Partie polityczne w Afganistanie

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii

W 2007 roku w Afganistanie działały 84 partie polityczne[1], z czego 30 było lewicowych[2]. W 2019 roku zarejestrowanych partii było 74[3].

Po powrocie Talibów do władzy w 2021 roku większość afgańskich partii została w kraju zdelegalizowana, część z nich działa poza granicami kraju[4].

Główne partie[3][edytuj | edytuj kod]

Stan na 1 sierpnia 2019
Partia Ideologia
Afgańska Partia Rozwoju islamizm
Narodowa Zjednoczona Partia Afganistanu socjalizm, sekularyzm, równość płci, progresywizm, lewicowy nacjonalizm[5], feminizm[6], pacyfizm[7]
Narodowa Partia Konsensusu Oświecenia Afganistanu socjalizm, sekularyzm, równość płci
Afgańska Partia Pokoju socjalizm, sekularyzm
Partia Islamska (frakcja Hekmatjara) islamizm, islamski fundamentalizm
Republikańska Partia Afganistanu islamizm
Stowarzyszenie Muzułmańskie islamizm, islamska demokracja, republikanizm, komunitaryzm[6]
Islamski Ruch Afganistanu islamski fundamentalizm, szariatyzm[6]
Afgańska Partia Socjaldemokratyczna socjaldemokracja, pasztuński nacjonalizm[6], pasztunizacja
Islamska Partia Jedności Afganistanu islamizm szyicki[6]
Islamska Organizacja Misji Afganistanu islamizm[6]
Narodowy Islamski Ruch Afganistanu sekularyzm[6]
Narodowy Front Ocalenia Afganistanu tradycjonalizm, islamizm
Afgańska Umiarkowana Partia afgański nacjonalizm, demokracja
Organizacja Wyzwolenia Afganistanu komunizm, marksizm-leninizm-maoizm, antyrewizjonizm
Komunistyczna Partia Afganistanu komunizm, marksizm-leninizm-maoizm, antyimperializm, antyrewizjonizm
Partia Solidarności Afganistanu demokratyczny socjalizm, sekularyzm, reformizm, socjaldemokracja, demokratyczny socjalizm, socjalistyczny feminizm, równość płci, antyimperializm[6][8]
Partia Islamska (frakcja Chalisa) islamizm, islamski fundamentalizm, trybalizm, pasztunwali, konserwatyzm socjalny, antykomunizm
Ruch Narodowy islamska demokracja, islamski liberalizm, reformizm, antypakistanizm
Narodowy Kongres Partii Afganistanu sekularyzm, liberalizm, federalizm
Narodowy Islamski Front Afganistanu afgański nacjonalizm, dawniej monarchizm
Partia Tauhidu tauhid
Narodowy Ruch Solidarności Afganistanu monarchizm
Narodowa Islamska Partia Jedności Afganistanu islamizm szyicki, konserwatyzm religijny, afgański nacjonalizm
Narodowa Partia Solidarności Afganistanu ismailizm
Pasztuńska Partia Socjaldemokratyczna sekularyzm, socjaldemokracja, pasztuński nacjonalizm
Prawda i Sprawiedliwość multikulturalizm, reformizm, eurazjatyzm
Afgańska Partia Liberalna sekularyzm
Demokratyczna Partia Watan socjaldemokracja, progresywizm, reformizm
Hezbollah islamizm szyicki, polityka Ruhollaha Chomejniego
Partia Aśramy aśrama
Organizacja Wyzwolenia Afganistanu komunizm, marksizm-leninizm, maoizm, antyrewizjonizm
Partia Ojczyzny (1997) socjaldemokracja, progresywizm, reformizm
Ludowa Islamska Partia Jedności Afganistanu
Islamska Partia Jedności Afganistanu (frakcja Irfaniego)
Partia Dobrobytu Afganistanu
Demokratyczna Partia Afganistanu
Partia Zgody i Zmiany Afganistanu
Partia Jedności Narodowej Afganistanu
Narodowy Ruch Afganistanu
Narodowa Partia Suwerenności
Narodowa Islamska Partia Pokoju
Partia Insaf
Partia Nowego Afganistanu
Islamistyczny Ruch Ludowy
Progresywna Demokratyczna Partia Afganistanu
Partia Sprawiedliwości i Rozwoju
Jedna Partia
Młodzieżowa Partia Solidarności Afganistanu
Narodowa Partia Przebudzenia Afganistanu
Islamska Partia Afganistanu
Afgańska Ludowa Islamska Partia Rewolucyjna
Islamska Partia Ruchu Rewolucyjnego Afganistanu
Partia Prawdy
Islamska Partia Afgańskiego Ruchu Ludowego
Afgańska Partia Narodowa
Partia Ruchu Narodowego Afganistanu
Afgańska Ludowa Partia Wolności
Partia Narodów Zjednoczonych Afganistanu
Partia Głosu Ludu
Partia Ludowa Afganistanu
Narodowa Partia Konsensusu Młodzieży
Afgańska Partia Powstania Narodowego
Partia Zjednoczonego Afganistanu
Afgańska Narodowa Partia Dobrobytu
Islamska Partia Ochrony Afganistanu
Partia Sprawiedliwości Afganistanu
Muzułmański Ruch Afganistanu
Islamska Partia Ruchu Afganistanu
Afgańska Partia Zmiany i Dobrobytu
Afgańska Ludowa Narodowa Partia Rozwoju
Partia Ruchu Ludowego Afganistanu
Afgańska Narodowa Partia Współpracy
Zjednoczona Islamska Partia Ruchu Afganistanu
Afgańska Partia Ludowa
Afgańska Ludowa Partia Równości
Partia Solidarności Ludu Afganistanu
Islamska Partia Sprawiedliwości Afganistanu

