019/2020 [12] Pomnik Jana Pawła II
Park Pamięci w Toruniu.jpg Park Pamięci 2018 [13] Pomnik Ofiar Zbrodni Pomorskiej 1939
Park Waryńskiego w Toruniu, jesień 2016.jpg Park Waryńskiego 2019/2020 [14]
Obiekt zabytkowy znak.svg
Skwer im. Lucjana Broniewicza w Toruniu4.jpg Skwer im. Lucjana Broniewicza 2008 [15]
Obiekt zabytkowy znak.svg
Mina morska (Skwer Oficerskiej Szkoły Marynarki Wojennej w Toruniu).jpg Skwer im. Oficerskiej Szkoły Marynarki Wojennej 2012 [16]
Obiekt zabytkowy znak.svg

Na osobną uwagę zasługują: Park Etnograficzny przy ulicy Uniwersyteckiej, kwietniki wzdłuż alei Solidarności, planty przy ulicy Wały gen. Sikorskiego i Park Pamięci przy dworcu autobusowym[17].

Parki[edytuj | edytuj kod]

Pozostałe parki na terenie miasta można sklasyfikować następująco:

Parki miejskie[edytuj | edytuj kod]

Zdjęcie Nazwa Dzielnica Uwagi Ostatnia rewitalizacja Zabytek Źródło
Park Miejski na Bydgoskim Przedmieściu w Toruniu.jpg Park Miejski Bydgoskie Przedmieście największy i najstarszy kompleks zieleni urządzonej w Polsce, założony w 1816 roku od 2004 roku sukcesywnie remontowany
Obiekt zabytkowy znak.svg
 [18]
Park Tysiąclecia w Toruniu.jpg Park Tysiąclecia Stawki 2019/2020
Obiekt zabytkowy znak.svg
 [19]
Park na Jarze w Toruniu, budowa.jpg Park na Jarze Wrzosy 2019/2020 [20]
Park Na Skarpie w Toruniu2.jpg Park Na Skarpie Na Skarpie 2017 [21]

Parki dworskie[edytuj | edytuj kod]

Zdjęcie Nazwa Dzielnica Uwagi Ostatnia rewitalizacja Zabytek Źródło
Fragment XVIII w. parku na Bielawach w Toruniu5.jpg Park na Bielawach Bielawy pochodzi z końca XVIII wieku
Obiekt zabytkowy znak.svg
 [22]
Park na Bielanach w Toruniu.jpg Park na Bielanach Bielany pochodzi z przełomu XVII/XVIII wieku
Obiekt zabytkowy znak.svg
 [23]
Park wojewodów pomorskich w Toruniu3.jpg Park Wojewodów Pomorskich Bydgoskie Przedmieście pochodzi z 1914 roku 2017
Obiekt zabytkowy znak.svg
 [24]

Parki leśne[edytuj | edytuj kod]

Zdjęcie Nazwa Dzielnica Ostatnia rewitalizacja Źródło
Piekarskie Góry w Toruniu.jpg Piekarskie Góry Bydgoskie Przedmieście 2013 [25]
Park leśny Rudelka w Toruniu.jpg Zajecze Góry tzw. Rudelka Bielany 2019 [26]

Inne[edytuj | edytuj kod]

Zdjęcie Nazwa Dzielnica Uwagi Ostatnia rewitalizacja Zabytek Źródło
Park przy ulicy Chopina w Toruniu.jpg Ogród Muzyków Rybaki 2018
Obiekt zabytkowy znak.svg
 [27]

Ponadto na Bydgoskim Przedmieściu istnieje Ogród Zoobotaniczny, założony w 1797 roku. Rośnie w nim 55 gatunków drzew (aż jedenaście z nich to pomniki przyrody) oraz 24 gatunki krzewów[28].

Łącznie parki i skwery zajmują ponad 9% powierzchni miasta.

Zieleń cmentarna[edytuj | edytuj kod]

 Osobny artykuł: Cmentarze w Toruniu.

