Krowiak olszowy
| |
| Systematyka | |
| Domena | |
|---|---|
| Królestwo | |
| Typ | |
| Klasa | |
| Rząd | |
| Rodzina | |
| Rodzaj | |
| Gatunek |
krowiak olszowy |
| Nazwa systematyczna | |
| Paxillus rubicundulus P.D. Orton Notes R. bot. Gdn Edinb. 29: 110 (1969) | |
Krowiak olszowy (Paxillus rubicundulus P.D. Orton) – gatunek grzybów z rodziny krowiakowatych[1].
Systematyka i nazewnictwo[edytuj | edytuj kod]
Pozycja w klasyfikacji według Index Fungorum: Paxillus, Paxillaceae, Boletales, Agaricomycetidae, Agaricomycetes, Agaricomycotina, Basidiomycota, Fungi[1].
Nazwę polską podał Władysław Wojewoda w 1999 r.[2]
Morfologia[edytuj | edytuj kod]
Średnicy od 5–10 cm, u młodych okazów płaski i niemal rozpostarty, u starszych lejkowato wklęsły. Brzegi równe, początkowo podwinięte i pilśniowe, później wyprostowują się. Skórka jasnobrązowa, promieniście poszarpana i pokryta ciemniejszymi, szarobrązowymi lub oliwkowobrązowymi lub czarnymi łuskami silnie zrośniętymi ze skórką[3].
Wąskie i gęste, zbiegające na trzon. Początkowo są żółtawe, potem ciemnieją i mają rdzawy kolor. Po ugnieceniu plamią się czerwonobrązowo[3].
Wysokość 3–7 cm, grubość 0,8–1,5 cm, dołem cylindryczny, rozszerzający się ku górze. Kolor początkowo żółtawy, później czerwonobrązowy[3].
Rdzawobrązowy. Zarodniki o średnicy 6–8 × 4–5 µm[4].
- Gatunki podobne
Krowiak olszowy przypomina zabarwieniem i pokrojem trującego krowiaka podwiniętego (Paxillus involutus), jest jednak mniejszy i nieco asymetrycznie osadzony, bardziej lejkowaty, powyginany i ma wyraźnie cieńszy kapelusz i trzon[3].
Występowanie i siedlisko[edytuj | edytuj kod]
Notowany tylko w Europie i w Australii[5]. W Polsce W. Wojewoda w 2003 r. przytoczył 6 stanowisk[2].
Rośnie na ziemi od lipca do września, często w dużych grupach lub czarcich kręgach, tylko pod olchami, przeważnie w wilgotnych miejscach. Niezbyt częsty. Tworzy mykoryzy z olszą czarną[4][3].
Znaczenie[edytuj | edytuj kod]
Grzyb trujący: spożywanie niewskazane, przypuszcza się, że skutki mogą być podobne jak po zjedzeniu krowiaka podwiniętego[4] – może wywołać nawet śmiertelną reakcję immunologiczną. Jest to jednak tylko przypuszczenie – jak dotąd grzyba tego nie sprawdzono pod względem wartości spożywczych i nie są znane przypadki zatrucia tym gatunkiem[6].
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b Index Fungorum [online] [dostęp 2017-01-10] (ang.).
- ↑ a b Władysław Wojewoda, Krytyczna lista wielkoowocnikowych grzybów podstawkowych Polski, Kraków: W. Szafer Institute of Botany, Polish Academy of Sciences, 2003, ISBN 83-89648-09-1.
- ↑ a b c d e Pavol Škubla, Wielki atlas grzybów, Poznań: Elipsa, 2007, ISBN 978-83-245-9550-1.
- ↑ a b c E. Gerhardt, Grzyby: wielki ilustrowany przewodnik, Warszawa: Klub dla Ciebie - Bauer-Weltbild Media, 2006, ISBN 83-7404-513-2.
- ↑ Discover Life Maps [online] [dostęp 2017-01-10].
- ↑ Andreas Gminder, Atlas grzybów. Jak bezbłędnie oznaczać 340 gatunków grzybów Europy Środkowej, 2008, ISBN 978-83-258-0588-3.