Pawieł Czuchraj

Pawieł Czuchraj

Павел Григорьевич Чухрай

Data i miejsce urodzenia	14 października 1946 Bykowo
Zawód	reżyser, scenarzysta, operator, aktor filmowy
Współmałżonek	Marija Czuchraj (z domu Zwieriewa)
Lata aktywności	od 1974
Odznaczenia

Pawieł Grigorjewicz Czuchraj, ros. Павел Григорьевич Чухрай (ur. 14 października 1946 w Bykowie) – radziecki i rosyjski reżyser i scenarzysta filmowy, syn reżysera Grigorija Czuchraja.

Życiorys

Pawieł Czuchraj urodził się w Bykowie pod Moskwą, w momencie gdy jego matka była w drodze do teściów, mieszkających na Ukrainie. Jego ojciec – Grigorij Czuchraj był znanym reżyserem filmowym. Matka – Iraida z domu Pieńkowa była wykładowcą języka i literatury rosyjskiej. Do 1955 roku (kiedy to rodzina przeniosła się do Moskwy) mieszkał na Ukrainie, gdzie jego ojciec pracował w Kijowskim Studiu Filmowym. Właśnie poprzez osobę ojca, Pawieł Czuchraj od dzieciństwa związany był z kinem – w wieku 16 lat wystąpił w filmie Marka Donskiego pt. Zdrastwujtie, dieti!.

Po ukończeniu szkoły podstawowej (1962) rozpoczął naukę w szkole wieczorowej i pracę w „Mosfilmie”. Po dwóch latach pracy w charakterze montażysty, oświetleniowca i pomocnika operatora rozpoczął studia (1964) w WGIK na wydziale operatorskim (klasa Bołczekowa). W 1969 ukończył studia i od razu wstąpił na Wydział Reżyserski WGIK w klasie Tałankina, który ukończył jako ekstern w 1974. Jego pracą dyplomową był obraz Wolnomu wola. Równocześnie wciąż pracował w „Mosfilmie” jako operator filmowy.

Jako reżyser zadebiutował w wieku 30. lat filmem pt. Ty inogda wspominaj (1977). Rozgłos przyniósł mu jednak dopiero film pt. Ludi w okieanie z 1980, który – utrzymany w konwencji filmu katastroficznego – cieszył się dość dużą oglądalnością i otrzymał kilka nagród na krajowych festiwalach filmowych. W 1983 roku, na fali popularności kina młodzieżowego, Czuchraj wyreżyserował obraz pt. Klatka dla kanarków (był również jego scenarzystą), uważany przez krytyków za jego najlepszy film.

Największym jego sukcesem był Złodziej z 1997 roku – film, który uczynił go znanym dla międzynarodowej publiczności. Obraz był jednym z największych hitów kasowych w Rosji, cieszył dużą oglądalnością w USA, Francji, Włoszech. Film otrzymał 6 statuetek „Nike” – prestiżowej nagrody Rosyjskiej Akademii Filmowej, w tym za najlepszy film roku i nagrodę młodzieżowego jury na MFF w Wenecji oraz nominację do „Feliksa” w kategorii „najlepszy film fabularny”. Był nominowany do Oscara i Złotego Globu w kategorii „najlepszy film nieanglojęzyczny”. Ostatnim głośnym i nagradzanym filmem Czuchraja był obraz Kierowca dla Wiery z 2004 roku.

Jest również uznanym reżyserem filmów reklamowych. Prowadzący programu TV Wielka iluzja, w którym opowiada o historii kina światowego i prezentuje sylwetki znanych aktorów.

Filmografia

Reżyser

• Wolnomu wola (1974)
• Ty inogda wspominaj (1977)
• Ludzie z oceanu (1980)
• Klatka dla kanarków (Kletka dla kanariejek, 1983)
• Zina-Zinula (1986)
• Zapomnitie mienia takoj (1987)
• Klucz (1992)
• Złodziej (Wor, 1997)
• Kierowca dla Wiery (Woditiel dla Wiery, 2004)
• Gracze (Russkaja igra, 2007)
• Moskwa 400 (2012)

Scenarzysta

• Ludzie z oceanu (1980)
• Kto zapłatit za udaczu? (1980)
• Klatka dla kanarków (Kletka dla kanariejek, 1983)
• Złodziej (Wor, 1997)
• Kłassik (1998)
• Kierowca dla Wiery (Woditiel dla Wiery, 2004)

Aktor

• Zdrastwujtie, dieti! (1962)

Operator

• Dom w piat' stien (1971)

Odznaczenia i nagrody

• Order Honoru (Орден Почёта)
• Ludowy Artysta Federacji Rosyjskiej (Народный артист Российской Федерации)
• Nagroda Leninowskiego Konsomołu (Премия Ленинского комсомола)

Życie osobiste

Mieszka i pracuje w Moskwie. Jest żonaty z Mariją (z d. Zwieriewą) – znanym dramaturgiem filmowym i scenarzystką. Ma dwie córki: Darję (ur. 1968) – filmoznawcę i Anastasiję (ur. 1976) – ekonomistę z wykształcenia a prezenterkę telewizyjną z zawodu.

Bibliografia

• Czuchraj Pawieł Grigorjewicz. [w:] Mieżdunarodnyj objedinionnyj biograficzeskij centr [on-line]. [dostęp 2012-11-12]. (ros.).
• Czuchraj Pawieł Grigorjewicz. [w:] Jandeks. Słowari. Kto jest' kto w kulturie, 2006–2007 [on-line]. [dostęp 2012-11-12]. [zarchiwizowane z tego adresu (1 listopada 2012)]. (ros.).
• Czuchraj, Pawieł Grigorjewicz. [w:] Onłajn Encykłopiedija Krugoswiet [on-line]. [dostęp 2011-04-06]. (ros.).

Linki zewnętrzne

• Pawieł Czuchraj w bazie IMDb (ang.)
• Pawieł Czuchraj w bazie Filmweb
• Pawieł Czuchraj w portalu filmowym Rusactors
• Pawieł Czuchraj w bazie filmowej Kinopoisk (ros.)
• Pawieł Czuchraj w bazie filmowej Kino-Tieatr (ros.)