Na terenie Torunia znajduje się osiemnaście cmentarzy - trzy z nich to nekropole komunalne, a piętnaście należy do toruńskich parafii. Do najstarszych z nich zaliczyć należy cmentarze: św. Jerzego przy ul. Gałczyńskiego i NMP przy ul. Wybickiego oraz Cmentarz Garnizonowy przy ul. Grudziądzkiej, zlokalizowane w prawobrzeżnej części miasta oraz cmentarz św. św. Piotra i Pawła przy ul. Poznańskiej na lewobrzeżu[29].

Drzewostan[edytuj | edytuj kod]

Wszystkie wyżej wymienione cmentarze charakteryzuje bogaty i różnorodny skład gatunkowy szaty roślinnej i liczny starodrzew. Rosną na nich głównie klony pospolite oraz rzadziej spotykane drzewa, takie jak: buk pospolity, brzoza brodawkowata, dąb szypułkowy, klon jesionolistny, kasztanowiec biały, lipa drobnolistna, wiąz szypułkowy, jesion wyniosły, jesion wyniosły odm. zwisająca, topola włoska, świerk pospolity, świerk kłujący odm. srebrna, sosna pospolita, daglezja zielona, modrzew europejski i inne[30].

Przykłady zieleni cmentarnej[edytuj | edytuj kod]

Zieleń przyuliczna[edytuj | edytuj kod]

Na zieleń przyuliczną w Toruniu składa się głównie drzewostan towarzyszący traktom komunikacyjnym (drogi, ścieżki rowerowe, chodniki) oraz rabaty kwiatowe na placach i rondach. Na szczególną uwagę zasługują[31]:

Zieleń przyuliczna w Toruniu zalicza się do najlepiej zagodospodarowanych w Polsce[32].

Przykłady zieleni przyulicznej[edytuj | edytuj kod]

  • ul. Lubicka

    ul. Lubicka

  • ul. Grudziądzka

    ul. Grudziądzka

  • ul. Moniuszki

    ul. Moniuszki

  • ul. Fredry

    ul. Fredry

  • Chodnik i ścieżka rowerowa przy ul. Chopina

    Chodnik i ścieżka rowerowa przy ul. Chopina

  • ul. Ligi Polskiej

    ul. Ligi Polskiej

Zieleń forteczna[edytuj | edytuj kod]

Park Tysiąclecia
Dąb szypułkowy "Garnizonowy", na terenie Cmentarza Garnizonowego
Kępa Bazarowa

Spośród zieleni fortecznej Torunia na szczególną uwagę zasługują: Park Tysiąclecia powstały na tzw. stoku bojowym Fortu XVII oraz Park Waryńskiego, który jest częścią fortu św. Jakuba[33].

Ogródki Działkowe[edytuj | edytuj kod]

W skład terenów zielonych Torunia wchodzi ponad 60 ogródków działkowych. Największe z nich zlokalizowane są w dzielnicach: Rudak i Bydgoskie Przedmieście. Ogrodami zarządza Polski Związek Działkowców w Toruniu[34].

Warto dodać, że znaczącą liczbę terenów zielonych stanowią ogródki przydomowe znajdujące się na toruńskich osiedlach domków jednorodzinnych, m.in. na osiedlach: św. Józefa, św. Klemensa, Brzezina, Wrzosy, Bielawy.

Pomniki przyrody[edytuj | edytuj kod]

 Osobny artykuł: Pomniki przyrody w Toruniu.

W Toruniu znajduje się ok. 28 obiektów uznanych za pomniki przyrody, w tym 22 pojedyncze drzewa, 5 grup drzew i 1 głaz narzutowy[35].

Rezerwaty przyrody[edytuj | edytuj kod]

Na terenie Torunia znajdują się trzy rezerwaty przyrody[36]:

Mała architektura[edytuj | edytuj kod]

Na terenach zielonych Torunia występuje wiele ciekawych przykładów tzw. małej architektury. W Parku Miejskim jest to Ławka Schillera z 1909 roku[37] i ambona z 1817 roku, w Ogrodzie Muzyków drewniany "Grzybek" pochodzący z 1843 rok[38]. Na osobną uwagę zasługują fontanny[39], z których warto wymienić:

Przykłady małej architektury[edytuj | edytuj kod]

Administracja[edytuj | edytuj kod]

Regionalna Dyrekcja Lasów Państwowych w Toruniu
Stacja Monitoringu Zanieczyszczeń Komunikacyjnych Inspektoratu Ochrony Środowiska w Toruniu

