Paul-Émile de Souza
| Data i miejsce urodzenia | |
|---|---|
| Data śmierci | |
| Przewodniczący Dahomeju | |
| Okres |
od 13 grudnia 1969 |
| Przynależność polityczna |
Mil |
| Poprzednik | |
| Następca | |
Paul-Émile de Souza (ur. ok. 1930, zm. 17 czerwca 1999) – beniński pułkownik, następnie przewodniczący Dahomeju od 13 grudnia 1969 do 7 maja 1970[1].
Kariera wojskowa[edytuj | edytuj kod]
W 1966 roku de Souza został wybrany wiceprzewodniczącym Narodowego Komitetu Rewolucyjnego, a także został jednym z trzech oficerów tejże organizacji[2]. Stanowisko to miało niewielki zakres kompetencji, co zaowocowało jego rozwiązaniem przez prezydenta Christophe Soglo 6 kwietnia 1969[3]. Kiedy w tym samym roku Soglo został obalony, de Souza został wybrany przez kolejnego prezydenta Émile Derlin Zinsou na Dyrektora Spraw Wojskowych[4].
Prezydentura[edytuj | edytuj kod]
10 grudnia 1969 Émile Derlin Zinsou został obalony w wojskowym zamachu stanu, kierowanym przez Maurice Kouandété. Kouandété nie został jednak wybrany przez wojsko na kolejnego prezydenta[5]. Z kolei Dyrekcja Wojskowa 13 grudnia obwołała de Souzę przewodniczącym kraju[6]. 28 marca 1970 odbyły się wybory prezydencie, poprzedzone zamieszkami w Parakou, gdzie zginęło sześć osób[7]. Najwięcej głosów w wyborach uzyskali Hubert Maga, Sourou-Migan Apithy i Justin Ahomadégbé-Tomêtin. W wyniku braku początkowego konsensusu, Maga zagroził, iż w przypadku nie powierzenia mu funkcji prezydenta dokona secesji swojego rodzimego rejonu. Podobne roszczenia miał Apithy, który groził przyłączeniem swojego regionu do Nigerii[5]. By uniknąć wojny domowej trzech byłych prezydentów osiągnęło kompromis, który polegał na wymienianiu się sprawowaniem urzędu co dwa lata. Tak więc 7 maja 1970 Hubert Maga został kolejnym przewodniczącym kraju[6].
Późniejsze życie[edytuj | edytuj kod]
Po złożeniu urzędu przewodniczącego kraju, de Souza został szefem sztabu armii dahomejskiej[8].
Maurice Kouandété próbował tym razem obalić prezydenta Magę 23 lutego 1972. Plan Kouandété'a zakładał przejęcie budynków rządowych w Ouidah oraz zabójstwo de Souzy. Wypełniający zlecenie major Moumouni został śmiertelnie raniony przez de Souzę. Z zamachu de Souza wyszedł lekko ranny. Prezydent Hubert Maga także nie ucierpiał w zamachu[8]. Następnie Kouandété został skazany na karę śmierci, która jednak nie została wykonana[6].
Kiedy do władzy doszedł Mathieu Kérékou de Souza został zwolniony z wojska. Objął natomiast funkcję komisarza narodowego banku SOCAD[9]. Paul-Émile de Souza zmarł 17 czerwca 1999[1].
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b Benin. rulers.org.
- ↑ Samuel Decalo: Historical Dictionary of Dahomey (People's Republic of Benin). Metuchen, New Jersey: Scarecrow Press, 1976, s. 54. ISBN 0-8108-0833-1.
- ↑ Samuel Decalo: Historical Dictionary of Dahomey (People's Republic of Benin). Metuchen, New Jersey: Scarecrow Press, 1976, s. 37. ISBN 0-8108-0833-1.
- ↑ Samuel Decalo: Historical Dictionary of Dahomey (People's Republic of Benin). Metuchen, New Jersey: Scarecrow Press, 1976, s. 54-55. ISBN 0-8108-0833-1.
- ↑ a b Martha Kneib: Benin, Cultures of the World. Nowy Jork: Marshall Cavendish, 2007, s. 21. ISBN 0-7614-2328-1.
- ↑ a b c Jim Hudgens, Nathalie Callonec, Richard Trillo: Benin, Cultures of the World. Londyn: Rough Guides, 2003, s. 893. ISBN 1-84353-118-6.
- ↑ Slayings Reported and Regional Tension Rises as Dahomey Votes for President. The New York Times. [dostęp 1969-03-27].
- ↑ a b Dahomean Sergeant Slain In Attack on Chief of Staff. The New York Times. [dostęp 1970-02-24].
- ↑ Samuel Decalo: Historical Dictionary of Dahomey (People's Republic of Benin). Metuchen, New Jersey: Scarecrow Press, 1976, s. 55. ISBN 0-8108-0833-1.