Rozwiązane partie[edytuj | edytuj kod]

Partia Ideologia Uwagi
Ludowy Ruch Solidarności Afganistanu
Tebajska Partia Islamska
Partia Ruchu Narodowego Afganistanu
Rewolucyjna Organizacja Robotników Afganistanu
Afgański Ruch Młodzieży Muzułmańskiej
Partia Narodu Afgańskiego
Liberalno-Demokratyczna Partia Afganistanu
Partia Robotnicza
Ogólnoafgański Ruch na rzecz Demokracji i Rozwoju
Partia Jedności Narodów Afganistanu
Narodowa Islamska Umiarkowana Partia
Islamska Organizacja Młodego Afganistanu
Narodowa Partia Niepodległości Afganistanu
Islamistyczny Ruch Afganistanu islamizm
Nowa Partia Afganistanu Partia powstała w roku 2004. W grudniu 2005 doszło do połączenia Nowej Partii Afganistanu ze Stowarzyszeniem Muzułmańskim.
Wieczny Płomień komunizm, marksizm-leninizm, maoizm, antyrewizjonizm W 1969 roku partia została zdelegalizowana za krytyczne stanowisko wobec Mohammada Zahera Szaha.
Ludowo-Demokratyczna Partia Afganistanu afgański nacjonalizm, lewicowy nacjonalizm, progresywizm, sekularyzm; do 1987 socjalizm, marksizm-leninizm Partia komunistyczna założona w 1965 r., zdobyła władzę w zamachu stanu w 1978 r. i do 1989 roku była dominującą partią w Afganistanie. Partia została w 1989 roku przemianowana na Partię Ojczyzny.
Partia Ojczyzny (1989-1992) afgański nacjonalizm, lewicowy nacjonalizm, progresywizm, sekularyzm Partia powstała w 1989 roku w wyniku przemianowania z Ludowo-Demokratycznej Partii Afganistanu, została rozwiązana dnia 16 kwietnia 1992 roku.
Narodowa Rewolucyjna Partia Afganistanu pasztuński nacjonalizm, pasztunizacja, autorytaryzm, republikanizm, progresywizm, sekularyzm Partia działała w latach 1974-1978. Została założona przez Mohammada Dauda Chana; po rewolucji kwietniowej partia została zdelegalizowana przez władze komunistyczne, a jej przewodniczący, wraz z rodziną, został zamordowany przez nowe władze.
Partia Islamska panislamizm, salafizm[6] Partia działała w latach 1975-1979.
Partia Pracy i Rozwoju Partia działała w latach 2002-2014. Została zarejestrowana dnia 23 lutego 2013, jednak 21 stycznia następnego roku została wycofana z listy partii politycznych, ponieważ ugrupowanie nie spełniało wymogu posiadania 10 tys. członków oraz biur w co najmniej 20 wilajetach[9][10].
Partia Jedności i Dobrobytu Afganistanu Partia została założona w 2007 roku. W 2016 roku została przekształcona w Afgańską Partię Zmiany i Dobrobytu.

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. ↑ Licensed Political Parties. moj.gov.af. [dostęp 2007-05-14]. (ang.).
  2. ↑ Leftist Parties of the World - Afghanistan. broadleft.org, 2006-10-01. [dostęp 2011-05-14]. (ang.).
  3. ↑ a b لیست احزاب سیاسی راجستر شده در وزارت عدلیه. moj.gov.af. [dostęp 2019-08-01]. (pers.).
  4. ↑ Afghanistan: Political party leaders protest cabinet choices made by Taliban. aninews.in, 2021-09-09. (ang.).
  5. ↑ حزب متحد ملی افغانستان. payam-aftab.com, 2016-08-14. (pers.).
  6. ↑ a b c d e f g h i List of Political Parties in Afghanistan. timesofelection.com. [dostęp 2022-04-08]. (ang.).
  7. ↑ مرامنامه (برنامه) حزب متحد ملی افغانستان. mehrwatan.com. (pers.).
  8. ↑ هشتم مارچ ، روز نبرد زنان گرامی باد!. shoresh.eu, 2012-03-08. [dostęp 2013-08-08]. (pers.).
  9. ↑ وزارت عدلیه ۱۰ حزب سیاسی را لغو کرد. mandegardaily.com. [dostęp 2017-06-04]. (pers.).
  10. ↑ فعالیت نزدیک به بیست حزب سیاسی به حالت تعلیق درآمد. 8am.af. [dostęp 2016-03-03]. (pers.).
Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Partie_polityczne_w_Afganistanie&oldid=73028047”