Leśna rolna i geodezyjna[edytuj | edytuj kod]

W Toruniu siedzibę mają następujące instytucje:

Ochrona środowiska[edytuj | edytuj kod]

W Toruniu znajdują się również instytucje związane z ochroną środowiska, są to m.in.:

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. ↑ Toruń zielonym miastem | www.torun.pl, www.torun.pl [dostęp 2016-10-24].
  2. ↑ Toruń – zielone miasto — Toruń 2016, www.torun2016.eu [dostęp 2016-10-24] [zarchiwizowane z adresu 2016-08-05].
  3. ↑ JW Web Development, Toruń, Atrakcje Torunia, Przewodnik po Toruniu, Zwiedzanie Torunia z przewodnikiem, Przewodnicy miejscy Toruń przewodnik miejski Informacja turystyczna, Zabytki Torunia i kujawsko-pomorskiego, Muzea, Historia, Pierniki toruńskie, Twierdza Toruń, www.turystyka.torun.pl [dostęp 2016-10-23].
  4. ↑ Główny Urząd Statystyczny, stat.gov.pl [dostęp 2019-01-03].
  5. ↑ {{{tytuł}}}, bydgoszcz.stat.gov.pl [dostęp 2019-01-03].
  6. ↑ Lasy | www.torun.pl, www.torun.pl [dostęp 2016-10-23].
  7. ↑ JW Web Development, Toruń, Atrakcje Torunia, Przewodnik po Toruniu, Zwiedzanie Torunia z przewodnikiem, Przewodnicy miejscy Toruń przewodnik miejski Informacja turystyczna, Zabytki Torunia i kujawsko-pomorskiego, Muzea, Historia, Pierniki toruńskie, Twierdza Toruń, www.turystyka.torun.pl [dostęp 2016-10-23].
  8. ↑ Miejskie parki i skwery | www.torun.pl, www.torun.pl [dostęp 2016-10-24].
  9. ↑ Odnowione Alpinarium pełne zieleni czeka na spacerowiczów, spodkopca.pl [dostęp 2020-02-29] (pol.).
  10. ↑ https://www.torun.pl/pl/zielona-dolina-marzen
  11. ↑ Toruń. Remont alejek w parku na placu Rapackiego | Nowości Dziennik Toruński, nowosci.com.pl [dostęp 2020-02-29] (pol.).
  12. ↑ https://torun.pl/pl/buduja-i-urzadzaja-zielen
  13. ↑ Pamięci Ofiar Zbrodni Pomorskiej 1939, www.kujawsko-pomorskie.pl [dostęp 2020-02-29] (pol.).
  14. ↑ Glazja w Toruniu już oświetlona. Trwa remont parku na Waryńskiego | Nowości Dziennik Toruński, nowosci.com.pl [dostęp 2020-02-29] (pol.).
  15. ↑ https://www.torun.pl/pl/turystyka/nie-tylko-zabytki/fontanna-cosmopolis
  16. ↑ Atrakcje na nowym skwerze Oficerskiej Szkoły Marynarki Wojennej.. | Warszawa Nasze Miasto, warszawa.naszemiasto.pl [dostęp 2020-02-29] (pol.).
  17. ↑ Toruńskie planty | www.torun.pl, www.torun.pl [dostęp 2016-10-24].
  18. ↑ Park miejski w Toruniu, www.parki.org.pl [dostęp 2016-10-25].
  19. ↑ Park Tysiąclecia | www.torun.pl, www.torun.pl [dostęp 2016-10-25].
  20. ↑ W Toruniu powstaje zielona oaza za 8,5 mln zł [FOTO] Toruń | ototorun.pl, ototorun.pl [dostęp 2020-02-29] (pol.).
  21. ↑ Wyborcza.pl, torun.wyborcza.pl [dostęp 2020-02-29].
  22. ↑ JW Web Development, Toruń, Atrakcje Torunia, Przewodnik po Toruniu, Zwiedzanie Torunia z przewodnikiem, Przewodnicy miejscy Toruń przewodnik miejski Informacja turystyczna, Zabytki Torunia i kujawsko-pomorskiego, Muzea, Historia, Pierniki toruńskie, Twierdza Toruń, www.turystyka.torun.pl [dostęp 2016-10-25].
  23. ↑ Adam Kundzicz Project Manager i inni, Bielany - gdziebylec.pl - cała Polska w kieszeni, www.gdziebylec.pl [dostęp 2016-10-25] [zarchiwizowane z adresu 2016-10-25].
  24. ↑ Nowy Park Fredry Torun - NaszeMiasto.pl, torun.naszemiasto.pl [dostęp 2017-05-30] (pol.).
  25. ↑ Oświetlenie i monitoring ? "Piekarskie Góry to las, nie park"- tłumaczą urzędnicy, ddtorun.pl [dostęp 2016-10-25].
  26. ↑ Gdzie jest ten lasek? – oToruniu.net, otoruniu.net [dostęp 2016-10-25].
  27. ↑ Urządzamy zieleniec przy ul. Chopina | www.konsultacje.torun.pl, www.konsultacje.torun.pl [dostęp 2016-10-25].
  28. ↑ Ogród Zoobotaniczny, www.zoo.torun.pl [dostęp 2016-10-25].
  29. ↑ Toruńskie cmentarze | www.torun.pl, www.torun.pl [dostęp 2016-10-25].
  30. ↑ JW Web Development, Cmentarze Toruń, www.torunskiecmentarze.pl [dostęp 2016-10-25].
  31. ↑ [Toruń] Parki, skwery - rewitalizacje - SkyscraperCity, www.skyscrapercity.com [dostęp 2016-11-02].
  32. ↑ Wysyłaj kwiaty doskonałej jakości do miejscowości Toruń - FloraQueen, www.floraqueen.pl [dostęp 2016-11-02] [zarchiwizowane z adresu 2016-11-04].
  33. ↑ http://stona50.byethost10.com/epoka/e11943.html?i=2
  34. ↑ l, Rejon Torunia - OKRĘG TORUŃSKO-WŁOCŁAWSKI, pzdtorun.pl [dostęp 2016-10-23] [zarchiwizowane z adresu 2016-10-24].
  35. ↑ POMNIKI PRZYRODY (pol.). torun.pl.
  36. ↑ JW Web Development, Toruń, Atrakcje Torunia, Przewodnik po Toruniu, Zwiedzanie Torunia z przewodnikiem, Przewodnicy miejscy Toruń przewodnik miejski Informacja turystyczna, Zabytki Torunia i kujawsko-pomorskiego, Muzea, Historia, Pierniki toruńskie, Twierdza Toruń, www.turystyka.torun.pl [dostęp 2016-11-20].
  37. ↑ JW Web Development, Toruń, Atrakcje Torunia, Przewodnik po Toruniu, Zwiedzanie Torunia z przewodnikiem, Przewodnicy miejscy Toruń przewodnik miejski Informacja turystyczna, Zabytki Torunia i kujawsko-pomorskiego, Muzea, Historia, Pierniki toruńskie, Twierdza Toruń, www.turystyka.torun.pl [dostęp 2016-11-30].
  38. ↑ Marek Nienartowicz, Zabytkowy grzybek po kolejnych przejściach, „nowosci.com.pl” [dostęp 2016-11-30].
  39. ↑ Fontanna Cosmopolis | www.torun.pl, www.torun.pl [dostęp 2016-11-30].
  40. ↑ Regionalna Dyrekcja Lasów Państwowych w Toruniu (pol.). torun.lasy.gov.pl.
  41. ↑ Agencja Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa. Kujawsko – Pomorski Oddział Regionalny w Toruniu (pol.). arimr.gov.pl.
  42. ↑ Wydział Produkcyjny w Toruniu (pol.). buligl.pl.
  43. ↑ WFOŚiGW w Toruniu (pol.). wfosigw.torun.pl.
  44. ↑ Ekointegracja: Urzędy i instytucje, www.ekointegracja.org.pl [dostęp 2016-01-10].

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

  • Sienicka Antonina, Przewodnik dendrologiczny po Toruniu i okolicy, Łódź 1957 [1]
Toruń
Historia
Geografia i turystyka
Kultura i oświata
Polityka
Gospodarka
Transport
Pozostałe
Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Parki_i_tereny_zielone_Torunia_i_okolicy&oldid=64775616”